از بمبئی تا سلیکون‌ولی
راز موفقیت هندی‌ها در مدیریت سیلیکون‌ولی
چند هفته پیش بود که اعلام شد جک دورسی از سمت مدیرعاملی توییتر کناره‌گیری کرد و فردی به عنوان جایگزین او معرفی شد. با وجود اینکه کناره‌گیری جک دورسی پس از سال‌ها هدایت توییتر جالب بود، اما یک جنبه دیگر این خبر از جهاتی برای فعالان حوزه فناوری اطلاعات جذابیت بیشتری داشت و آن هم ملیت جایگزین آقای دورسی بود. پاراگ آگروال یک مهاجر هندی است و انتشار خبر سپردن سکان هدایت توییتر به او، موجب شد سریال حضور هندی‌تباران در سمت‌های بالای مدیران سیلیکون‌ولی کامل‌تر شود.
اما شاید برای شما هم این پرسش مطرح شود که چرا با وجود اینکه انبوهی از ملیت‌ها در شرکت‌های معروف سیلیکون‌ولی حضور دارند، نقش هندی‌تباران اینقدر پررنگ است. برای پاسخ به این پرسش، باید ماجرا را از چند زاویه مختلف ببینیم.
سبک زندگی مدیرپرور!
نویسنده کتاب «مدیر ساخت هند» (The Made in India Manager) دیدگاه جالبی در این‌باره دارد. او می‌گوید کمتر کشوری را در دنیا می‌توان یافت که همانند هند، شهروندانی با منش و رویکردی همانند گلادیاتورها پرورش دهد!
اغراق نیست اگر بگوییم از لحظه تولد یک نوزاد در هند، دردسرهایش آغاز می‌شود. در واقع، گرفتن شناسنامه برای نوزاد در هند، به‌مراتب دشوارتر از بسیاری دیگر از کشورهاست و این تازه آغاز مسیر پرچالشی است که یک هندی باید در زندگی طی کند!
فقر و زیرساخت‌های ناکافی عامل اصلی بروز این مشکلات است. این وضعیت سبب می‌شود هندی‌ها با حجم بیشتری از مشکلات نسبت به سایر ملیت‌ها روبه‌رو باشند و در نتیجه، توانایی‌شان برای حل مشکلات نیز به همان میزان تقویت می‌شود. شاید جان کلام را سی‌کی پراهالاد (C K Prahalad) گفته باشد. این استاد معروف دانشگاه در ایالات متحده سال‌ها پیش گفته بود، زندگی در هند موجب می‌شود هندی‌ها به شکل طبیعی، مدیر بار بیایند!
جمعیت بالا و کمبود منابع در هند سبب شده رقابت برای دستیابی به منابع، بخشی از دغدغه روزمره مردم باشد. این وضعیت شباهت زیادی به دنیای پررقابت امروز در برخی حوزه‌ها مثل فناوری اطلاعات دارد. به همین دلیل است که هندی‌تبارهای سیلیکون‌ولی به دلیل تجربیات زیادتری که از کودکی در محیط‌های مشابه دارند، در بسیاری از موارد، عملکرد بهتری نسبت به سایر ملیت‌ها دارند.
از سوی دیگر، زندگی خانوادگی در هند به‌مراتب اهمیت بیشتری نسبت به بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته دارد. هندی‌ها باید منافع خانوادگی را به منافع فردی خود ترجیح دهند. این ویژگی در محیط کاری در قالب اولویت رفتار حرفه‌ای در برابر منافع فردی نمود می‌یابد.
این دو ویژگی یعنی «توانایی حل مسئله» و «ترجیح منافع کلان و جمعی به منافع فردی» دو وجه اصلی تمایز مدیران سیلیکون‌ولی هستند که در هندی‌ها به طور چشمگیری یافت می‌شود.
