صرفه جویی هم آره هم نه!

کیک‌خونه حاصل یک فکر بزرگ و حرکتی کوچک است. استارتاپ کیک‌خونه از دل منزل شکل گرفته و امروز یکی از استارتاپ‌های شناخته‌شده است. یاشار نظمی، بنیانگذار کیک‌خونه صحبت‌های مفصلی در رابطه با سالی که گذشت، سالی که در راه است و چگونگی بازار استارتاپ‌هایی که درحوزه خدمات آنلاین غذا فعالند، دارند.

• کیک‌خونه الان در چه شرایطی قرار دارد و بحران‌های فضای اقتصاد ایران را چگونه مدیریت کرده است؟

سال ۹۷ به لحاظ شرایط اقتصادی و اجتماعی سخت و پیچیده‌ای که بر آن حکمفرما بود، سال سختی بود. کسانی که رسیدن به مقصد را در برنامه داشتند، باید خیلی مدبرانه تصمیم می‌گرفتند. اکوسیستم استارتاپی ایران یک سال بزرگ‌تر شد و بیزینس‌ها از خامی اولیه در آمده و به سمت پختگی پیش رفتند.

در کل می‌توان گفت سال سخت، در عین حال پربار و سرشار از تجربه‌ای در اکوسیستم بود. بالطبع شرایط و محیطی توام با ناامیدی و یأس بر جامعه حکمفرما بود. در عین حال شرایطی بود که می‌شد فضایی مناسب برای کسب‌و‌کارها ساخت؛ راهکاری که ما برای توسعه خودمان در نظر گرفتیم قدم برداشتن به سمت موفقیت و اجرایی‌کردن پلنمان بود.

در بحبوحه بازار دو راه پیش روی ما قرار داشت؛ یا می‌توانستیم ریسک کنیم و بنا به پلن قبلی قدم برداریم‌ یا حرکت و گامی رو به جلو بر‌می‌داشتیم. ما راهکار دوم را انتخاب کردیم. با تمام هم‌و‌غم‌مان مسیر حرکت‌مان را هموار کردیم.

• استارتاپ‌هایی هم از بازار کنار رفتند. شما ماندگار شده‌اید. به نظرت چرا کسب‌وکارها شکست خوردند؟

یکی از اتفاقات ناراحت‌کننده استارتاپی نه‌تنها در ایران که کل جهان کنار‌رفتن بسیاری از استارتاپ‌ها از بازار است. سال قبل شاهد شکست و از بین رفتن استارتاپ‌هایی بودیم که شخصا دنبال‌شان می‌کردم. بزرگ‌ترین علت از بین رفتن، ناشی از این است که انرژی و اشتیاقی در قالب کسب‌و‌کاری آغاز می‌شود.

در ادامه شرایط اقتصادی، اجتماعی و… رد پای خود را بر جای می‌گذارند. از طرفی عدم تجهیز به دیدگاه مدیریتی اثرات خود را بر جای می‌گذارد؛ یعنی دقیقا نمی‌دانند دقیقا باید با چه سیاستی وارد بازار شوند؟ به چه شکلی با رقبا تعامل کنند؟ با چه روش‌هایی مسائل داخلی خودشان را حل‌و‌فصل کنند؟ همین دو عامل در کنار هم دست به دست هم می‌دهند و در نهایت به شکست ختم می‌شود.

• به‌عنوان بنیانگذار یک کسب‌وکار می‌خواهم بگویی که چه دلایلی برای امیدوار‌بودن به فضای کسب‌وکار در سال۹۸ خواهیم داشت؟

ما انسان‌ها همیشه دنبال دلایلی برای سنگین‌کردن کفه مثبت ترازو مثل امیدیم. همیشه در شرایط پیچیده و دشوار، اتفاقات عجیب و غریبی در حوزه‌های علمی رخ می‌دهد. کسانی این موفقیت‌ها را رقم می‌زنند که به کفه مثبت زندگی بها داده و واقع‌بینانه تعریفی برای امید و موفقیت دارند.

ایران کشوری است که ریتم اقتصادی‌اش در حال توسعه است. در بخش فناوری بازار بکر و دست‌نخورده‌ای دارد. قطعا می‌تواند مسیرهای جدیدی بسازد. پتانسیل‌های مختلفی برای پیشرفت دارد و احتمالا در محور توسعه پیش خواهد رفت.

