اقتصاد رومانی در حال پیشرفت است و در بین تمام کشورهای عضو اتحادیه اروپا بیشترین رشد را در سرانه تولید ناخالص ملی در سال ۲۰۱۷ داشته است. رومانی اکنون نهمین اقتصاد بزرگ در اتحادیه اروپاست و از نظر نرخ رشد تولید ناخالص ملی رتبه دوم را کسب کرده است. اکوسیستم استارتاپی رومانی نیز در حال پیشرفت است، بهطوریکه فناوری اطلاعات ۶درصد از تولید ناخالص ملی رومانی را تشکیل میدهد.
پس از ۴۳ سال حکومت کمونیستی که حاصل آن کمبود غذا و خفقان بوده است، رومانی دارد یک جایگاه قدرتمندی را در حوزه علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات پیدا میکند و زیرساخت ارتباطات خود را توسعه میدهد. این شرایط برای نسل جوان این کشور بسیار مساعد است.
آموزش و پرورش عمومی این کشور نمیتواند تقاضای بازار برای مهندسی فناوری اطلاعات را برآورده کند بنابراین طرحهای آموزش خصوصی مانند دانشکده غیر رسمی فناوری اطلاعات و آکادمی پلاس در این کشور راهاندازی شدهاند تا تقاضای در حال رشد و علاقهمندی رومانیاییها را در حوزه فناوری برآورده سازد.
رازوان ویکا، مدیرعامل و همبنیانگذار دانشکده غیر رسمی فناوری اطلاعات میگوید: «ما در حال حاضر دوران رشد خوبی را در دانشکده غیر رسمی فناوری اطلاعات میگذرانیم و در طول ۵سال گذشته نرخ رشد سالانه ما ۲۸ درصد بوده است. این بدان معنی است که مردم رومانی هر روز بیشتر از دیروز به فناوری علاقهمند میشوند و شغلی را در این راستا شروع میکنند.»
پترو بوگدان، وزیر ارتباطات و اطلاعات رومانی، میگوید: «رشد صنعت فناوری رومانی یک روند مثبت را در کل نشان میدهد.»
اکوسیستم استارتاپی فناوری این کشور به سرعت در حال رشد است و استارتآپهای فناوری رومانی در سال ۲۰۱۷، ۵۳ میلیون یورو کسب درآمد کردهاند؛ این یعنی درآمد آنها در طول سال ۲۰۱۶ سه برابر شده ست.
طبق گفته بوگدان، در سال ۲۰۱۷، استارتاپهای رومانی در نیمه اول سال در مقایسه با سال گذشته ۳ برابر افزایش درآمد داشتهاند. به علاوه استارتاپها، کنفرانسها، جلسات، فضاهای همکاری و مراکز، شتابدهندگان، مشارکت شرکتها و سرمایهگذاران در بازار این کشور روزبهروز افزایش مییابد.
اکوسیستم استارتاپی فناوری رومانی به سرعت در حال رشد است و استارتآپهای فناوری این کشور در سال ۲۰۱۷ ۵۳ میلیون یورو کسب درآمد کردهاند
امسال در مراسم اعطای جوایز استارتاپ مرکزی و شرقی، رومانی به عنوان بهترین مرکز استارتاپ فینتک انتخاب شد و الکساندر ایلیسکو، بنیانگذار اپلیکیشن یادگیری زبان ماندلی، بنیانگذار سال نام گرفت.
طرحهای سرمایهگذاری (دولتی و خصوصی) برای پشتیبانی از رشد اکوسیستم در حال گسترش است. صحنه استارتاپی رومانی پس از موفقیت استارتاپ یوپت، مورد توجه قرار گرفته است. یوپت در بخارست بنیانگذاری شده است.
