پدیده ادغام در اکوسیستم استارتاپی ایران رفتهرفته سروشکل جدیتری به خود گرفته است؛ شرایط سخت اقتصادی، کمبود سرمایه و فضای نهچندان روشن کسبوکار در ایران موجب شده تا کسبوکارهای استارتاپی برای بهرهوری هرچه بیشتر و تلفیق امکانات و تجارب و داشتهها، سر میز مذاکره بنشینند و کسبوکارهایشان را در یکدیگر ادغام کنند. طی سال 98 نیز شاهد چندین ادغامهایی بودیم.
چیلیوری و ریحون
مسیر سخت بازار سفارش آنلاین غذا در ایران داغ است. هر کدام از استارتاپها هم مدعی است که سهم قابلتوجهی از بازار را در اختیار دارد. اسنپفود اصولا رقیبی برای خود نمیشناسد، اما چیلیوری و ریحون همواره مدعی بودند که از این بازار سهم دارند.
دی ماه امسال، چیلیوری و ریحون در یک نشست خبری رسما خبر از ادغام خود و ادامه کار با برند چیلیوری دادند. بعد از این ادغام خبری مبنی بر خریداری چیلیوری توسط دیجیکالا منتشر شد.
این درحالیاست که چیلیوری اعلام کرده که در حال مذاکره با دیجیکالا برای جذب سرمایه است؛ مذاکرهای که هنوز نتیجهاش مشخص نشده است.
نتبرگ و تخفیفان؛ پایان کشمکشها
پس از چند سال گفتوگو و آمدورفت و نشستوبرخاست، بالاخره 2 استارتاپ پرسروصدا و دارای رقابت سنگین یعنی تخفیفان و نتبرگ، نهایتا بر سر میز مذاکره به این نتیجه رسیدند که با هم ادغام شوند.
آذرماه سال 98، زمان انجام این توافق بود؛ توافقی که با حفظ هر دو برند در بازار انجام شده است. نتبرگ و تخفیفان که از پس حوادث فضای کسبوکار ایران به نوعی جان سالم بهدر بردهاند، حالا بهعنوان یک کسبوکار واحد به کارشان ادامه میدهند. مسیر سختی در پیش دارند اما بهنظر میرسد که این ادغام، راهی برای رشد هرچه بیشتر باشد.
آیهوم و دیوار؛ ادامه رقابت
با ادغام آلونک و شیپور، مجموعه دیوار نیز بیکار ننشست. شهریور سال 98 بود که خبر آمد دیوار برای ساماندهی به بخش املاک خود سراغ بازیگر بزرگتری به اسم آیهوم رفته و ادغام این دو شرکت چندی پیش با حفظ برندهای جداگانه صورت گرفت.
دیوار با این کار گام مهمی برای عقبنماندن از رقیب سنتی خود یعنی شیپور برداشت و بهنظر میرسد که این همکاری، به احیا و قدرتگرفتن دوباره بخش املاک دیوار نقش قابلتوجهی داشته است.
زودشور و لاندراپ؛ ادغام نافرجام
ردپای ادغام را در بازار خشکشوییهای آنلاین نیز دیدیم؛ جایی که 2 بازیگر قدیمی این بازار یعنی زودشور و لاندراپ در سال 98، با یکدیگر ادغام شدند اما در نهایت و تنها پس از چند ماه، ادغام این دو شرکت با شکست مواجه شد.
ادغام زودشور و لاندراپ با حفظ برند صورت گرفت و انگار تغییر قابلتوجهی برای مشتری ایجاد نشد و ظاهرا هماهنگنشدن در بحث مدیریتی کارها، باعث شد که ادغام با شکست مواجه شود.
الوپیک و دکان؛ به سوی توسعه
اواخر سال97 بود که الوپیک، اپلیکیشن خود را به یک سوپراپ تبدیل کرد؛ کاری که از روزهای خوش آینده خبر میداد و از رویای هرچه بزرگترشدن حکایت میکرد.
تا به امروز که در روزهای پایانی سال۹۸ به سر میبریم، از سرویس الوپست (با همکاری شرکت ملی پست ایران) رونمایی شده است. همچنین اردیبهشتماه امسال بود که الوپیک از خرید استارتاپ دکان که در زمینه فروش محصولات سوپرمارکتی فعال است، خبر داد.
