با توجه به شرایط سخت و مشکلات روزمرهای که مردم نوار غزه دچارش هستند، این منطقه یکی از دشوارترین محیطهای کاری جهان را داراست. با این وجود، این مشکلات همچون زمینی حاصلخیز برای کارآفرینان فلسطینی بوده است.
نوار غزه (فلسطین) سرزمینی ساحلی به وسعت ۳۶۰متر مربع با جمعیتی حدود ۱.۸ میلیون نفر است. این منطقه همواره بحرانهایی را تجربه کرده و در اواخر سال ۲۰۱۴ شاهد ۳ جنگ ویرانگر متوالی بودهاست.
آنها از فرصتها و امکاناتشان برای توسعه و نوآوری شرکتهای نوپا استفاده کردهاند. با شروع از سال ۲۰۱۰، حمایت از فعالیتهای کارآفرینی افزایش یافت و غزه شاهد رونق بسیاری از شرکتهای تازهتاسیس بوده است
هدف اصلی شرکتهای فلسطینی حل برخی مشکلات زندگی است. در این مقاله استارتاپهای موفق غزه را به شما خوانندگان محترم معرفی میکنیم؛ استارتاپهایی که ساختار اکوسیستم استارتاپی غزه را تشکیل دادهاند و نقش مهمی در رویدادها و منابع اصلی این جامعه استارتاپی بازی میکنند.
۵ QHQH
استارتاپ ۵ QHQH ، تبدیل به ناینگگ در دنیای عرب شده است، این استارتاپ فلسطینی توسط احمد عبدالقمر، محمد تافش و محمد قاسم راهاندازی شد.
استارتاپ ۵ QHQH سرمایهاش را از صندوق ابتکار Ibtikar که از اولین شرکتهای سرمایهگذاری در فلسطین است، تامین کرده و طی چند هفته بعد از شروع به کار، بیش از ۳۰ هزار بازدیدکننده داشتهاست.
۵ QHQH در حوزه محتوا و پورتالهای آنلاین فعالیت میکند. ۵ QHQH بیش از ۱۰۰ میلیون کاربر دارد، ۳۹ درصد از کاربران این استارتاپ از طریق اسمارتفون محتواهایشان را دنبال میکنند.
Baskalet
بسکلت (Baskalet) توسعهدهنده برنامههای کاربردی تلفنهای هوشمند و بازیهای کامپیوتری است. این استارتاپ عربزبانان را مخاطب قرار میدهد. Baskalet در زبان عربی به معنی دوچرخه است.
این استارتاپ تعداد کمی از برنامههای کاربردی اندروید و آیاواس را توسعه دادهاست که بیش از نیممیلیون دانلود را دریافت کردهاند. استارتاپ بسکلت در سال ۲۰۱۵ کار خود را شروع کرد و تبدیل به استودیوی تولید بازی شد. بسکلت گروه توسعهدهنده اختصاصی دارد و در رویدادهای استارتاپی منطقهای زیادی شرکت کردهاست.
Fos7a
این استارتاپ در حوزه توریسم فعالیت میکند. این استارتاپ فوشا (Fosha) خوانده میشود. فوشا در زبان عربی معنای سفر را میدهد. بیشترین فعالیت استارتاپ فوشا در برگزاری تورها، اردوگاههای تابستانی و سازماندهنده رویدادهای ورزشی است.
استارتاپ فوشا همچنین سینمای کودک را در غزه راهاندازی کرده است. استارتاپ فوشا در سال ۲۰۱۴ توانست جایزه جوانان التعاون را به دست آورد. همچنین در آغاز سال ۲۰۱۶ برنده World Summit Awards شد.
Haweya
استارتاپ هاویا در زمینه طراحی خانه فعالیت میکند و یکی از منابع برجسته برونسپاری محلی است. هاویا در زبان عربی به معنی هویت است.
بنیانگذاران استارتاپ هاویا در تلاشند تا با استفاده از خدمات دیجیتالی که هر تجارتی به آن نیازمند است، برند تازهای را بسازند. این استارتاپ در ابتدا با یک طرح اولیه کار خود را شروع کرد و طی چند سال به شرکتی ۲۰ نفره تبدیل شد.
هاویا درصدد همکاری با مشتریان رده بالاست و شعب زیادی در کشورهای اسلامی دارد که شامل بانک توسعه اسلامی، التعاون و موسسه خیریه قطر میشود.