ویژگی و خصوصیات مدیران هندی در سیلیکون‌ولی
- مدیرانی کم‌ادعا
بسیاری از مدیران ارشد هندی‌تبار در ابتدای کار، در مشاغلی سطح پایین به کار پرداخته‌‌اند. در واقع، برخلاف بسیاری از مدیران غربی، مدیران ارشد هندی‌تبار مراحل ترقی سازمانی را به تدریج پیموده‌اند. همین موضوع سبب شده رفتار و رویکردی فروتنانه‌تر در قبال کارکنان شرکت داشته باشند و برخلاف بسیاری از همتایان غربی خود، مغرور و از خود راضی نباشند. این رویکرد متواضعانه نه‌تنها از نظر کارکنان شرکت‌های سیلیکون‌ولی دلنشین‌تر است، بلکه حتی به حفظ جایگاه شرکت در موقعیت‌های حساس و پرتنش هم کمک می‌کند. افزایش شکاف درآمدی بین شرکت‌های سیلیکون‌ولی و سایر مناطق ایالات متحده و همچنین سختگیری‌های دولتی علیه برخی از این شرکت‌ها موجب شده حساسیت‌ها و حتی حس منفی نسبت به بسیاری از این شرکت‌های فناور افزایش یابد. اما حضور مدیران هندی‌تباری که رفتار و گفتاری فروتنانه دارند، به کاهش این هیجانات منفی کمک کرده است.
- تاثیر تنوع قومی و نژادی
با وجود اینکه بسیاری از شهرهای بزرگ در کشورهای توسعه‌یافته، ترکیب جمعیتی متنوعی از ملیت‌های مختلف دارند، الگوی زندگی بیشتر این افراد تا حد زیادی تابع فرهنگ غالب جامعه است.
ولی ماجرا در هند متفاوت است. در این کشور، مردم با ادیان، فرهنگ‌ها و سنت‌های مختلف در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند و البته سبک زندگی آنها اغلب تفاوت‌هایی آشکار با هم دارند. هندی‌ها از همان ابتدای کودکی مي‌آموزند که چطور با افرادی متفاوت از خود زندگی کنند. این روحیه روادارانه در نهایت موجب می‌شود هندی‌ها از توانایی بهتری برای مدیریت در موقعیت‌های پرتنشی همچون دوره‌های التهاب در بازار، فشار افکار عمومی یا حتی دوره‌های مربوط به تحولات اساسی در سازمان خود برخوردار باشند.
- سختکوشی هندی‌ها
شاید مهم‌ترین توصیفی که بسیاری از غربی‌ها از هندی‌تباران دارند، سختکوشی است. بسیاری از مردم این سرزمین، فقط برای زنده ماندن تلاش می‌کنند و در نتیجه، تلاش زیاد بخشی از سبک زندگی هندی‌ها به شمار می‌رود. این سبک زندگی در بسیاری از جوامع توسعه‌یافته بسیار ارزشمند شمرده می‌شود و یکی از دلایل موفقیت هندی‌تباران در سیلیکون‌ولی را باید همین سختکوشی دانست.
- تسلط به زبان انگلیسی
آموزش زبان انگلیسی در هند بسیار پایه‌ای و جدی است و بسیاری از دانش‌آموزان و دانشجویان در این کشور به راحتی می‌توانند به این زبان صحبت کنند. همین توانایی یک برگ برنده برای هندی‌های مهاجر است. تسلط به زبان انگلیسی نه تنها زمینه دستیابی سریع‌تر به منابع اطلاعاتی و ارتباط با همکاران را فراهم می‌سازد، بلکه موجب می‌شود این مهاجران از درک بهتری نسبت به فرهنگ مردم در ایالات متحده نیز برخوردار شوند. این درک فرهنگی به ارتباط عمیق‌تر و جدی‌تر شغلی کمک می‌کند.
- تحولی در روند مهاجرت هندی‌ها
در دوره ریاست جمهوری ترامپ، محدودیت‌های زیادی برای ورود نیروهای کار خارجی به ایالات متحده وضع شد. این مقررات جدید موجب شد از شمار هندی‌هایی که هر سال وارد ایالات متحده می‌شوند، کاسته شود.