در همین زمینه با مجموعه فروشگاههای زنجیرهای «یاران دریان» قرارداد انحصاری بست. الوپیک با این دو خبر به دنبال سرویس جدیدی به نام الومارکت بود.
جذب سرمایه در سال ۹۸
همراهمکانیک، avagam، کتابپلاس، داستانمن، پوشاپ، سلامساختمان، بلیتو، پیاده و ایران تلنت استارتاپهایی هستند که سرمایهگذار جذب کردهاند.
براساس اطلاعات موجود، smartup در همراه مکانیک، کافه بازار در Avagames ، شناسا در کتابپلاس، صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تهران در همراهمکانیک، turquoise partners در داستانمن، دیومند و برکت در پوشاپ، smartup در سلامساختمان، بنیانگذار کافهبازار در پیاده، سرمایهگذار فرشته در بلیتو، ارتباط فردا در ایرانرنتر،کارمانا در دیالوگ و لوتوس پارسیان در ایران تلنت سرمایهگذاری کردهاند. دیالوگ در راند نخست، از اسمارتآپ سرمایه جذب کرده بود.
متولدین سال ۹۸
الوپست، توانیتو، دیجیپی، فراصندوق ستارگان و فیروزهپلت، 5 مجموعه استارتاپی هستند که فعالیت خود را در سال 98 آغاز کردند. از دیگر متولدین این سال میتوان به مواردی از این دست اشاره کرد؛ شبکه ققنوس جزو استارتاپهایی است که امسال راهاندازی شده است.
چهارمین مرکز نوآوری فینووا و همچنین مرکز نوآوری ایرانزمین با سرمایهگذاری بانک ایران زمین، شتابدهنده نوتاش و هلدینگ جهان ارقام پارس امسال افتتاح شدند.
اپلیکیشن باک نیز توسط شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران ارائه شد و اپلیکیشن پستخونه نیز در سال 98 متولد شدند. همچنین مبینوان، دیدگاهان نوین و شناسا در سال 98، صندوق سرمایهگذاری جسورانه بازیهای رایانهای ایجاد کردند.
فضای کار اشتراکی کارمانا، واقع در مجتمع فناوری دانشگاه الزهرا(س) نیز در همین سال افتتاح شد. امسال انجمن تجارت الکترونیک استان تهران (وابسته به اتاق بازرگانی تهران) نیز کارش را رسما شروع کرد.
سرمایهگذاری در سال ۹۸
1- تاکنون حوزههای سرمایهگذاری که مورد اقبال صندوقها و نهادهای سرمایهگذاری قرار گرفته است، عبارتند از فناوری اطلاعات و ارتباطات که با 47درصد در صدر این حوزههاست و حوزههایی مانند انرژی، نانو، دارو و… نیز در ردههای بعدی قرار دارند.
2-صندوقهای سرمایهگذاری جسورانه، طی یکی دو سال اخیر بیش از 90 میلیارد تومان سرمایهگذاری داخلی داشتهاند. همچنین صندوقهای سرمایهگذاری جدیدی در حال شکلگیری است.
ضمن اینکه اولین صندوق سرمایهگذاری خصوصی یا PE مجوزش را گرفته و شروع به فعالیت خواهد کرد. نهادهای تامین مالی جمعی مجوز فعالیت گرفتهاند و اولین شرکت مشاور سرمایهگذاری در حوزه دانشبنیان مجوز گرفته است.
این آمار نشان میدهد که منابع و ظرفیتهای جدیدی برای سرمایهگذاری در حوزه استارتاپها فعال خواهد شد.
3-پیشبینی شده بود که تا انتهای سال98، توسط اعضای انجمن ویسی ایران، 350 میلیارد تومان سرمایهگذاری اتفاق بیفتد. اطلاعاتی که تا آخر آذرماه جمعآوری شده، نشان میدهد که 120 میلیارد تومان سرمایهگذاری انجام شده است.
با ظرفیتهایی که در کشور شناسایی شده و منابع جدیدی که به اکوسیستم تزریق شده، برآورد میشود که در سال99، بیش از 500میلیارد تومان سرمایهگذاری روی استارتاپها انجام شود.