Green Cake
گرین کیک با منابع محدود کار خود را آغاز کرد. Majd Mashharawi با استفاده از خاکستر و تکهسنگ بلوکهای ساختمانی میسازد. ساخت بلوکهای ساختمانی در حالت کلی کار سخت و پرهزینهای است.
به علت گرانی مواد اولیه، ساخت بلوک ساختمانی در غزه دشواریهای فراوانی داشت، در نتیجه مجد مشهاراوی و گروهش با استفاده از منابع محدود بلوک ساختمانی تولید کردند. این تیم در سال ۲۰۱۶ توانست جایگاه اول را در رقابت ژاپن-غزه به دست آورد و در همان سال برای پیوستن به رقابت تجاری امآیتی در منا نامزد شد.
خسارت وارده به فلسطین در جنگهایی که با اسرائیل داشت، زیاد بود و۱۷ هزار خانه در آخرین جنگ با رژیم صهیونیستی نابود شدند. گرین کیک به بازسازی خانههای ویران غزه کمک فراوانی کرده و بنیانگذارش سال ۲۰۱۸ در لیست خلاقترین افراد دنیا قرار گرفت.
همچنین شبکه بیبیسیورد مستندی را دربارهاش تهیه و پخش کرد. آنچه غزه را به عنوان یک اکوسیستم استارتاپی مطرح کرده، افزایش قابلتوجه استارتاپهای حوزههای مختلف فناوری در چند سال گذشته است.
با این حال، این جامعه هنوز اولین قدمهای بزرگ خود را در راه رسیدن به موفقیتهای استارتاپی طی میکند. شرکتهای استارتاپی فلسطینی به دنبال برقراری ارتباط با مشتریان و مخاطبان در منطقه است.
همچنین استارتاپها در نوار غزه به همکاری در سطوح بینالمللی فکر میکنند. بسیاری از سازمانهای بزرگ در غزه افراد بااستعداد را جمع میکنند، آنها به ارائه خدمات در حوزههای فناوری پیشرفته گرایش دارند.
شرکتهای تازهکار در غزه همانند دیگر کشورها با موانعی جدی روبهرو هستند و نیازمند استفاده از مزایای VCها هستند. اگرچه غزه استعدادهای زیادی را در خود دارد و فارغالتحصیلان این منطقه رویکردی خلاقانه دارند، غزه همواره تحت محاصره بوده که این مسئله خسارات اقتصادی عظیمی را به کارخانهها، شرکتها و افراد این منطقه تحمیل کردهاست.
غزه بیشترین نرخ بیکاری در جهان را داراست. به گزارش بانک جهانی میزان بیکاری در غزه حدود ۴۴ درصد است و از یک زیرساختار آسیبدیده، کمبود برق و مشکلات متعددی رنج میبرد. کارآفرینان غزه به طور خاص با معضل عدمتوانایی برای سفر یا ملاقات با سرمایهگذاران و مشتریان در خارج از کشور روبهرو هستند.
آنها مشکلات دیگری از جمله ناتوانی در پذیرش پرداختهای آنلاین برای خدمات فناوری خود مواجه هستند، زیرا Paypal و دیگر روشهای پرداخت مشابه در فلسطین کار نمیکند.
تعدادی از سازمانها و موسسات آموزشی برای اکوسیستم استارتاپ محلی نقش حمایتگر را ایفا میکنند، این سازمانها در غزه شامل شرکتهای سرمایهگذاری بخش خصوصی و بانک مرکزی فلسطین میشوند.
دانشگاههای محلی نیز در حمایت از کارآفرینان و پشتیبانی از دانشجویان با ایدههای نوآورانه فعالیت میکنند. دانشگاههایی چون دانشگاه اسلامی غزه، دانشگاه الازهر، دانشگاه فلسطین، دانشکده علوم کاربردی و دانشکده آموزش غزه فعالان استارتاپی هستند.
علاوه بر آن، بسیاری از نهادهای غیردولتی و بینالمللی در توسعه جامعه استارتاپی غزه همکاری میکنند که شامل آژانس توسعه بلژیک، امداد اسلامی، سپاه رحمت، موسسه خیریه قطر، آکسفام و برنامه توسعه سازمان ملل میشوند.
به نظر میرسد با وجود شرایط سخت تجاری، کارآفرینان در غزه موفق شدهاند راه را برای توسعه و پیشبرد نوآوریهای خود هموار سازند. کارآفرینان فلسطینی به دلیل مشکلات فراوان نیازمند روحیه کارآفرینی هستند. اکوسیستم غزه به زیرساخت فنی بهتر و ثبات در منطقه نیازمند است.