اما این کاهش مهاجرت یک دلیل دیگر هم داشت که به خود سرزمین مادری بازمی‌گشت. در دهه اخیر، شاهد رشد گسترده استارتاپ‌های هندی و حتی مطرح‌شدن برخی از آنها به عنوان یونیکورن در بازارهای جهانی بودیم. از سوی دیگر، روند دورکاری و فریلنسری سبب شد بسیاری از هندی‌ها، از مزیت تبدیل نرخ ارز یا همان درآمد دلاری، خرج روپیه‌ای استفاده کرده و ضمن برخورداری از درآمد قابل توجه، همچنان در شهر و روستای مادری خود زندگی کنند.
همه اینها موجب شده بسیاری از نخبگان هندی، زندگی در کشورشان را به مهاجرت به قطب‌هایی نظیر سیلیکون‌ولی ترجیح دهند.
مطلب پیشنهادی: بررسی وضعیت اکوسیستم استارتاپی کشورهای مختلف جهان
جایگاه مدیران هندی‌تبار در سیلیکون‌ولی
مدیران عامل هندی‌تبار بخشی از اقلیت ۴میلیونی هندی‌های مقیم ایالات متحده هستند. جالب است بدانید هندی‌تباران از جمله ثروتمندترین و تحصیل‌کرده‌ترین اقلیت‌ها در ایالات متحده به شمار می‌روند.
حدود یک میلیون نفر از این اقلیت، مهندس یا دانشمند هستند. بیش از ۷۰ درصد از ویزای کاری صادر شده در ایالات متحده به مهندسان هندی نرم‌افزار تعلق دارد. همچنین حدود ۴۰ درصد از مهندسان خارجی ساکن در برخی از شهرهای ایالات متحده مثل سیاتل، اصالتا هندی هستند. گفتنی است هندی‌تبارها فقط یک درصد از کل جمعیت ایالات متحده و ۶ درصد از نیروی کار فعال در سیلیکون‌ولی را تشکیل می‌دهند.
ورود هندی‌تباران به ایالات متحده
از دهه۱۹۶۰ میلادی و همزمان با ایجاد جنبش‌هایی برای مقابله با نژادپرستی، تقویت نهاد خانواده و تاکید بر مهارت‌های حرفه‌ای در ایالات متحده، موج مهاجرت هندی‌ها به این کشور آغاز شد. در ابتدا پزشکان، مهندسان و متخصصان رشته‌های دیگر از هند وارد ایالات متحده شدند و پس از آن نیز شاهد کوچ گسترده برنامه‌نویسان رایانه‌ای بودیم.
البته این مهاجران هندی یک سری ویژگی‌های مشترک داشتند. تقریبا همه آنها جزو طبقات مرفه و ثروتمند کشورشان بودند که می‌توانستند از عهده پرداخت هزینه‌های سنگین تحصیل در دانشگاه‌های ایالات متحده برآیند.
البته پس از مدتی، سیاست‌های مهاجرتی ایالات متحده تغییر کرد و سختگیرانه‌تر شد و فقط برخی مشاغل خاص در فهرست افراد حائز شرایط برای دریافت ویزای کار و اقامت قرار گرفتند.
اما باز هندی‌ها همچنان جزو اصلی‌ترین دریافت‌کنندگان اجازه کار در این کشور بودند. یکی از مهم‌ترین دلایلی که موجب شد روند ورود هندی‌ها به ایالات متحده و به طور خاص، به سیلیکون‌ولی ادامه یابد، شبکه ارتباطی آنها بود. هندی‌ها در شرکت‌های مختلف سیلیکون‌ولی در قالب ارتباطات اجتماعی با یکدیگر، زمینه مهاجرت سایر نخبگان از هند را فراهم می‌کردند.
