علاوه بر این، تولیدکنندگان صنایع دستی نیز شاید به نوعی دانش اینکه چطور کار خود را ارائه دهند که مشتریپسند باشد، ندارند و بستهبندی و برندینگ میتواند از جمله نقطه ضعفهای این صنعت به حساب بیاید.
در این بین فاطمه و سعید عباسیبنی، خواهر و برادری هستند که به واسطه رشته تحصیلی و شهری که در آن متولد شدهاند، صنایع دستی جزء دغدغههای اصلیشان بوده و همین امر موجب شده که استارتاپی به نشانی robinava.com را راهاندازی کنند.
سعید و فاطمه متولد شهرکرد هستند و بهطور خانوادگی در تولید و بافندگی فرش در شهرکرد اشتغال داشتهاند. فاطمه ۳۴ سال و دکترای مدیریت از دانشگاه تهران دارد و سعید ۲۷ ساله است و لیسانس صنایع دستی و فوقلیسانس گرافیک دارد.
سعید داستان شکلگیری استارتاپشان را اینگونه روایت میکند «در دوران کارشناسی تمام دانشجویان کار عملی یاد میگرفتند اما من قلمزنی را یاد گرفتم و به واسطه اینکه به گرافیک علاقهمند بودم، تحصیلاتم را در دوره فوقلیسانس در رشته گرافیک ادامه دادم و در حوزه برندینگ از هویت سازمانی تا تبلیغات کار کردهام.
از طرف دیگر خواهرم فاطمه نیز در پایاننامه فوقلیسانس خود روی برندینگ فرش ایران در بازار آمریکا کار میکرد. علاوه بر این، ما به صورت سنتی و خانوادگی در کار تولید فرش فعالیت میکردیم و مادرم نقشه فرش میکشید و فرشبافی میکرد و فرش شهرکرد هم به عنوان یکی از فرشهای اصیل ایرانی شناخته میشد.
همه این شرایط باعث شد که ما تصمیم بگیریم استارتاپی در حوزه صنایعدستی راهاندازی کنیم. همچنین در سفری که در سال آخر دوران کارشناسی به همراه خانواده به اصفهان داشتیم، اتفاقی افتاد که ما را در این راه مصممتر کرد.
در این سفر پدر و مادرم بدون اطلاع ما یک سینی را به اسم صنایعدستی اصیل ایرانی و با قیمت بسیار بالا خریده بودند در صورتی که سینی اصالتا ایرانی نبود و فروشنده سرشان کلاه گذاشته بود.
این اتفاق باعث شد که تصمیم بگیریم سایتی را راهاندازی کنیم تا افرادی که علاقهمند به صنایعدستی هستند، بتوانند با مراجعه به آن، اطلاعات دست اول و مفیدی را بهدست بیاورند و به طور کلی با صنایعدستی اصیل ایرانی آشنا شوند.»
- بستهبندی صنایعدستی در رابین
رابین یک فروشگاه اینترنتی است که در آن صنایعدستی به فروش میرسد. از این نظر تفاوتی با سایر فروشگاههای اینترنتی ندارد ولی سعید معتقد است تفاوت اصلی کارشان با سایر فروشگاههای اینترنتی فعال در زمینه صنایعدستی، کیفیت تولید محتوا و بستهبندی و کیفیت خود کارهاست.
«از زمانی که کار را شروع کردهایم بخش اصلی کار ما در رابین روی این بود که کارها را چطور عرضه کنیم. به این ترتیب که بیشتر انرژی ما صرف پیداکردن و طراحی بستهبندی مناسب برای صنایعدستی که ارائه میدادیم، شده است.
مشکلی که در این کار داشتیم این بود که صنایعدستی سایزهای مختلف داشتند و از جنسهای مختلفی تولید شده بودند و از طرفی هیچ نوع بستهبندی آمادهای را نمیتوانستیم به کار ببریم و ما برای راهحل اول به این فکر افتادیم که از خود صنایعدستی برای دستهبندی استفاده کردیم. به عنوان مثال، محصولاتی که از ما خریداری میشد در بستهبندی حصیری کار دست ارائه میدادیم.
