بورس، بانک و بیمه سه ضلع اصلی فعالیت‌های مالی یک کشور را تشکیل می‌دهند و استارتاپ‌های فین‌تکی اکنون با ورود به هر سه آنها توانسته‌اند گردوخاکی در بخش‌های اقتصادی کشور راه‌بیندازند.
شاید با اپلیکیشن‌های پرداخت‌یار و کیف‌پول‌ها آشنا باشیم و حتی اسم‌های چند استارتاپ اینشورتکی(بیمه‌ای) به گوشمان خورده باشد؛ اما چقدر اپلیکیشن‌های ولث‌تک یا همان فعالان نوآوری در حوزه بورس و سرمایه را می‌شناسیم؟ در این گزارش تلاش کردیم چند استارتاپ داخلی و خارجی این حوزه را معرفی کنیم.
- پرچم سفید ولث‌تک
باوجود اینکه فینتک را «مهندس‌های عصبانی» و مخالفان نظام سرمایه‌داری غربی به وجود آوردند و به دنبال قد علم کردن مقابل بانک‌ها بودند و می‌خواستند شکل جدیدی از پرداخت و انتقال وجه و بیمه به وجود بیاورند، فعالان حوزه ولث‌تک با هیچ ارگان و نهاد سنتی سر جنگ نداشته و از همان ابتدا با صلح و صفا تلاش کردند به یاری سرمایه‌داران و سرمایه‌گذاران بیایند.
ولث‌تک از ترکیب دو کلمه wealth به معنی ثروت و رفاه و tech که مخفف تکنولوژی است و تلاش داشته راهکار جدیدی به فعالان این حوزه ارائه کند. بازار بورس و سرمایه هرچه وسعت و پیچیدگی بیشتری داشته باشد، بیشتر به ابزاری برای ساده‌سازی، تحلیل یا مشاوره نیاز دارد تا از دور میدان خارج نشد.
استارتاپ‌های ولث‌تک دقیقا برای پاسخ به همین مسئله و نیاز کاربران به وجود آمده‌اند. در ایران، استارتاپ‌ها از سایت‌های اعلام قیمت و ارائه نمودار سهم‌های پرطرفدار بسیار جلوتر رفته‌اند و تبدیل به پلتفرمی برای ارائه راهکار بسیاری از مسائل و مشکلات این بخش از اقتصاد شده‌اند. فعلا تبلیغات زیادی روی آنها انجام نشده و به شهرت بسیاری از استارتاپ‌های فین‌تکی دیگر نرسیده‌اند.
- نوآوران بورس و سرمایه در ایران چه کرده‌اند؟
«صدتحلیل»، یکی از این استارتاپ‌هاست. در بازار بورس و سرمایه همیشه تازه‌واردان به کسی نیاز دارند تا بتوانند از آنها مشاوره بگیرند و از تحلیل‌های آنها در سرمایه‌گذاری پول خود استفاده کنند. صدتحلیل محیطی فراهم می‌کند که علاقه‌مندان بتوانند از تحلیل‌های کارشناسان و متخصصان بازار بورس و سرمایه استفاده کنند. همه‌چیز به اینجا ختم نمی‌شود، هر تحلیلگر یک رزومه خواهد داشت و صدتحلیل تلاش می‌کند، پیشگویی‌های آنها را به‌مرورزمان بررسی کند و به نسبت صحت‌وسقم آنها در طی زمان به هر تحلیلگر امتیاز دهد. کاربران این استارتاپ می‌توانند نظرات تحلیلگران را بر اساس امتیاز و نوع تحلیل آنها بررسی کنند و به اطلاعات خود بیفزایند. این تحلیل‌ها رایگان نیست و کاربران باید حق مشاوره پرداخت کنند.
«هوشمند سهم» استارتاپ دیگری در حوزه بورس است. این استارتاپ به افراد کمک می‌کند ارزش ذاتی سهام خود را با روش‌های علمی به دست بیاورند. با این استارتاپ نیز علاقه‌مندان این حوزه می‌توانند تحلیلگران موفق را پیدا کنند و با نظرهای آنها آشنا شوند. بخشی از این سایت نیز به جست‌وجوی نمادهای بورس و فرابورس اختصاص داده شده و می‌توان نام نمادهای مختلف را جست‌وجو کرد و اطلاعات کاملی درباره این بازار به دست آورد. هوشمند سهم همچنین سرویس‌های مختلفی دارد که با انتخاب هرکدام وضعیت را بر اساس تحلیل‌های تحلیلگران معروف دنیا مانند بنیامین گراهام، وارن بافت و دیوید درمن بررسی می‌کند. این استارتاپ نام آنها را گراهام‌سنجی، بافت‌سنجی و درمن‌سنجی گذاشته است. تنها برخی از خدمات هوشمند سهم رایگان است و برای سایر آنها کاربران می‌توانند سرویس‌های یک‌ماهه تا یک‌‌ساله این استارتاپ را خریداری کنند.