جای خالی زنان در پست‌های مدیریتی
با وجود درخشش هندی‌تباران در مدارج بالا مانند مدیران سیلیکون‌ولی، نباید از یک نکته مهم غافل شد و آن هم اینکه، تقریبا همه این مدیران ارشد مرد هستند. زنان هندی‌تبار هنوز نتوانسته‌اند جایگاهی درخور منزلت خود در سطوح مدیریتی شرکت‌های فناور ایالات متحده بیابند. بخشی از این مسئله احتمالا به نگاه سنتی جامعه هند به زنان مربوط می‌شود.
البته در چند سال اخیر، شاهد حضور پررنگ‌تر خانم‌ها در بسیاری از استارتاپ‌های هندی هستیم و این پدیده این نوید را می‌دهد که در آینده، با حضور بیشتر خانم‌ها در سطوح بالای مدیریتی شرکت‌های فناور هم روبه‌رو خواهیم شد.
فهرست مدیران هندی‌تبار سیلیکون‌ولی
سوندار پیچای (Sundar Pichai)
آقای سوندار پیجای در ۱۰ ژوئن ۱۹۷۲ در شهر چنای در هند متولد شد. او مدرک کارشناسی خود در رشته مهندسی متالورژی را در هند دریافت کرد و برای دوره کارشناسی ارشد در دانشگاه استنفورد در رشته مهندسی موارد وارد ایالات متحده شد و البته پس از مدتی، مدرک کارشناسی ارشد مدیریت کسب‌وکار (MBA) را نیز دریافت کرد.
او فعالیت شغلی خود را به عنوان مهندس مواد آغاز کرد. پس از یک دوره کوتاه فعالیت در زمینه مشاوره مدیریتی، در سال ۲۰۰۴ به گوگل پیوست و در بخش مدیریت محصول و نوآوری این شرکت حضور داشت. آقای پیچای از جمله مهره‌های کلیدی در زمینه توسعه محصولاتی مثل مرورگر کروم، سیستم عامل کروم و البته گوگل درایو بود. او در سال ۲۰۱۵ به سمت مدیرعامل گوگل منصوب شد و پس از شکل‌گیری شرکت مادر یعنی آلفابت، مدیر این شرکت شد.
آقای پیچای همچنین دو بار در فهرست ۱۰۰ چهره تاثیرگذار مجله تایم (در سال ۲۰۱۶ و )۲۰۲۰ قرار گرفت.
پاراگ آگروال (Parag Aggarwal) – توییتر
پاراگ آگروال متولد ۲۱ می ۱۹۸۴ است و در نوامبر ۲۰۲۱ به عنوان مدیر عامل توییتر منصوب شد. آقای آگروال که جایگزین جک دورسی (بنیانگذار و مدیرعامل سابق توییتر) شد، در سال ۲۰۱۱ به عنوان مهندس نرم‌افزار در این شرکت استخدام شد و در سال ۲۰۱۷ به سمت مدیر ارشد فناوری این شرکت دست یافت.
او تحصیلات ابتدایی، متوسط و کارشناسی رشته فناوری اطلاعات را در هند گذراند و سپس برای ادامه تحصیل به ایالات متحده رفت.
ساتیا نادلا (Satya Nadella)
ساتیا نادلا در ۱۹ اوت ۱۹۶۷ در حیدرآباد هند به دنیا آمد.
او در سال۲۰۱۴ به عنوان جایگزین استیو بالمر منصوب و پست مدیرعاملی مایکروسافت را بر عهده گرفت. آقای نادلا تحصیلاتش تا پایان دوره کارشناسی را در هند به پایان رساند و برای مقطع کارشناسی ارشد در رشته علوم رایانه وارد دانشگاه ویسکانسین شد و سپس در دوره مدیریت کسب‌وکار (MBA) در دو دانشگاه دیگر هم شرکت کرد.
او در سال ۱۹۹۲ وارد مایکروسافت شد و پس از طی مدارج شغلی، به پست مدیرعاملی دست یافت.