این شرکت در سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ به ترتیب ۳۰ میلیون دلار و ۱۵۳ میلیون دلار سرمایه جذب کرده است. این جذب سرمایه همچنان ادامه پیدا کرد به طوری که در کمتر از ۲۱ ماه سرمایه شرکت از ۱ میلیون دلار به بیش از ۱۰۰میلیون دلار رسید و موجب شد که به یکی از سریعترین شرکتهای نرمافزار در حال رشد در تاریخ تبدیل شود.
اسمارتدریمرز، استارتاپ اتوماسیون نرمافزاری استخدام در ماه اکتبر ۱٫۲ میلیون پوند سرمایه جذب کرد. این شرکت یک پلتفرم است که بیش از ۲۰۰۰ شرکت و ۳۰۰هزار نامزد از آن استفاده میکنند. این شرکت در سال ۲۰۱۵ در بازار رومانی و در سال ۲۰۱۶ در مجارستان راهاندازی شد و توانست سرمایه زیادی را جذب کند.
شرکتهای برونسپاری بینالمللی و نیز شرکتهای بینالمللی با دفاتر تحقیق و توسعه در رومانی مدت زیادی است که به عنوان مکانیسم انتقال دانش از غرب به شرق عمل میکنند و موجب شدهاند که طرحهای استارتاپی زیادی در رومانی عملی شوند که در نهایت به شرکتهای موفق تبدیل شدهاند. این شرکتها به مکانیسمهای سرمایهگذاری متنوعتری نیاز دارند.
اما در حالیکه تعداد مهندسان در این کشور کم نیست و اکوسیستم استارتاپی رومانی در حال رشد است، این کشور با کمبود محصول خوب، فروش و بازاریابی مواجه است. بر خلاف مراکز فناوری مشهور سیلیکونولی و سیلیکونراندابوت لندن، افراد استارتاپی رومانی برای سالها تشویق شدهاند تا در داخل فعالیت کنند. ممکن است این تمایل حاصل سالها حکومت کمونیستها باشد.
بسیاری از افراد معتقدند که این امر انگیزه کارآفرینی کشور را تضعیف میکند در حالیکه این انگیزه موجب میشود که افراد سرمایههای کاری جدیدی را تزریق کنند. در هر صورت این شرایط در حال تغییر است.
فعالیتها و رویدادهای مهم در حوزه اکوسیستم استارتاپی رومانی
۱۰۰۰ استارتاپ فعال: تعداد استارتاپها در رومانی در حال افزایش است و این نتیجه رشد برنامههای شتابدهنده و فرصتهای سرمایهگذاری است.
کنفرانسهای استارتاپی: افزایش رویدادها برای تمام سهامداران اکوسیستم مفید است. بنیانگذاران استارتاپ و نیز افراد در حوزه تولید، فروش و بازاریابی این فرصت را دارند تا نظرات و پیشنهادها درباره استارتاپهای خود را دریافت کنند، درباره مشتریان تحقیق کرده، ایدههای جدید را کشف کنند و به دنبال سرمایهگذاریهای جدید باشند.
برخی از کنفرانسهای بزرگ در رومانی عبارتند از: تکسیلوانیا، هاو تو وب، تکفست، هک تیام، جیپک، وب استاک، دف کمپ، استارتاپ ویکند و غیره.
یکی از برترین رویدادهای استارتاپی رومانی، تکسیلوانیا، به عنوان رویداد فناوری پیشرو در اروپای شرقی انتخاب شده است و کدگذاری، توسعه محصول و تامین بودجه را پوشش میدهد.
معماری این رویداد، کنفرانس، کارگاههای آموزشی، جلسات پرسش و پاسخ، میزگردهای اجرایی و مسابقه استارتاپی یک ترکیب فوقالعاده از افراد با سابقه برجسته در مهندسی، کسبوکار، تولید، بازاریابی و سرمایهگذاران ایجاد میکند.
