برای شروع، سیستمهای PWA چه نیازی را از مردم رفع میکنند و چطور به عنوان راهکاری امن شناخته میشوند؟
اسماعیلی: دیگر دورهای که مشتری آخرین عنصری که سازمانها به آن فکر میکردند، بهسر آمده است؛ حالا سازمانها مشتریهای خود را به عنوان قلب فعالیتهایشان قرار میدهند و بسیاری از استراتژیهای تولید محصول، بازاریابی و فروششان را بر اساس مشتری پایهریزی میکنند؛ به عبارت دیگر، دنیای امروز به سمتی در حال تغییر است که سازمانها در حال وسعتدادن به اختیار مشتری هستند.
این موضوع برای استارتاپها، ارگانهایی نظیر خدمات درمانی، بیمهها، هتلها، بانکها و… که ارتباط با مشتری، حساسیت بیشتری برای آنها دارد و همچنین هر استراتژی که برای برخورد با مشتری در نظر گرفته میشود، اهمیت زیادی پیدا میکند.
همانطور که همه میدانیم، تحریمها باعث ایجاد موانعی بزرگ برای کاربران IOS شده است و سبب شده که به بسیاری از اپلیکیشنها دسترسی نداشته و با مشکلات زیادی در این زمینه مواجه باشند و خیلی از راهکارهایی که برای این مشکل وجود دارد، موقتی است و مانند مسکن عمل میکنند و راهکارهایی نیستند که ما بتوانیم به عنوان یک راهحل درست در اختیار کاربران IOS بگذاریم و خیالشان را راحت کنیم که در استفاده از بسیاری از اپلیکیشنها با مشکل خاصی مواجه نشوند.
خیلی از استارتاپها در چند سال گذشته به این موضوع ورود کردهاند و برای کاربران خود از نسخه PWA استفاده و اموری مانند سفارش، پرداخت و… را انجام داده و به نیاز این گروه از کاربران پاسخ میدهند. اما صنعت بانکداری نتوانست همپای استارتاپها حرکت کند و در حال حاضر کاربران IOS خیلی از بانکها نمیتوانند از اپلیکیشنهای این بانکها (موبایلبانکها) استفاده کنند و اگر بخواهند، باید هزینه پرداخت کنند؛ این یعنی ما قسمت مهمی از مشتریمان را در میانه راه رها کردهایم.
بر اساس آمار، 5درصد بازار گوشیهای هوشمند متعلق به کاربران IOS است که رقم قابل توجهی است و سوالی که در اینجا مطرح میشود، این است که آیا این 5درصد برای بانکها ارزشی خلق نمیکنند؟
در صورتی که احتمالا خیلی از این افراد که کاربر IOS هستند، در طبقههای اجتماعی A و B قرار دارند و احتمالا برای بانکها ارزشآفرینی زیادی دارند. اما جوابی برای این سوال نبوده و مشخص نیست که چرا بانکها این 5 درصد را نادیده میگیرند، نیازمندی کاربران را نمیشناسند یا چابک نیستند و نتوانستهاند ترندها را دنبال کنند. این موضوع برای ارگانها و سازمانها با خدمات مشابه هم قابل تعمیم است.
فریدی: در سازمانهایی که در حوزه بانکی و پرداخت کار میکنند و حتی استارتاپها که به نوعی با دادههای مشتریان سر و کار دارند، امنیت و عملکرد اهمیت زیادی دارد. ما با پیشینه 15ساله خود در زمینه بانکی و پرداخت و امنیت بانکداری از سال پیش وارد حوزه PWA شدهایم و از تجارب خود استفاده کردهایم تا بتوانیم محصول خوب و باکیفیتی را ارائه کنیم. به جرات میتوانیم بگوییم، محصول ما نمونه بسیار موفقی است و دوست داریم این تجربه را به اشتراک بگذاریم.
