حوزه غذا و سفارش آنلاین آن از جمله حوزههایی است که مورد علاقه اهالی استارتاپها قرار گرفته و استارتاپهای مختلفی در این حوزه کار خود را شروع کردهاند. اما توجه به حوزه عرضه غذای باکیفیت خانگی و استفاده از ظرفیتی که در خانمهای خانهدار وجود دارد، به نظر میرسد حوزه پرکششی باشد و در آینده شاهد موفقیت بیشتر استارتاپهای فعال در سفارش غذای آنلاین در این حوزه باشیم. نیتب یکی از این استارتاپها است که توسط رضا نصرتی و همبنیانگذارانش مجید فرهادی و امیرحسین نوربخش بنیانگذاری شده است. رضا 33 ساله و متولد کرمانشاه است. او لیسانس فیزیک از دانشگاه رازی و فوقلیسانس نانوفیزیک از دانشگاه گیلان دارد. مجید متولد تهران و 40 ساله است و فوق لیسانس طراحی صنعتی دارد. امیرحسین نیز 24 ساله و متولد اصفهان است و فوقلیسانس GIS دارد. با رضا همصحبت شدیم تا داستان شکلگیری استارتاپشان را روایت کند. «من حدود 10سال است که در تهران زندگی میکنم و در این مدت در حوزه بیزینس در شرکتهای مختلف بازرگانی به عنوان مدیر فروش و بازاریابی کار میکردم. امیرحسین نیز تا قبل از راهاندازی این استارتاپ دانشجو بود و مجید هم در حوزه طراحی مشغول به کار بود. از سال 93 به راهاندازی یک کسبوکار فکر میکردم و ایدههای مختلفی در ذهن داشتم. طی صحبتی که با دوستانم داشتم، در نهایت تصمیم گرفتیم که روی ایده نیتب کار کنیم. این ایده از مشکلاتی که سرکار برای تهیه غذای باکیفیت داشتیم، به ذهنمان رسید. همچنین در شبکههای اجتماعی میدیدیم خانمهای خانهدار از هر غذایی که در منزل تهیه میکردند، عکسی را منتشر میکنند که میتوانست ظرفیتی برای اشتغالزایی به حساب بیاید. همین موضوع سبب شد به ایده جدیتر فکر کنیم و پلتفرمی را راه بیندازیم که از یک طرف افراد بتوانند در کمترین زمان ممکن به غذای خانگی باکیفیت دسترسی داشته باشند و از طرف دیگر برای خانمهای خانهدار اشتغالزایی شود.»
نیتب چهکار میکند
نیتب یک پلتفرم آنلاین مبتنی بر اپلیکیشن موبایل فروش غذای خانگی است که در آن دو قشر کاربر فعالیت دارند؛ یک عده فروشنده هستند که اپلیکیشن مخصوص فروشندگی را نصب میکنند و بعد از ثبتنام و تایید میتوانند غذاهای خود را آپلود کنند. فروشندگان میتوانند در نیتب به دو صورت برای غذاهای خود سفارش بگیرند؛ سفارش لحظهای برای غذاهای روز و سفارش از روز قبل برای غذاهایی که نیاز است از یک روز قبل مواد اولیه آن آماده شود. دسته دیگر فعال در نیتب کاربران هستند که میتوانند اپلیکیشن نیتب را نصب کنند و از روی نقشه فروشندگان نزدیک به موقعیت مکانی خود را ببینند. فروشندگان به صورت آیکون روی نقشه مشخص شدهاند که کاربران میتوانند با کلیک روی هر فروشنده منوی غذای آنها را مشاهده کنند و غذای مورد نظر خود را انتخاب و به سبد خرید خود اضافه کنند. «معیار ارزیابی و انتخاب فروشندگان در نیتب به این شکل است که حتما باید در خانه غذا را تهیه کنند و ما با رستورانها و تهیه غذاها کار نمیکنیم. در ابتدا فروشندگان مدارک شناسایی خود را ارسال میکنند و باید حتما کارت بهداشت داشته باشند. پس از آن از آشپزخانه خود عکس میگیرند و ما به صورت رندوم از آشپزخانهها بازدید میکنیم تا از کیفیت خدمات اطمینان حاصل کنیم.» در این چند ماهی که از شروع کار نیتب میگذرد، حدود 300فروشنده در پلتفرم ثبتنام کردهاند و از این تعداد حدود 50 نفر منوی خود را در سیستم وارد کردهاند و آماده خدمترسانی هستند. در این بین حدود 3000 کاربر نیز از خدمات استفاده کردهاند. «زمانی که کاربران غذای خود را سفارش میدهند، درخواست مستقیما به فروشنده ارسال میشود. فروشنده 5 دقیقه فرصت دارد تا سفارش را تایید یا رد کند. اگر در این فاصله زمانی از طرف فروشنده پاسخی دریافت نشود، درخواست به صورت اتوماتیک رد میشود و به کاربر اطلاع داده میشود و میتواند غذای دیگری را انتخاب کند. زمانی که فروشنده سفارش را تایید کرد، غذا توسط فروشنده برای کاربر ارسال میشود. فروشندگان میتوانند در منوی خود امکان ارسال رایگان را فعال کنند یا آن را غیرفعال کنند که در این صورت هزینه ارسال نیز برای کاربر محاسبه میشود.»
