انتقاد دلسوزانه همکارتان، گلایه کوچک همسرتان و ایرادی که رئیس از کارتان گرفته، نه‌تنها زمینه را برای بهبود رفتارهایتان فراهم نمی‌کند، بلکه دیواری سخت را در مقابل شما و آنها می‌کشد و رابطه‌تان را از مدار آرامش خارج می‌کند. چرا؟ چرا شمایی که ادعای منطقی نگاه‌کردن به زندگی را دارید، نمی‌توانید انتقاد ساده دیگران را تحمل کنید و به جای جنگیدن، برای برطرف‌شدن دل‌گرفتگی‌ها، پای میز مذاکره بنشینید؟
- کودکی‌تان مقصر است؟
شمایی که در دوران کودکی مدام متهم و سرزنش شده‌اید، احتمالا میانه چندانی با شنیدن انتقادات ندارید. اگر در سال‌های قبل، آدم‌ها به جای ایراد گرفتن از کارها یا رفتارهایتان، شخصیت شما را نشانه گرفته باشند، امروز نمی‌توانید با آرامش انتقادها را بپذیرید و برای اصلاح رفتارهای خود تلاشی بکنید. مدام شنیدن جملاتی مثل «تو بی‌مسئولیتی!»، به جای شنیدن «تو این یک کار را درست انجام ندادی!» تاثیری ماندگار بر نگرش شما می‌گذارد و باعث می‌شود هر انتقادی را، حمله به شخصیت خود تلقی کنید و به فکر دفاع در برابر این حمله بیفتید.
- به دنبال مقصر می‌گردید؟
به جای اینکه به بهتر انجام‌شدن کارها و بهبود روابط کاری‌تان فکر کنید، مثل یک کارآگاه به دنبال پیدا کردن اشتباهات دیگران و استفاده از آنها به عنوان مدارک اثبات توانایی خودتان هستید؟ شما امید یا اشتیاقی برای بهبود شرایط ندارید و تنها چیزی که انگیزه بررسی‌کردن اشتباهات دیگران را به شما می‌کند، استفاده از آنها به عنوان یک ابزار جنگ است؟ اگر اینطور باشد، انتقادات دیگران هم برای شما حکم اعلان جنگ را دارند و به جای اینکه به تغییر دادن شرایط منجر شوند، انگیزه تلافی را در شما تقویت می‌کنند.
- نگران جایگاهتان هستید؟
می‌ترسید انتقادهای دیگران گوش به گوش بچرخد و تصویر انسانی ناتوان و پر از اشتباه را از شما بسازد؟ تلاش شما برای بی‌عیب و نقص انجام دادن کارها، به دلیل ساکت نگه‌داشتن دیگران و تحسین شدن است؟ طبیعی است که در این شرایط، یک انتقاد ساده می‌تواند شما را نگران جایگاهتان بکند و ترس از دست دادن جایگاهتان را به جان شما بیندازد.
- آداب انتقاد‌کردن
شمایی که همیشه از مورد انتقاد قرار گرفتن ترسیده‌اید، احتمالا راه و رسم درست انتقاد‌کردن را هم نمی‌دانید. نگاهی به نکاتی که در ادامه این مطلب آورده‌ایم بیندازید؛ ما چند میانبر برای موثر انتقاد‌کردن را به شما نشان می‌دهیم.
- از خوبی‌ها شروع کنید
اگر قصد دارید ایراد کار یک نفر را به او گوشزد کنید و سفره انتقاد را باز کنید، در جملات اول، محاسن و توانمندی‌های فرد مقابلتان را به رخ بکشید. به او نشان دهید که یک اشتباهش، ارزش همه تلاش‌های قدیمی او را از بین نبرده و شما با وجود میلی که به تغییر کردن یک رویه دارید، قدر همه زحمات دیگرش را می‌دانید.
- کار را هدف بگیرید نه او را
مراقب واژه‌ها و جملات‌تان باشید و سعی کنید وقت انتقاد‌کردن، در مورد عملکرد فرد صحبت کنید نه شخصیت او. کلی صحبت‌کردن و تعمیم دادن اشتباهات فرد در یک موقعیت، به موقعیت‌های دیگر، می‌تواند زمینه را برای منحرف‌شدن این بحث و تبدیل‌شدن جلسه گفتمان به میدان جنگ فراهم کند.
- از او حمایت کنید
از فرد مقابلتان، دلیل درست انجام‌نشدن یک کار را بپرسید و سعی کنید با رفتاری همدلانه، نگرانی او نسبت به از دست دادن جایگاهش را برطرف کنید. به او بگویید که در مسیر بهتر‌کردن شرایط، همراهش هستید و برای تغییر دادن وضعیت، از او حمایت می‌کنید.