فیس‌بوک با خرید سهام واتس‌آپ تلاش کرد خود را به صدر جدول برساند و یکی از بزرگ‌ترین خریدهای فناوری را به نام خود ثبت کند. این شرکت حتی از خرید 2/3 میلیارد دلاریNest Labs توسط گوگل و خرید 3 میلیارد دلاری تجهیزات بیت الکترونیک توسط اپل پیشی گرفته است.
واتس‌آپ یک برنامه پیام‌رسانی است که در سراسر جهان از آن استفاده می‌شود. اولین پیشنهاد خرید سهام این برنامه را فیس‌بوک با مبلغی معادل 16 میلیارد دلار ارائه داد. در سال 2013، واتس‌آپ 138 میلیون دلار از دست داده بود و 2/10 میلیارد دلار درآمد داشت. بنابراین، چگونه این شرکت توانست توجه فیس‌بوک را به خود جلب کند؟
- مالکیت واتس‌آپ
واتس‌آپ یک برنامه تلفن‌همراه بدون تبلیغات است که به کاربران امکان می‌دهد تعداد نامحدودی از پیام‌ها را بدون استفاده از شبکه بی‌سیم یا پرداخت هزینه به مخاطبان ارسال کنند. دانلود این برنامه رایگان است و می‌تواند جایگزین خوبی برای پلتفرم پیام‌رسانی سنتی ارائه‌دهندگان خدمات تلفنی باشد. جان کوم و برایان اکتون، دو مدیر اجرایی سابق یاهو، موسس این برنامه هستند.
وقتی فیس‌بوک اعلام کرد قصد دارد در فوریه 2014 واتس‌آپ را خریداری کند، موسسان واتس‌آپ قیمت 16 میلیارد دلاری را مطرح کردند؛ 4 میلیارد دلار به صورت نقدی و 12 میلیارد دلار به صورت سهام فیس‌بوک. درنهایت مبلغ پیشنهادی به فیس‌بوک 8/21 میلیارد دلار شد.
فیس‌بوک با پرداخت 6/19 میلیارد دلار موافقت کرد و 6/3 میلیارد دلار دیگر را نیز برای جبران خسارت وارده به کارمندان واتس‌آپ که مجبور بودند در خارج از کشور بمانند، به مبلغ اصلی اضافه کرد. با این حال، هنگامی که مبلغ نهایی در ماه اکتبر تصویب شد، قیمت سهام فیس‌بوک از 68 دلار به 56/77 دلار رسید.
درآمد شش ماه واتس‌آپ برای نیمه اول سال 2014 حدود 9/15 میلیون دلار بود و این شرکت 5/232 میلیون دلار از سرمایه خود را از دست داد، با اینکه قسمت اعظم این ضرر و زیان به دلیل جبران خسارت مبتنی بر سهام بود.
- چرا واتس‌آپ؟
تاکنون واتس‌آپ بزرگ‌ترین دارایی فیس‌بوک بوده است. اهمیت آن نسبت به اینستاگرام، که یکی دیگر از دارایی‌های فیس‌بوک است، 20 برابر بیشتر است. حالا این سوال مطرح می‌شود که چرا فیس‌بوک برای خرید واتس‌آپ این همه پول خرج کرده است؟
دلیل آن رشد کاربران است. ماهانه بیش از 500 میلیون نفر از واتس‌آپ استفاده می‌کنند و در حال حاضر هرروز بیش از یک میلیون نفر به کاربران این خدمات اضافه می‌شوند. 75 درصد از کاربران واتس‌آپ فعالیت روزانه دارند و این مقدار در مقایسه با فعالیت کاربران در فیس‌بوک 13 درصد بیشتر است. به‌علاوه، کاربران واتس‌آپ هرروز 500 میلیون عکس ردوبدل می‌کنند و این مقدار نسبت به فیس‌بوک بیشتر است.