۱۰۰۰ جلسه در سال: تعداد جلسات و گردهماییها در رومانی در مقایسه با رویدادهای بزرگ و کنفرانسها چشمگیر است. اکثر آنها هنوز در فضای مهندسی هستند و تعداد کمی از آنها در حوزههای دیگر مانند بازاریابی و فروش فعالیت دارند؛ حوزههایی که برای انتقال دانش درباره بهترین عملکردها و تحلیلها مورد نیاز هستند.
تعدادی از این جلسات عبارتند از:
- دوتاکس
- تودی سافتور
- بخارست جاوا هکرز
- پروداکت تانک
- استارتاپ گریند
- کد فور رومانی
- فرشبلاد
- کریپتو لند
رشد استارتاپها نشان میدهد که اکوسیستم استارتاپی رومانی به فضاهای مقرونبهصرفه برای کسبوکار نیاز دارد. بهترین فضای همکاری در رومانی نودمیکر اسپیس نام دارد.
سایر فضاهای همکاری این کشور عبارتند از :
- تک هاب
- کلاج کو ورک
- کامنز
- کلاج هاب
- تینک اسپیس
- دمیزول
- هاب ۱۳۱۷
- کو ورک تیمیسوارا
- ایمپکت هاب
نشانههای زیادی وجود دارد دال بر اینکه رومانی به مسیر مثبت خود برای رشد و تبدیلشدن به یکی از قدرتمندترین کشورها در این زمینه ادامه خواهد داد به طوریکه شرکتهای سرمایهگذاری خطرپذیر و سرمایهگذاران بیشتری به دنبال سرمایهگذاری در استارتاپهای این کشور خواهند بود.
فعالان سرمایهگذاری در رومانی عبارتند از کپ مایندر، با ۲۶ میلیون پوند در بخش مدیریت؛ ارلی گیم ونچرز، که ۲۲میلیون یورو را مدیریت میکند؛ گساد ونچرز، که ۱۰۰میلیون یورو را مدیریت میکند و در دورهای مختلف تامین بوده سرمایهگذاری کرده است؛ و فریبورگ دیجیتال، که ۲۰ میلیون یورو را مدیریت میکند و هدف آن سرمایهگذاری روی استارتاپهای فناوری در مراحل اولیه است.
شرکای سرمایهگذاری خطرپذیر رومانی را میتوان در دورهای تامین بودجه یافت اعم از اتومیکو، اکسل، ارلی برد، لانگیتود کپیتال، جیاچاو کپیتال لندن، هوریزون کپیتال و سیلک ونچرز.
شتابدهندگان
از نظر شتابدهندگان، رومانی از تنوع زیادی برخوردار است. برخی بازیکنان اصلی این حوزه عبارتند از: تکسلریتور، اسفریک اکسلریتور، اینوویشن لبز، ریسکی بیزینس، پرایوسی اکسلریتور، استارتاریوم، تک انجلز، اورنج فب و غیره.
مشارکت شرکتی نیز در این کشور بسیار مورد توجه قرار گرفته است. شرکتهایی مانند بانکا ترانسیلوانیا، اورنج، مترو، ارنست اند یانگ، فورد، تلکام، فیلیپس، آیبیام، رنو، مایکروسافت، کارفور، انگی، کنتیننتال، جانسون اند جانسون و بتفر صفحات استارتاپ/ایده خود و نیز برنامههای نوآوری و شتابدهنده خود را در این کشور طراحی میکنند و نیز با حمایت مالی رویدادهای فناوری مختلف از اکوسیستم استارتاپی رومانی پشتیبانی میکنند.
سایر بازیکنانی که نقش مهمی در اکوسیستم استارتاپی رومانی دارند، عبارتند از: استارتاپ وایز گایز، راک استار، ارلی برد کپیتال، اکسل، کردو ونچرز و استارتاپ بوت کمپ.
در کل، اکوسیستم استارتاپی رومانی در حال رشد است و قویترین عامل که روی سرعت رشد آن تاثیر خواهد گذاشت، افزایش تعداد سرمایهگذاریها خواهد بود.