بعد از مدتی که از شروع کار گذشت به یک تعادلی از نظر سایز و وزن و جنس رسیدیم و در حال حاضر بستهبندیهایی را از جنس مقوا طراحی کردهایم و روی آن تصویرسازیهایی از داستانهای اصیل ایرانی نظیر شاهنامه انجام شده است و خود بستهبندی نیز کار هنری به حساب میآید.»
آنها هزینهای را که بابت بستهبندی خرج میکنند، از روی سود خودشان کم میکنند و هزینه اضافی به مشتری نهایی تحمیل نمیشود. «علاوه بر بستهبندی ما روی برندینگ صنایعدستی نیز کار میکنیم و برای هر محصول یک کاتالوگ طراحی میشود.
ما محصولات را از تولیدکنندگان خریداری میکنیم و بعد برای آنها بستهبندی و کاتالوگ طراحی میکنیم. در کاتالوگ مشخصات تولیدکننده و نحوه تولید محصول و به همراه توضیحات قرار داده میشود و در حال حاضر ۴۰ تامینکننده با رابین کار میکنند.»
دستهبندیهای کلی محصولات در رابین شامل مجسمهها، ظروف سفالی، ظروف مینا کاری، پارچههای ترمه و غیره میشود.
- مقالات فرهنگ و هنر رابین
آنها قبل از اینکه کار را شروع کنند، تحقیقات میدانی در اصفهان و چند شهر معروف که صنایعدستی تولید میکردند، انجام دادند و در این تحقیقات سعیشان بر این بود که سوالاتی را حول اینکه علاقهمندی توریستها چه چیزهایی است مطرح کنند تا موضوعات اصلی که میخواستند در وبسایت به آنها بپردازند، مشخص کنند «در بخش مقالات فرهنگ و هنر سعی داریم که به مرجعی تبدیل شویم تا افراد علاقهمند به صنایعدستی، فرهنگ و به صورت کلی تاریخ هنر بتوانند دانش خود را در این زمینهها افزایش دهند.
در تولید محتوا در این زمینه سعی میکنیم مطالب عوامپسند بنویسیم و مباحث تخصصی در این محتوا جایی ندارد تا همه بتوانند بفهمند.
این محتواها چکیده چندین مقاله و کتاب است که دوباره بازنویسی شده و سادهسازی شده است و عکاسی را نیز خودمان انجام میدهیم.
در حال حاضر موضوعاتی از قبیل تاریخ هنر غرب، تاریخ هنر ایران، اسطوره، شاهنامه و صنایعدستی را در تولید محتوا پوشش میدهیم.»
- درآمدزایی رابین
فروش ماهیانه رابین حدود ۱۲ میلیون تومان به طور میانگین است و این میزان فروش به ازای روزانه ۱۰۰۰ بازدید از سایت است که ماهانه حدود ۱۰۰ خرید انجام میدهند.
سعید میگوید تمام این مخاطبان از طریق جستوجو در گوگل وارد سایت شدهاند و کانتنت مارکتینگ را نقطه قوت خودشان میداند.
با اینکه نوع کار رابین سرمایهبر است ولی تیم موفق شده از همان ابتدا سرمایهگذار جذب کند تا بتواند اهداف خود را راحتتر دنبال کند.
با این وجود، در طی این مسیر با چالشهایی نیز روبهرو بودهاند. «سایتهای زیادی در زمینه صنایعدستی کار میکردند و ما باید در تجارت الکترونیک طوری عمل میکردیم که بتوانیم خودمان را متمایز کنیم. علاوه بر این، ما قبل از اینکه محصولی را وارد سایت کنیم از هر نظر آن را بررسی میکنیم الان حدود ۱۶۰۰ تولیدکننده در صف بررسی نهایی هستند و حدود ۳۰۰۰ تامینکننده نیز در نوبت برای بررسیهای اولیه قرار دارند و چون ما قصد داریم به محصولات ارزش افزوده اضافه کنیم، همه موارد را با جزئیات چک میکنیم و این فرآیند زمانبر است.»