- به نظر شما تحریم‌هایی که چند سال است وجود دارد چرا به یکباره علیه استارتاپ‌ها اعمال شده است؟
تحریم‌ها به لحاظ قانونی تغییری نکرده و من در گفت‌وگویی که با یکی از وکلای خبره در زمینه تحریم‌ها داشتم، اظهار داشت که حذف اپ‌های ایرانی هیچ ربطی به تحریم‌ها ندارد و این بیشتر بهانه است. چون مثلا در گوگل چنین اتفاقی رخ نداده که آن هم شرکتی آمریکایی است. عدم حضور قانونی اپل در ایران هم مزید بر علت شده تا نگرانی خاصی بابت کاربران ایرانی و سرویس‌هایی که باید دریافت می‌کردند، نداشته باشد.
- برخوردهایی که طی سال‌های اخیر با اکوسیستم و بچه‌های این حوزه شده، چقدر در تاثیرپذیری ما از این تحریم‌ها نقش دارد؟
در اینکه ما خودمان، خودمان را می‌زنیم، هیچ شکی نیست. ما به هر صاحب ایده‌ای به چشم جاسوس نگاه می‌کنیم و چون شناختی از این حوزه ندارند، فقط مخالفت می‌کنند و خودتحریمی‌های فراوانی را ایجاد می‌کنیم. الان در کشورمان سرمایه‌های زیاد اما سرگردانی وجود دارد که نمی‌دانند مسیر کم‌ریسک یا به تعبیری مسیر درست کدام است، چون هر آن ممکن است با مخالفت‌های عمده‌ای مواجه شوند که بنیان کسب‌وکارشان را خراب کند. میلیارد‌ها تومان سرمایه در بازار راکد مسکن خوابیده است. در حالی که این سرمایه الان علاقه‌مند به حضور در بازار تکنولوژی است که رونق دارد و خوب کار می‌کند ولی کارهایی که از سمت برخی انجام می‌شود و مشکلاتی که برای این کسب‌وکارها ایجاد می‌کنند، رعب و وحشت را در دل سرمایه‌گذاران به‌وجود می‌آورد.
- حذف اپ‌های ایرانی از اپ‌استور به بهانه تحریم‌ها، ویژگی خاصی به همراه دارد و آن هم اینکه تحریم‌هایی که قبلا گریبانگیر صنایعی مانند نفت و پتروشیمی و… می‌شد، الان به حوزه استارتاپی و آنلاین رسیده است؛ آیا چنین برخوردی می‌تواند نوعی مثبت‌سازی فضای داخلی را برای اکوسیستم استارتاپی به همراه داشته باشد؟
به نظر من اصلا صحیح نیست که ما به دنبال خودمثبت جلوه دادن باشیم. اتفاقا بچه‌های استارتاپی باید پرسشگر باشند نه دارای روحیه ملتمسانه و اینکه خوشحال باشند که عده معدودی نظرشان نسبت به آنها مثبت شده است. چون بهادادن به این جریان اندک مخالف، به نوعی تاییدکردن‌شان است. اشتباه است که به آنها بگوییم ببینید ما هم تحریم شدیم، پس کارمان درست است بلکه باید با روحیه طلبکارانه از آنها بخواهیم پاسخ دهند که چرا این همه مانع‌تراشی کردند بر سر راه کارآفرین جوان ایرانی که شغل، ارزش و ثروت ایجاد می‌کند تا حالا در مقابل حربه‌های خارجی، بی‌دفاع باشد. چون این کسب‌وکارها همیشه مثبت بوده‌اند، همیشه شغل ایجاد کرده‌‌اند و می‌توانند رکن درآمدزایی برای اقتصاد ایران باشند.
شاید استفاده‌کنندگان محصولات اپل نسبت به اندروید کمتر باشند اما به دلیل تعلق‌شان به طبقه مرفه جامعه، استفاده‌کنندگان دائمی از خدمات استارتاپ‌هایی هستند که الان اپ‌شان حذف شده
- حذف از اپ‌استور تاثیر مستقیم روی کسب‌وکارهای آنلاین دارد. از طرفی بعضا هستند افرادی که می‌گویند طیف استفاده‌کنندگان آیفون اندک است؛ برآورد شما از تبعات احتمالی این محدودیت و تحریم چیست؟
شاید استفاده‌کنندگان محصولات اپل نسبت به اندروید کمتر باشند اما به دلیل تعلق‌شان به طبقه مرفه جامعه، استفاده‌کنندگان دائمی از خدمات استارتاپ‌هایی هستند که الان اپ‌شان حذف شده. حتی زمانی از بچه‌های اسنپ شنیدم که بیش از ۶۰درصد از مشتریان‌شان دارندگان آیفون هستند. بنابراین ضربه‌های مالی را برای این بیزینس‌ها به دنبال خواهد داشت.
- برای حل این مشکلات چه باید کرد؟
تحریم‌ها همیشه مانع پیشرفت است. حکومت و دولت باید فکری بکند و به نظر می‌رسد که این مشکل می‌تواند در سطح دولتی حل و فصل شود. حتی می‌توان از بی‌منطقی رئیس جمهور آمریکا در مواجهه با جهان ومنزوی شدن این کشور، نهایت استفاده را برد. به نظر من شاید دولت ایران بتواند فشار هم وارد کند و از آنها بخواهد که طی مذاکراتی چنین محدودیت‌هایی را رفع کنند. رفع این مشکل مسیر را برای ورود سرمایه‌گذاران ریز و درشت اروپایی و آسیایی به ایران هموار می‌کند؛ سرمایه‌هایی که شاید کوچک و شاید حتی زیر یک میلیون دلار هم باشند ولی ورود این سرمایه‌های کوچک هم دانش را وارد کشور می‌کند و هم ارتباط ما را با جهان بهبود می‌بخشد. چون بخش تکنولوژی و رشد این حوزه به خودی خود نوعی ابزار دفاعی است که می‌تواند حافظ منافع کشورمان و عاملی برای بازداشت دیگران از تعرض به منافع ما باشد. بنابراین باید مذاکراتی انجام شود و فشار بیاوریم که این تحریم‌ها برداشته شود چون خوا‌ه‌ناخواه آمریکا مهد تکنولوژی است و نباید بتوانند ما را از این تکنولوژی محروم کنند.
