وحید کریمانه بنیانگذار فولفکر | «در اکوسیستم ایران به هر کسی میتوان گفت منتور. منتور در ایران معنی خاصی ندارد چون افرادی سودجو از این عنوان سوءاستفاده میکنند. اما به طور علمی و دقیق منتور کسی است که تجربه مفیدی دارد و میتواند این تجربه و دانش را در اختیار دیگران قرار دهد. چون ایران تازه وارد صنعت استارتاپ و کسبوکارهای اینترنتی شده است، نیاز به انتقال تجربه و دانش در همه حوزهها وجود دارد و جزئیترین نکات میتواند عملکرد و موفقیت تیم را تضمین کند. مثلا کسی که یک شرکت ۵نفره را به شرکت ۱۰۰نفره تبدیل کرده است، باید بداند که به چه صورت افراد اضافه شدهاند…»جملات فوق بخشی از صحبتهای وحید کریمانه، بنیانگذار فولفکر است. کریمانه تاکید زیادی دارد روی انتقال تجربه از افراد موفق به سایر افرادی که گامهای نخستین را در حوزههای کاری مشخصی برمیدارند: «مسئله مهم این است که تجربه در اداره یک کسبوکار اینترنتی و استارتاپ، بسیار لازم است اما در حال حاضر در کشور خیلی کم چنین تجاربی وجود دارد و خیلی کم منتقل میشود. در حالی که برای رشد و بلوغ اکوسیستم استارتاپی این تجربهها ضروری هستند و باید منتقل شوند. بنابراین لازم است که افرادی که در خارج و حتی در ایران این تجربیات را به صورت عملی دارند، تجربیاتشان را به صورت منتوری در اختیار تیمهای جوانتر قرار دهند.» کریمانه همچنین در مورد مهمترین کمکی که یک منتور به رشد کسبوکارها میکند، میگوید: «به نظر من مهمترین کمک یک منتور این است که درصد شکستها را پایین میآورد و موفقیت و شکست زودتر بهدست میآید، زمان افراد ذخیره میشود و از حالت دور هم بودن به یک کار حرفهای تبدیل میشود. چنین کمکهایی را هم تنها افرادی میتوانند داشته باشند که خودشان به اصطلاح سرد و گرم چشیده مسیر باشند و بنابراین کسی که صرفا چند کتاب مطالعه کرده و در شبکههای اجتماعی خودنمایی میکند، نمیتواند منتور خوبی باشد.»
- چالشتجربهکردهها، منتورهای خوبی هستند
وی در ادامه با اشاره به تجربه شخصیاش از بحث منتورینگ اضافه میکند: «خودم بهترین منتورینگی که گرفتم، کسانی بودند که یا خودشان کسبوکار داشتند یا این چالشها را تجربه کرده بودند. فاصلهای که این افراد با افرادی که خودشان را صاحبنظر میدانند و در شبکههای اجتماعی نظر میدهند، قابل مقایسه نیست. اساسا این افراد را میتوان به این صورت شناخت که چقدر در فضای مجازی تبادل نظر میکنند و بودن این افراد در این شبکهها به نوعی مبنایی برای شناخت این افراد است. چون منتور واقعی آنقدر سرش شلوغ است که نمیتواند وقت خود را در شبکههای اجتماعی و گروههای تلگرامی هدر بدهد.» وحید کریمانه تب موجود برای راهاندازی استارتاپ در ایران را زمینهساز عرض اندام افرادی میداند که از خلأ دانشی و تجربهای حال حاضر بنیانگذاران جوان سوءاستفاده میکنند: «متاسفانه بر اساس تب موجود برای راهاندازی کسبوکار اینترنتی، افرادی سودجو از این موقعیت سوءاستفاده میکنند و از افراد کمتجربهتر تیمها، پرسنل و برندینگ یا به هر روش دیگری که بخواهند از آن پول بهدست بیاورند، خودشان را منتور معرفی میکنند و تنها به دنبال هویتی شخصی برای خود هستند. متاسفانه جایگاه منتورینگ در ایران خیلی بد و غیرقابل قبول است و ممکن است کسانی با منتورینگ غلط شکست بخورند و بدنامی آن برای افرادی است که در حال کارآفرینی و تلاش هستند.» کریمانه در ادامه به ایدهاش برای بازشناخت منتور واقعی از غیرواقعی نیز اشاره دارد: «من ایدهای داشتم مبنی بر اینکه افرادی که ادعای منتورینگ میکنند، مورد ارزیابی قرار گیرند تا فرد حرفهای از غیرحرفهای بازشناخته شود، ولی این راهکار هم کارساز نیست چون ممکن است بر اساس قوم و خویشی صورت گیرد. حقیقت این است که در حال حاضر مبحث منتورینگ و منتورشیپی مسئلهای چالشی است و آسیب جدی به فعالیتهای کارآفرینی و کسانی که میخواهند اقدام به کارآفرینی بکنند، میزند. زیرا منتورشیپ غلط به ثبت تجارب شکست منجر میشود و همین امر دلسردی سایرین را برای راهاندازی کسبوکار به دنبال دارد. همین امر موجب میشود که آمار افرادی که اقدام به کارآفرینی میکنند، کمتر باشد و طبیعتا تیمهای موفق و سرمایهگذاریهای موفق کمتر شده و در نهایت به جمعشدن و از بین رفتن فرهنگ کارآفرینی در کشور میانجامد. همانطور که خیلی از کشورها بعضی محصولات کشاورزی را تولید نمیکنند چون تولید آن بهصرفه نیست و شاید این جریان هم به سمتی برود که اقدام به کارآفرینی و راهاندازی استارتاپ توجیهپذیر نباشد. بنابراین دیگر کسی سراغ کارآفرینی نمیرود. در واقع منتورهای امروزی با این اقداماتشان تیشه به ریشه کارآفرینی میزنند.»