شانتانو ناراین (Shantanu Narayen)
شانتانو ناراین متولد ۲۷ می ۱۹۶۳ در حیدرآباد هند است و از سال ۲۰۰۷ تاکنون مدیرعامل شرکت ادوبی بوده است. آقای شانتانو برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه بولینگ گرین ایالت اهایو وارد ایالات متحده شد و همچنین مدرک کارشناسی ارشد کسب‌وکار (MBA) را نیز دریافت کرد.
او در سال۱۹۸۶ وارد سیلیکون‌ولی شد و پس از کار برای یک استارتاپ، وارد اپل شد و بین سال‌های ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۵ در پست‌های ارشد مدیریتی در این شرکت حضور داشت. پس از آن، در یک شرکت دیگر به فعالیت پرداخت و حتی یک استارتاپ برای به‌اشتراک‌گذاری تصاویر را نیز بنیانگذاری کرد.
در سال۱۹۹۸ به عنوان معاون بخش توسعه بین‌المللی محصولات وارد ادوبی شد و تا سال ۲۰۰۱ این سمت را بر عهده داشت. پس از آن تا سال ۲۰۰۵ معاون این شرکت و در نهایت در سال ۲۰۰۷ مدیرعامل شد.
آروید کریشنا (Arvind Krishna)
آروید کریشنا متولد ۱۹۶۲ است و از سال ۲۰۲۰ عهده‌دار مدیرعاملی آی‌بی‌ام (IBM) بوده است.
او برای دریافت مدرک دکترا در مهندسی برق وارد دانشگاه ایلینویز شد. آقای کریشنا در سال۱۹۹۰ وارد این شرکت شد و در سال۲۰۲۰ توانست به پست مدیرعاملی برسد.
آجای بانگا (Ajay Banga)
آجای سینگ بانگا متولد ۱۰ نوامبر ۱۹۵۹ در منطقه مهاراشترا در هندوستان به دنیا آمد. او هم‌اکنون مدیر اجرایی شرکت مسترکارت است، اما سابقه مدیرعاملی این شرکت را نیز داشته است. هرچند بانگا اعلام کرده که در پایان سال ۲۰۲۱ خود را بازنشسته می‌کند. دامنه فعالیت‌های تجاری بانگا به آمریکا ختم نمی‌شود و وجهه‌ای بین‌المللی برای خود دارد. از جمله مدیرسابق شورای بازرگانی ایالات متحده و هند بوده، مدیریت اتاق بازرگانی بین‌الملی را برعهده داشته، عضو هیئت‌مدیره شرکت داو کمیکال، از ابر شرکت‌های چند ملیتی در حوزه صنایع شیمیایی و عضو شورای بازرگانی مجمع جهانی اقتصاد نیز هست. او سابقه حضور در شرکت‌های همچون نستله و پپسی را نیز دارد.
نیکش آرورا (Nikesh Arora)
نیکش آرورا در ۹ فوریه سال ۱۹۶۸ در قاضی‌آباد هندوستان به دنیا آمد. پدرش از افسران نیروی هوایی ارتش هند بود اما نیکش که در مدرسه نیروی هوایی تحصیل کرده‌بود، دنباله‌رو پدر نبود و به انستیتو تکنولوژی هند در واراناسی رفت تا تحصیلاتش را ادامه بدهد و مدرک مهندسی برق گرفت. دروان کاری او با تاسیس شرکت به نام T-motion PLC آغاز شد و چند سال بعد، این شرکت را به Telekom آلمان فروخت. سپس به گوگل رفت و برای یک دهه در سمت‌های مختلف مدیریت با این غول فناوری همکاری کرد. او هم‌اکنون مدیرعامل Palo Alto Networks است که در سال ۲۰۰۵ تاسیس شده و از فعالان حوزه امنیت سایبری است.
منبع:
Why Indian-born CEOs dominate Silicon Valley