به طور قطعی نمی‌توان در مورد آینده صحبت کرد، اما بی‌شک از دوسه‌سال آینده انتظار شکوفایی و توسعه بیشتری داریم. چیدن محصول نهایی این توسعه و بازار هم، نصیب کسانی می‌شود که در این مدت نهال‌شان را درست کاشتند. اگر تمام این سختی‌ها را با شعار بی‌گدار به آب نزنیم، پیش ببریم قطعا اتفاق جبران‌ناپذیری برای کسب‌و‌کارمان پیش نخواهد آمد.

• سال ۹۸ در راه است. می‌گویند سالی به‌مراتب سخت‌تر از سال ۹۷ خواهد بود. به نظر شما چه راهکارهایی برای ماندگاری در بازار وجود دارد؟

بنابر پیش‌بینی‌های جهانی و حتی اقتصاد خرد در مورد ایران، همان‌گونه که خودمان داریم لمس می‌کنیم، سال سختی در پیش است، اما تنها راه ماندگاری، استقامت و پایداری در این اوضاع است. بحران‌های اقتصادی در کل جهان و حتی در کشورهای پیشرفته، در تمام ادوار پیش آمده است.

در چنین شرایطی است که کسب‌و‌کارهای نوپا شکوفا می‌شوند. باید ‌روی اهدافی که ترسیم کرده‌اید، اصرار کنید. از طرفی از آنجایی که تامین دوباره منابع مالی سخت است، باید با مدیریت بهینه منابع آینده را تامین کنید.

• سال ۹۸، سال راه‌اندازی چه استارتاپ‌هایی و دوام‌آوری چه کسب‌وکارهایی خواهد بود؟

سوال سختی است، چون روی بازارکلی اکوسیستم، اشراف کامل ندارم، اما در مورد خدمات غذا و خوراکی بازار بزرگی موجود است که می‌تواند جا برای خیلی‌ها داشته باشد. این حوزه جای کار بسیاری دارد به شرطی که با بیزینس‌مدلی درست وارد میدان شوند. کسب‌و‌کارها با تفکری چابک و استفاده بهینه از منابع می‌توان مسیر رشد را به حداکثر برسانند.

• برای جذب نیروی انسانی و هزینه‌های مربوط به این بخش و دفتر کار و… چه باید کرد؟

موقعیت و نقطه رشدی که کسب‌و‌کار در آن قرار دارد، می‌تواند پاسخ‌دهنده خوبی برای این سوال باشد. اگر در ابتدای راهند، نیازی به دفتر کار و… ندارد. می‎‌تواند برای صرفه‌جویی در هزینه‌های دفتری و… شروع راهشان را از منزل کلید بزنند.

به اعتقاد من، در ادامه مسیر و همزمان با پیشرفت باید بهترین‌ها را بسازد. بعد از یک جایی، صرفه‌جویی بی‌معناست و باید بهترین امکانات را در اختیار پرسنل قرار داد تا بهترین نتایج را با عملکرد قوی به شما هدیه بدهند؛ مسیری که کیک‌خونه طی کرد، دقیقا بدین منوال بود.

• به نظر شما هر تیمی باید روی چه نقاطی تاکید کند و امیدش برای موفقیت به چه مسائلی باشد؟

بزرگ‌ترین نقطه امیدبخش هر فردی در وجود خود اشخاص است. اگر بخواهیم نکات امیدبخش را فقط در عوامل بیرونی خلاصه کنیم، حتما مسیرمان انحرافی خواهد بود. درست است که عوامل بیرونی استراتژی مسیرمان را می‌سازد، اما نقطه امید اصلی را باید در وجودمان بکاریم. با نقطه امید شرایط محیطی را به یک فرصت تبدیل می‌کنیم.

• فکر می‌کنید در سال ۹۸ با چه اکوسیستمی مواجه خواهیم بود؟

امسال قطعا اکوسیستم بالغ‌تری خواهیم داشت. مهره‌هایی از اکوسیستم وارد بزرگ‌ترین محل تصمیم‌گیری اقتصادی کشور، یعنی اتاق بازرگانی شده‌اند و این می‌تواند برای بالغ‌شدن استارتاپ‌ها بهترین گزینه ممکن باشد.

امروز جامعه‌ای داریم که به مدد رشد استارتاپ‌های بزرگ با این مفهوم کاملا آشنا شده‌اند و میل سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در این بازار بیشتر شده است. امسال سالی توام با تحرک اقتصادی بزرگی برای کسانی که می‌خواهند چرخ‌های اقتصادی کشور را بچرخانند، خواهد بود.