حجم بازار سفارش غذای خانگی
فرآیند قیمتگذاری براساس موادی که برای تهیه غذا استفاده میشود، بر عهده فروشندگان است و متوسط قیمت غذاها در نیتب حدود 8000 تومان است. شیوه درآمدزایی در نیتب براساس دریافت 10درصد فروش هر غذاست.
پرداخت بهای غذا هم به صورت آنلاین و هم به صورت پرداخت در محل امکانپذیر است که در بازههای تعیینشده فروشندگان و نیتب و یا بالعکس با هم تسویه میکنند. «در حال حاضر هنوز به نقطه سر به سر نرسیدهایم و فکر میکنم رسیدن به این نقطه زمان میبرد چون ما هر چه درآمد به دست میآوریم، صرف رشد و توسعه کار میکنیم و به دنبال بهبود در ارائه خدمات هستیم.» آنها با سرمایه حدود 20 میلیون تومان کار را شروع کردند و رضا میگوید در حال حاضر در مرحلهای هستند که قصد دارند سرمایه برای گسترش کار جذب کنند. و میگوید علیرغم وجود رقیبهایی مانند مامانپز در بازار کشش بازار را خوب ارزیابی میکند. «حجم بازاری که ما در آن فعالیت میکنیم، بسیار بزرگ است. در ایران حدود 85 میلیون جمعیت وجود دارد که از این تعداد حدود 20 میلیون نفر را زنان خانهدار تشکیل میدهند. ما چشماندازی که برای خودمان در نظر گرفتیم، این است که از این تعداد بتوانیم ظرف کمتر از 5 سال برای یک میلیون نفر از این تعداد اشتغالزایی کنیم و هدف ما این است که بتوانیم حداقل به 5 میلیون سفارش به صورت روزانه دست یابیم که این رقم معادل حداقل 5 سفارش برای هر کدام از این یک میلیون فروشندهای است که قصد داریم به آن دست یابیم. به نظرم نهادینهکردن این فرهنگ که خانمهای خانهدار بتوانند از بستر اینترنت برای خود درآمدزایی داشته باشند و افراد بتوانند غذای باکیفیت با قیمت مناسب را از نزدیکترین همسایههای خود تهیه کنند، هدف بزرگی است. برای فرهنگسازی در این زمینه و اطلاعرسانی در خصوص خدمات در حال حاضر مهمترین عامل کمککننده معرفی توسط دیگران و بازاریابی دهان به دهان است. البته ما سیستمهای بازاریابی نیز داخل نیتب طراحی کردهایم که هر کسی که افراد دیگر را برای استفاده از خدمات نیتب معرفی کند، میتواند در سود حاصل از خریدهای افرادی که معرفی کرده است، با نیتب شریک شود. این سیستم، عامل مشوقی برای استفاده از خدمات میتواند به حساب بیاید.»
نیتب در حال حاضر در تهران خدمترسانی میکند ولی قصد دارند در آینده کار را در شهرهای دیگر نیز گسترش دهند. آنها در این راه با چالشهای مختلفی هم روبهرو بودهاند. از مهمترین این چالشها ترس فروشندگان از این بوده که غذا درست کنند و نتوانند به فروش برسانند و از طرف دیگر متقاعدکردن خریداران به استفاده از خدمات پلتفرم تازهکار نیتب از دیگر چالشها بوده است.