«هوشمند سهم» استارتاپ دیگری در حوزه بورس است که به افراد کمک می‌کند ارزش ذاتی سهام خود را با روش‌های علمی به دست بیاورند. علاقه‌مندان این حوزه می‌توانند تحلیلگران موفق را پیدا کنند و با نظرهای آنها آشنا شوند. بخشی از این سایت نیز به جست‌وجوی نمادهای بورس و فرابورس اختصاص داده شده است
استارتاپ «رده» به گفته خودش مرجع بررسی خدمات بانکی است. در این سایت می‌توان صندوق‌های سرمایه‌گذاری بانک‌ها را با یکدیگر مقایسه کرد و از اطلاعات تسهیلات مسکن و وام‌های بانک‌های مختلف باخبر شد. استارتاپ «بیلیونر» نیز با استفاده از هوش مصنوعی راه متفاوتی را دنبال می‌کند. در این استارتاپ به‌جای اینکه سهم‌ها و سهام‌ها مورد بررسی قرار گیرد، رفتار سهامداران و سرمایه‌گذاران بررسی می‌شود. بیلیونر به دنبال این است که اطلاعاتی را که در دست قشر خاصی از مردم مانند سرمایه‌گذاران است، به همه عرضه کند. از طریق این استارتاپ همچنین می‌توان از اطلاعات لحظه‌ای و درست تالار بورس را دنبال کرد. «فارابیکسو» و «موبیکسو» دو محصول شرکت کارگزاری فارابی است که اطلاعات بورس و سرمایه را در حوزه‌های کالا و انرژی در اختیار کاربران قرار می‌دهد. با «سبدبان» نیز در عین حال که می‌توان از نمودارها و گزارش‌ها و اطلاعات بازار مطلع شد، می‌توان به این برنامه سپرد در صورت افزایش یا کاهش ارزش سهم یا قیمت کالاهای خاص در بازار به کاربران اطلاع دهد.
- ولث‌تک‌ها از ایتالیا تا هنگ‌کنگ
مانی فارم (moneyfarm) نام یک استارتاپ ولث‌تکی ایتالیایی است که توسط دو نهاد سازمان مسئول امور مالی بریتانیا و سازمان بورس ایتالیا رگولاتوری می‌شود. این سایت به سرمایه‌گذاران خرد مشاوره آنلاین می‌دهد و آنها را به سمت سرمایه‌گذاری درست سوق می‌دهد. هر کاربر باید مشخص کند چه میزان بودجه را می‌خواهد سرمایه‌گذاری و تا چه اندازه می‌خواهد ریسک کند. مشاوران سرمایه‌گذاری این استارتاپ با کاربران به‌صورت مستقیم گفت‌وگو و او را به سمت سودآوری بیشتر راهنمایی می‌کنند. مانی‌فارم در سود و زیان کاربران خود سهیم است و همین مسئله قوت قلبی برای کاربران است که به راهنمایی‌های آنها توجه کنند.
کش‌بورد (Cashboard) استارتاپ آلمانی ولث‌تکی دیگری است که به کاربران با سرمایه‌های خرد، سرمایه‌گذاری‌های خرد را پیشنهاد می‌کند. در این استارتاپ افرادی که سرمایه‌های خرد دارند، می‌توانند به‌جای اینکه در سرمایه‌گذاری‌های کلان شرکت کنند و سود اندکی ببرند، با سرمایه‌گذاری کمتر سود مناسبی ببرند. کش‌بورد به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند به‌جای سرمایه‌گذاری در واحدهای کلان روی موارد کوچک‌تر مانند یک شرکت کوچک خرید آنلاین لباس، افتتاح یک باشگاه بدنسازی یا حتی بیمارستان و مدرسه سرمایه‌گذاری کنند. ایده این استارتاپ به گفته خودشان چیزی بین ولث‌تک، کراودفاندینگ و قرض‌دهی است. ایده اصلی آنها چرخش سرمایه در مناطق کوچک است. اگر همه روی ساخت یک مرکز در منطقه خود سرمایه‌گذاری کنند، همیشه از آن سود خواهند برد. البته همه‌چیز به این سادگی نیست و قوانین خاص خود را دارد. استارتاپ‌های دیگری مانند پرایوفایننشال (Prive Financial) در هنگ‌کنگ و فین‌فابریک (FinFabrik) در سنگاپور نیز ولث‌تک‌های مشاوره سرمایه‌گذاری در بخش خصوصی هستند و می‌توانند کاربران خود را به سمت سوددهی هدایت کنند. یکی از بهترین محصولات و خدمات ارائه شده توسط فین‌فابریک، بروک فابریک (BrokeFabrik) است که در آن سهام‌ها و پروژه‌های شکست‌خورده از نو بازسازی می‌شوند و با تبلیغ در جذب سرمایه برای آن، صاحبان پروژه را از ورشکستگی نجات می‌دهد. استارتاپ دیگری نیز با نام آیدیا (Aidyia) هوش مصنوعی قوی دارد که از طریق آن می‌توان اخبار متنوع سهام‌ها را در همه‌جا حتی شبکه‌های اجتماعی دنبال کرد و از طریق آن به کاربران گزارش‌های مشخص و به‌روز درباره سهام‌های سازمان بورس ارائه کرد. به نظر می‌رسد استارتاپ‌های حوزه ولث‌تک در ایران راه مناسبی را طی می‌کنند. بازار بورس تا پیش‌ازاین در برخی قیمت‌ها مانند اعلام قیمت سهام‌ها آنلاین و به‌روز شده بود و بسیاری از مردم می‌توانستند از طریق اینترنت تغییرات بازار را دنبال کنند؛ اما ارائه مشاوره و تحلیل‌های آنلاین ارزش افزوده‌ای است که این استارتاپ‌ها با خود به همراه آورده‌اند. ویژگی مناسب دیگر آنها تنوع در مخاطبان است. فعالان صنعت بورس و سرمایه تنها مخاطبان این استارتاپ‌ها نیستند و علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری که تا پیش‌ازاین نمی‌توانستند به افراد مطلع و باتجربه در این حوزه دسترسی داشته باشند، اکنون با کمک این استارتاپ‌ها به صنعت بورس راه پیدا کرده‌اند. ورود ولث‌تک‌ها به این حوزه جدید است و به همین علت نمی‌توان تأثیرگذاری حضور آنها را به خوبی حدس زد؛ اما می‌توان گفت این ولث‌تک‌های ایرانی راه خود را خوب شروع کرده‌اند.