در حال حاضر استارتاپها برای توسعه محصول و ایدههای جدید خود مجبورند هزینه اولیه زیادی پرداخت کنند و غالبا برای ارائه محصولاتشان نیازمند اپلیکیشن هستند و زمانی که ما از اپلیکیشن صحبت میکنیم، بحث پلتفرمها و سیستمعاملهای مختلف گوشیهای هوشمند مطرح میشود. ما برای کاهش هزینه اولیه استارتاپها راهکاري را پیشنهاد میدهیم؛ استفاده از تکنولوژی PWA این هزینههای اضافی را حذف میکند و در یک جمله محصولی طراحی میشود که روی تمام پلتفرمها میتوان از آن استفاده کرد و دیگر نیازی نیست برای تمام سیستم عاملها برنامهنویسی با زبانهای مختلف انجام شود و آنها را جداگانه توسعه داد.
بیشتر بدانید: فینتک چیست
مسئله بعدی ترند جهانی است. در حال حاضر تمام اپهایی که روی شبکههای اجتماعی هستند یا حتی اپهای بانکی، استارتاپها و شرکتهای بزرگ، به دلیل ویژگیهای مثبتی که استفاده از PWAها نسبت به اپلیکیشن اصلی دارد، به سمت استفاده از تکنولوژی PWA حرکت کردهاند.
در ایران در فضای بانکی و پرداخت تنها 4بانک در این حوزه مشغول به فعالیتند و این حرکت کند است اما ما قصد داریم که این مفهوم را بیشتر جا بیندازیم که شرکتهای نرمافزاری و حتی استارتاپها وارد این فضا شوند و در این مسیرحرکت کنند؛ چرا که تحریمهای روزافزون مانع رشد کسبوکارها شدهاند، که اغلب با این موضوع قابل کنترل هستند.
این موضوع آپدیتشدن اپلیکیشنها و اتوماتیکشدن این فرایند برای کاربر، استارتاپها و سازمانها چه سودی دارد که PWA آن را حل کرده است؟
اسماعیلی: ممکن است در آپدیت جدید سرویس جدیدی ارائه بدهند یا به طور مثال در یک اپ پانکی کاربر ممکن است قابلیت درخواست موجودی و انتقال وجه را داشته باشد ولی در آپدیت جدید سرویس نیکوکاری هم اضافه شده باشد ولی کاربری که آپدیت نکرده است، امکان دسترسی به سرویس نیکوکاری را ندارد. آپدیت اجباری اتفاق خوشایندی نیست نه برای کسبوکارها و نه برای کاربر، اما با آپدیت خودکار میتوان سرویسهای جدید را در اختیار تمام کاربران قرار داد.
فریدی: فرض کنید به هر دلیلی مثلا الزام مراجع بالادستی یا نیاز به یک تغییر اجباری یا سریع در سرویسهای جاری اپ شما وجود داشته باشد. کاری که ما میتوانیم بکنیم این است که بدون اینکه کاربر متوجه این اشتباه شود، در کوتاهترین زمان ممکن نسبت به سایر پلتفرمها آن را اعمال یا اصلاح کنیم.
اگر بخواهیم از عملکرد این سیستم به طور کلی و برای همه سازمانها و استارتاپها برای بانکداری صحبت کنیم، PWA در بانکداری به چه نیازی پاسخ خواهد داد؟
فریدی: یک به یک ویژگیهایی که به آن اشاره شد، در فضای بانکداری هم بهکار میآیند اما اگر بخواهم به این سوال پاسخ بدهم، میتوانم در این چند مورد آنها را خلاصه کنم:
- استفاده کاربران IOS ازخدمات بانکی بدون پرداخت هزینه و بیاثر کردن تحریمها
- نگهداری سامانههای موجود
- چابکی در ارائه سرویس نسبت به سایر پلتفرمها
- جلوگیری از تعدد نسخههای فعال موجود.
5درصد یک جمعیت میلیونی، تعداد قابل توجهی است و راهکار فعلی برای حل این مشکل اپاستورهای ایرانی هستند که با دریافت هزینه سالیانه به شما امکان استفاده از اپهای ایرانی را روی IOS میدهند. با راهکار ارائهشده، کاربران بانک که از سیستم IOS استفاده میکنند، دیگر نیازی به صرف این هزینه ندارند.