این برنامه در سال 2009 راه‌اندازی شد و خیلی زود یک میلیارد کاربر از آن استفاده کردند. تا دسامبر 2014، فیس‌بوک هرماه 39/1 میلیارد کاربر فعال داشت. هدف از ارائه این خدمات، افزایش ارتباطات جهانی از طریق خدمات اینترنتی و ادغام نیروها بود که موجب رشد سریع این دو شرکت شد. ابتدا تعداد کاربران فیس‌بوک افزایش یافت و سپس کسب درآمد صورت گرفت.
واتس‌آپ به فیس‌بوک کمک کرد بتواند در بازارهای درحال‌رشد، که در آنها ارتباطات اینترنتی کم است اما افراد زیادی از واتس‌آپ استفاده می‌کنند، رشد کند. پس فیس‌بوک به پایگاه‌های کاربر تلفن‌همراه دسترسی پیدا کرد. ارتباط با کاربران واتس‌آپ در این مناطق به طرح جدید مدیرعامل فیس‌بوک، مارک زاکربرگ، کمک خواهد کرد تا زمانی که در دوسوم از کشورهای دنیا که هنوز از خدمات آنلاین استفاده نمی‌کنند، امکان دسترسی به اینترنت به وجود آید.
فیس‌بوک معتقد است زمانی خواهد رسید که تماس‌های تلفنی منسوخ شود و پیامک‌ها جای آنها را بگیرد. در این شرایط واتس‌آپ می‌تواند برای فیس‌بوک مفید واقع شود. به همین دلیل زاکربرگ یک‌دوم از ارزش بازار شرکت خود را به خرید برنامه پیام‌رسانی اختصاص داده است. او با این کار توانست شرکت را از چنگال سایر رقبا در زمینه فناوری در امان نگه دارد.
- سایر دارایی‌های فیس‌بوک
استراتژی دارایی‌های فیس‌بوک حول سه موضوع مهم می‌چرخد: کشف استعدادهای جدید، دستیابی به فناوری‌های جدید، و رقابت در خرید. از سال 2007 فیس‌بوک 42 شرکت را خریداری کرده است.
«پاراکی»، سیستم وبی که انتقال تصویر، ویدئو و نوشته را به وب تسهیل می‌کند، اولین شرکتی بود که فیس‌بوک آن را خریداری کرد. از این طریق فیس‌بوک توانست از فناوری پاراکی در برنامه تلفن‌همراه خود استفاده کند و از استعداد این شرکت، که روی ایجاد مرورگر فایرفاکس کار می‌کرد، استقبال کند.
شرکت «منتلو پارک» در سال 2009 شرکت «فرندفید» را به مبلغ 50 میلیون دلار خرید. فرندفید سایتی بود که اخبار و فیدهای رسانه‌های اجتماعی را جمع‌آوری می‌کرد. فیس‌بوک با خرید این سایت توانست از فناوری‌های آن در ایجاد دکمه «پسندیدم» (like) و قابلیت‌های فید به‌روزرسانی اخبار استفاده کند.
در سال 2012، فیس‌بوک اعلام کرد که می‌خواهد اینستاگرام را خریداری کند، که یک سایت اشتراک‌گذاری عکس با 200 میلیون کاربر فعال بود. نه‌تنها فیس‌بوک می‌خواست قابلیت‌های اشتراک‌گذاری عکس خود را ارتقا دهد، بلکه قصد داشت به رقبای خود اجازه ندهد به این شرکت محبوب دست پیدا کنند. فیس‌بوک با پرداخت یک میلیارد دلار (300 میلیون دلار به صورت نقدی و 700 میلیون دلار به صورت سهام فیس‌بوک) اینستاگرام را خریداری کرد.
در کل باید گفت، واتس‌آپ در رشد فیس‌بوک در سراسر دنیا نقش مهمی ایفا می‌کند. به غیر از تلاش برای کسب درآمد، فیس‌بوک به آینده ارتباطات بین‌المللی می‌اندیشد. فیس‌بوک می‌تواند با خرید واتس‌آپ خود را به میلیاردها نفر نزدیک کند و داشتن چنین بازاری قطعا به نفع این شرکت خواهد بود.
