امروز که این اپلیکیشن آنلاین و آفلاین گوش‌کردن به موسیقی بیش از ۷۵ میلیون نفر کاربر فعال دارد، شاید هیچ یک از کاربرانش نتوانند روزگاری را تصور کنند که هنوز «اسپاتیفای» متولد نشده بود. هشت سال قبل که تازه سی‌دی‌های آهنگ جای خود را به دستگاه‌های پخش موسیقی می‌دادند، به ذهن کسی خطور نمی‌کرد برنامه‌ای رایگان برای شنیدن موسیقی‌های جهان خلق شود. هشت سال قبل که هر کاربر آیتیونز برای خریدن هر قطعه موسیقی آنلاین باید ۲ دلار پرداخت می‌کرد، آن هم تنها در صورتی که از محصولات شرکت اپل استفاده می‌کرد، درست در همان روزها اسپاتیفای متولد شد که امروز به عنوان یکی از یگانه‌ترین مراجع و آرشیو‌های موسیقی جهان از آن یاد می‌شود. استارتاپی که در زمانی که تنها شش سال از حیاتش می‌گذشت به ارزشی بیش از ۱۰ میلیارد دلار رسید و امروز این برند سوئدی در نظرسنجی‌های اینترنتی رتبه اول وب‌سایت‌های شنیدن موسیقی را از آن خود کرده است.
40میلیون نفر مشترک پولی
اسپاتیفای در دنیا با لقب کلکسیون موسیقی مشهور شده است؛ برنامه‌ای کاربردی و پرطرفدار که آرشیوی غنی از آهنگ‌های متنوع و خوانندگان معروف جهان را در خود جا داده است. وقتی حرف از سرگذشت استارتاپ‌های بنام جهان تکنولوژی می‌زنیم، به شرکت‌ها و برندهایی برمی‌خوریم که عموما هنوز یک دهه هم از عمر آنها نمی‌گذرد، اما بسیاری از آنها در فهرست‌های خلاق‌ترین، بزرگ‌ترین و باارزش‌ترین برندهای جهانی رتبه‌ای از آن خود کرده‌اند و اسپاتیفای هم یکی از همین برندهای جوان دنیای تکنولوژی است. کار روی ایده اسپاتیفای از سال ۲۰۰۶ و توسط جوانی سوئدی به نام دانیل اک آغاز شد و دو سال بعد از شکل‌گیری ایده اولیه، در اکتبر ۲۰۰۸ اسپاتیفای به طور رسمی پا به دنیای برندهای تکنولوژی گذاشت. دانیل که خودش یکی از هواداران گوش کردن به موسیقی آنلاین بود، آن زمان از اپلیکیشن آیتیونز کمپانی اپل استفاده می‌کرد و خودش می‌نویسد یکی از دلایل خلق اسپاتیفای راه‌اندازی اپی بود که در وهله اول امکان شنیدن رایگان موسیقی را برای کاربرانش فراهم کند و در صورت ادامه کاربری از برنامه، بعد از یک ماه پیشنهاد خرید بسته‌های متنوع شنیدن موسیقی به کاربر داده شود. این ایده خلاق در استکهلم کلید خورد و بعدها دفتر اصلی شرکت به لندن منتقل شد. همان روزهایی که آمریکایی‌ها سبک سنگین می‌کردند تا برای خرید یک قطعه موسیقی از آیتیونز چقدر پرداخت کنند، کاربران اروپایی دنیای هوشمند دسته دسته به اسپاتیفای هجوم می‌آوردند و کاربری این اپ آنقدر برایشان جذاب بود که هزینه اشتراک سالانه را هم بپردازند. امروز اسپاتیفای بیش از ۴۰ میلیون نفر مشترک پولی دارد.
برندی همراه با ضرر
نام اسپاتیفای مشتق شده از دو واژه spot و identify است و به نظر می‌رسد تمام هویت این استارتاپ در نامش نهفته باشد؛ کشف و شناسایی بهترین قطعات موسیقی. هدف اولیه خلق آن، ساختن آرشیو آنلاینی از موسیقی بود و کم‌کم توانست هویتی در قالب شبکه اجتماعی هم به خود بگیرد و امکان به اشتراک‌گذاری موسیقی میان کاربران و دنبال‌کردن علایق مشابه را فراهم کند. قابلیت دیگری که در سال ۲۰۱۰ به آن اضافه شد، امکان اتصال مستقیم آن به فیس‌بوک بود و کاربرانی که در هر دو شبکه فعالیت می‌کردند، می‌توانستند آهنگ‌های اسپاتیفای دلخواه خود را با دوستان فیس‌بوکی به اشتراک بگذارند.
هرچند اسپاتیفای هم مثل بسیاری از برندهای جوان و پرطرفدار دنیای تکنولوژي، در این عرصه بی‌رقیب نیست. اپل موسیقی بزرگ‌ترین رقیب این شرکت محسوب می‌شود و رقبای دیگری چون پاندورا و گرووشارک هم در این عرصه فعال هستند. از سوی دیگر علی‌رغم محبوبیت این برنامه میان کاربران دنیای آنلاین و سهم قابل توجه آن از موسیقی، گزارش‌های مالی شرکت همواره حاکی از ضرر و زیان مالی آن بوده است.
اسپاتیفای با آنکه بیش از ۴۰ میلیون کاربر از ۶۰ کشور جهان را زیر پوشش سرویس استریم آنلاین موسیقی خود قرار داده است، اما از زمان آغاز به کار تا به امروز همواره در گزارش‌های مالی این شرکت شاهد ثبت ضررهایش بوده‌ایم. بخش عمده‌ای از پولی که این کمپانی از کاربران خود دریافت می‌کند، یکراست به جیب صاحبان آثار می‌رود، یا اینکه خرج توسعه هرچه بیشتر سرویس‌ها می‌شود. با این حال گمانه‌زنی‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد سال ۲۰۱۷ سال متفاوتی برای اسپاتیفای خواهد بود و به نظر می‌رسد علی‌رغم ادعاهای منفی‌گرای مدیران این شرکت جوان، اسپاتیفای به درجه‌ای از شهرت و محبوبیت میان برندهای موسیقی آنلاین رسیده باشد که این استارتاپ هنوز با اقتدار به حیاتش ادامه می‌دهد.