اسماعیلی: دسترسی به موبایلبانک باید به قدری راحت باشد که شما برای استفاده از آن نیاز به پرداخت پول اضافهتری و یا آبونمان نداشته باشید. مانند این است که بانکها بگویند اگر از جلوی شعبه بانک رد شوید، باید فلان مقدار مبلغ را پرداخت کنید. دسترسی به موبایلبانک، اپلیکیشنهای رمز پویا و … باید برای کاربر مهیا باشد؛ این بزرگترین مزیتی است که PWA میتواند در نظام بانکداری داشته باشد.
بیشتر بخوانید: عوامل موثر در موفقیت کار تیمی چیست؟
چه تعداد بانک تا به حال از PWA استفاده میکنند؟
اسماعیلی: طبق بررسیهای ما 4بانک در حال حاضر از این تکنولوژی استفاده میکنند و کاربران IOS را به رسمیت میشناسند و برایشان سرویسی تعریف کردهاند؛ امیدوارم که در آینده همه بانکها بتوانند به نیاز همه مشتریهایشان به صورت چابک و در لحظه پاسخ بدهند و به سمت PWA بروند.
فریدی: سرعت ارائه قابلیتهای جدید در نسخههای PWA بسیار بالاتر است و چیزی در حدود یکسوم پیادهسازی روی پلتفرمهای دیگر طول میکشد؛ یعنی اگر شما بخواهید قابلیتی را در بستر اپهای نیتیو بنویسید، با در نظرگرفتن تمام پیشنیازهایی که دارید، زمان حدود 2 الی 3برابری نسبت به PWA باید صرف کنید تا بتوانید آن را پیادهسازی کنید.
این موضوع اهمیت بسیاری دارد و استفاده از این راهکار باعث میشود که شرکتها، سازمانها و یا بانکها در ارائه خدماتشان پیشرو باشند. در ایران رویدادهای مختلفی رخ میدهد که به نسبت آنها باید سرویسهای لحظهای ارائه شود و هر بانکی که بتواند این سرویسها را سریعتر از دیگران ارائه بدهد، مسلما سهم بازار بیشتری کسب خواهد کرد.
پس چرا بانکها به این سمت حرکت نمیکنند؟
فریدی: به نظر میرسد نیاز شناسایی شده و همین تعداد محدود امسال از نسخه PWAشان رونمایی کردهاند. کاملا حس میشود که بانکها در حال حرکت به این سمت هستند و امیدوارم که در این فضای رقابتی و به جهت حرکت در مسیر پیشرفت کشور، سایر بنگاهها و استارتاپها نیز از این قابلیت استفاده لازم را داشته باشند.
بحث امنیت اطلاعات برای کاربران اینترنت بخش بسیار مهمی است و این موضوع به بخش بانکداری و پرداخت که میرسد، اهمیت چندبرابری پیدا میکند. این سیستمها از نظر امنیت اطلاعات چطور عمل میکنند؟
فریدی: تمام استانداردهای امنیتی که در فضای وب داشتیم، در اینجا هم داریم. علاوه بر اینها ما مکانیسمهای بیشتری مانند اثرانگشت و راهکار جلوگیري از تقلب و …. را توسعه دادهایم؛ کاری که تصور ما بر این است که اولین بار به صورت مطمئن انجام شده، ورود با اثرانگشت، عنبیه و اسکن صورت در بستر وب و PWA با استفاده از قابلیتهایی است که سیستم عامل در اختیار ما قرار داده است؛ چراکه احراز هویت مشتری در فضای بانکی و پرداخت اهمیت بیشتری دارد.
ویژگیهای اپلیکیشنهای PWA
ترکی: پشتیبانی از اپلیکیشنهای PWA ابتدا روی سیستم عامل اندروید اجرا شد و این قابلیت را به کاربران میداد که اپلیکیشن تحت وبشان را با رعایت استانداردهایی روی گوشی نصب کنند، اما به این معنی نیست که به عنوان یک اپلیکیشن Native روی گوشی نصب میشود، بلکه روی Home Screen میرود و در کنار آن لوگوی گوگل دیده میشود. اخیرا برای PWAها اتفاقات بهتری رخ داد و دیگر این اپلیکیشنها مانند اپلیکیشن Native نمایش داده میشوند.
