ترکیبی از طرحهای دولتی و پشتیبانی بخش خصوصی رمز موفقیت در توسعه اکوسیستمهای نوآوری و استارتاپی است.
از روزی که بازار محلی به شرکتهایی محدود میشود که به دنبال توسعه سریع هستند، کشور استونی نیز از چشمانداز جهانی استارتاپها سود میبرد.
گفته میشود که اسکایپ به اکوسیستم استارتاپی در حال ظهور استونی کمک کرده است؛ وقتی ایبی در سال ۲۰۰۵ شرکت اسکایپ را به مبلغ ۲٫۶ میلیارد دلار خریداری کرد، کشورهای حوزه بالتیک در نقشه جهانی نوآوری قرار گرفتند و منابع مالی و تجربه استارتاپی به سوی این مناطق سرازیر شد.
کلید موفقیت در این کشور پشتیبانی دولت از اکوسیستم است که به رونق آن کمک میکند. طرحهایی مانند دولت الکترونیک، دیجیتالیسازی فرآیند نهادهای دولتی و اقامت الکترونیک، که به افراد خارجی یک هویت دیجیتالی میدهد که توسط دولت صادر شده است و نیز این فرصت را برای آنها فراهم میکند تا یک شرکت معتبر را به طور آنلاین اداره کنند، بسیار مورد استقبال جامعه استارتاپی است.
به همین دلیل ۶۶ درصد از بنیانگذاران استارتاپها در استونی از دولت ملی رضایت کامل دارند در حالیکه میانگین جهانی فقط ۲۵ درصد است.
بخش خصوصی نیز بسیار فعال است. راهاندازی برنامههای شتابدهنده و فضاهای همکاری و نیز توسعه یک جامعه سرمایهگذاری در حال رشد در تامین نیازهای اکوسیستم از نظر دانش مورد نیاز و سرمایه نقش مهمی را ایفا میکنند.
مشارکت مسئولان اسکایپ نیز حائز اهمیت است زیرا چندین کارمند این شرکت به سرمایهگذاران فرشته و همبنیانگذارانی تبدیل شدند که یک گروه سرمایهگذاری خطرپذیر و فعال را ایجاد کردند.
شبکه فروشندگان کسبوکار استونی اکنون بیش از ۱۰۰ عضو دارد. در حالیکه این به معنای بهبود تامین بودجه برای استارتاپهاست، میانگین مبلغ سرمایهگذاری ۰٫۴۵ میلیون دلار است که هنوز با میانگین اروپایی (۰٫۶۲ میلیون دلار) فاصله دارد.
به علاوه، اسمارتکپ، بازوی سرمایهگذاری صندوق توسعه استونی، حداکثر ۳ میلیون یورو روی استارتاپهایی سرمایهگذاری میکند که پتانسیل رشد بالایی دارند. این صندوق تاکنون روی ۲۲ استارتاپ سرمایهگذاری کرده است.
تمایل رو به رشد به راهاندازی و توسعه کسبوکارهایی با رشد بالا که یک شبکه کوچک از منابع تامین بودجه محلی دارند، به این معنی است که بسیاری از استارتاپها ترجیح میدهند در سایر اکوسیستمها برای مثال در لندن و سیلیکونولی کسب درآمد کنند.
از این رو، استارتآپهای استونی به طور میانگین ۴٫۷۵ تا ۵ میلیون دلار در مراحل اولیه راهاندازی بودجه دریافت میکنند که این مبلغ کمی از میانگین بودجه اروپا پایینتر است.
علاوه بر تامین بودجه سرمایه خطرپذیر، استارتاپهای استونی باید در خصوص دو عنصر اصلی دیگر روی خارج از کشور تمرکز کنند.
اول مشتریان: در مقایسه با بسیاری از اکوسیستمهای دیگر در سراسر دنیا، بازار محلی بیش از ۱ میلیون نفره آن استارتاپها را وادار میکند تا از ابتدا به دنبال جهانیشدن باشند که این امر در کل به سود اکوسیستم استارتاپی است.
استارتاپهای استونی در مراحل اولیه راهاندازی به طور میانگین ۶۰درصد مشتری خارجی دارند که ۴ درصد بیشتر از میانگین اروپایی است. با این وجود، با توجه به اینکه اقتصاد محلی کوچک است، تمرکز روی بازار جهانی قرار دارد.
دوم اینکه استارتاپهای استونی باید برای جذب استعدادها به خارج از کشور تکیه کنند. استونی برخی از کارآفرینان برتر و استعدادهای برتر را پرورش داده است اما سهامداران مجموعه مهارتها بر این موضوع اتفاق نظر دارند که تعداد این افراد برای تامین نیازهای در حال رشد کافی نیست.
برای حل مشکل جمعیت کم کشور، مهاجرت میتواند یک راهکار مناسب باشد. نرخ موفقیت مهاجرت در استونی بالاست و زمان رسیدگی به صدور ویزا نیز کوتاه است، در نتیجه اقدام صورتگرفته در این کشور موجب شده که استعدادهای فنی برتر به ویژه از روسیه و کشورهای شوروی سابق جذب استونی شوند زیرا این کشورها مهد استعدادهای برتر هستند که به دنبال راهاندازی استارتاپ میگردند. در ۲ سال اخیر تعداد این استعدادها به اوج خود رسیده است.
اندری کوروبینیک، کارآفرین و عضو هیات شبکه فرشتگان کسبوکار استونی، میگوید: «کارهای زیادی باید انجام شود تا مطمئن شویم که اکوسیستم ما به رشد خود ادامه خواهد داد. لتونی و استونی سیاستهای مهاجرتی بهتری دارند که انتظار میرود این سیاستها رقابت را برای استونی سختتر کند.»