فریدی: به بیانی عمومیتر یعنی شما یک سامانه را به صورت وب با استاندارد PWA طراحی میکنید اما این امکان را دارید که آن را به صورت اپلیکیشن روی پلتفرمهای مختلف نصب کنید و یا با استفاده از تکنولوژی TWA اپلیکیشن PWA خود را در استورهای مختلف سیستم عاملهای اندروید، IOS و… منتشر کنید.
نکته جالب ماجرا این است که به ازای همه پلتفرمها و سیستمهای عامل دیگر دغدغه نوشتن زیرساخت با زبانهای برنامهنویسی متفاوت وجود ندارد.
اسماعیلی: این نسخه به قدری با اپلیکیشن Native شباهت دارد که حتی خودتان هم نمیتوانید تشخیص بدهید که این اپلیکیشن Native است یا PWA.
ترکی: یکی از دلایلی که ممکن است استارتاپها به خاطر آن سمت سیستمهای تحت وب نروند، این است که میخواهند اپلیکیشنی داشته باشند که بتواند به صورت آفلاین کار کند و زمانی که آنلاین شد، تمام اطلاعات خودش را با سرور همگام سازی کند درحالی که این اتفاق در PWA با تکنولوژی به اسم BackgroundSync انجام میشود. این موضوع برای کاربر حس بهتری را در تعامل با اپ در شرایط بدون اینترنت و یا حتی اینترنت با سرعت نامناسب فراهم میکند.
بیشتر بخوانید: هرآنچه که درباره بوم مدل کسب و کار استروالدر باید بدانید
اسماعیلی: تا به حال شده است در حال انجام یک عملیات در یک اپلیکیشن باشید و با قطع اینترنت با صفحه سفید (دایناسور معروف) مواجه شوید یا پیام مشکل ارتباط با سرور دریافت کنید؟ اما در PWA این اتفاق نمیافتد و شما همچنان میتوانید در صفحات گردش کنید و دسترسی مشاهده صفحاتی که به اینترنت و دریافت اطلاعات از سرور نیازی ندارند، از شما گرفته نمیشود.
ترکی: یکی دیگر از قابلیتهایی که اخیرا به PWA ها اضافه شده است، قابلیت نمایش تعداد پیامهای خوانده نشده و کارهای موجود در کارتابل شما در کنار لوگوی اپلیکیشن PWA نصب شده روی گوشی کاربران است؛ مانند اپلیکیشنهای پیامرسان که تعداد پیامهای خواندهنشده را در کنار لوگوی اپلیکیشن خودشان نمایش میدهند.
فریدی: موضوع دیگری که همانند اپهای Native میتوان از آن در PWA نیز بهره برد، طراحی ویجتها و
Shortcut ها برای دسترسی سریع و راحتتر کاربر است که امکانات خوبی را در اختیار توسعهدهندگان قرار میدهد.
ترکی: موضوع دیگری که به نوبه خودش اهمیت بسیار زیادی دارد، این است که در اپلیکیشنهای PWA بهروزرسانی به آخرین نسخه موجود در مدت زمان کمی بهصورت خودکار انجام میشود و دیگر نیازی نیست که کاربران این دغدغه را داشته باشند که نسخه جدید را دانلود و مجدد نصب کنند.
اسماعیلی: یکی از دغدغههای مهم کسبوکارها در این حوزه موضوع نگهداری و پشتیبانی از نسخ مختلف ارائهشده به مشتریان است. کاربران اپهایشان را آپدیت نمیکنند یا به سختی به سمت آپدیت میروند در حالیکه راهکار PWA میتواند این دغدغه را بهراحتی برای توسعهدهندگان رفع کند و بدون اینکه خللی در استفاده کاربر از اپ اتفاق بیفتد، به راحتی نسخه جدید روی گوشی تمام کاربران نصب شود.
از طرف دیگر خیلی از توسعهدهندگان اپ این دغدغه را دارند که میخواهند اگر کاربری سیستم آنها را در چند تب مختلف باز کرد، همه تبهای این مرورگر با هم همگامسازی شده باشند. خیلی افراد این موضوع را از طریق چالشهایی مانند وب سوکت که روی بستر وب است، انجام میدهند؛ در حالی که این چالش را به سادهترین حالت با تکنولوژیای به نام
BroadcastChannel میتوان بدون نیاز به ارتباط با سرور انجام داد.