مهدی خدادادی که ۳۱ سال دارد و مهندسی نرم‌افزار خود را از دانشگاه یادگار امام گرفته و دانشجوی MBA دانشگاه تهران است، استارتاپی با همین هدف به نشانی www.drsaina.ir راهاندازی کرده است. او قبل از اینکه این استارتاپ را راهاندازی کند، با چند نفر از دوستانش به تولید نرم‌افزارهای سفارشی، آن‌هم به مدت ۴ سال مشغول بوده است. بعد از این مدت تصمیم می‌گیرد که محصولی را راهاندازی کند تا بتواند از آن طریق درآمدزایی داشته باشد و دیگر کارهای پروژه‌ای انجام ندهد. «به دلیل اینکه در زمینه نرم‌افزار سابقه کار داشتیم و با فرآیندهای آن آشنا بودیم، حوزه‌های مختلفی مانند بورس، بانک، رسانه و غیره را بررسی کردیم تا تصمیم بگیریم در چه حوزه‌ای خدمت‌رسانی کنیم ولی در نهایت به نتیجه رسیدیم که در حوزه سلامت کار کنیم. یکی از دلایلی که وارد این حوزه شدیم این بود که به دلیل عارضه‌ای که برای چشم سمت راستم در ۳ سالگی برای من ایجاد شد، از همان سن کودکی تا‌کنون درگیر دکتر و بیمارستان بودم و از نزدیک شاهد سختی‌های گرفتن نوبت از پزشکان و سایر مسائل مربوط به این حوزه بودم. بر همین اساس دوست داشتم که خدماتی در این حوزه ارائه کنم تا مشکلات مردم در این زمینه را حل کنم و بتوانم زنجیره ارزشی را ایجاد کنم تا افراد بتوانند با پزشکان به‌سادگی در ارتباط باشند و بتوانند بدون دغدغه نوبت و خدمات پزشکی را دریافت کنند. یکی از مهم‌ترین انگیزه‌های من این بود که رابطه بیمار و پزشک را بهبود دهم و از طرفی بازار ایران تقریبا در زمینه سلامت بکر بود و کار خاصی در این رابطه صورت نگرفته بود.» دکتر ساینا شاید از معدود استارتاپ‌هایی باشد که پژوهش‌های جامعی را در این حوزه در زمینه سلامت انجام داده و از سیستم‌های آنلاین درمانی کشورهایی مانند آمریکا، مالزی، استرالیا، هند و انگلیس برای کار خود الگوبرداری کرده است و کار پژوهشی که انجام داده‌اند منتج به تولید علم شده و توانسته‌اند در دو کنگره مقالات خود را ارائه دهند و خروجی این کارهای پژوهشی دکتر ساینا شده است.
- دکتر ساینا چه کار می‌کند
دکتر ساینا یک تسهیل‌کننده فرآیند ارتباط بین بیمار و پزشک است. در دکتر ساینا، حوزه سلامت به عنوان یک زنجیره تعریف می‌شود و زنجیره‌ای از خدمات ارائه داده می‌شود. این زنجیره آموزش و یادگیری ادبیات حوزه سلامت را تا یافتن پزشک مورد نیاز و گرفتن نوبت آنلاین و مشاوره آنلاین را شامل می‌شود. «اپلیکیشن دکتر ساینا دارای بخش‌های مختلف است، بخش اول بخش بانک سلامت است که اطلاعات جامعی در مورد انواع بیماری‌ها، داروها و مراکز درمانی در سراسر ایران قرار داده شده است. در حال حاضر اطلاعات مربوط به حدود ۵۰۰ بیماری و حدود ۸۰۰۰ دارو و ۸۰۰ نوع داروی گیاهی مختلف در اپلیکیشن در دسترس است از طرف دیگر اطلاعات حدود ۱۱ هزار مرکز درمانی، بیمارستان‌ها و داروخانه‌ها و اطلاعات حدود ۳۰۰۰ آزمایشگاه‌ها و مراکز تصویربرداری که در شهرهای مختلف ایران قرار دارند، روی نقشه برای کاربر در دسترس است و به صورت لوکیشن بیس و مکانی که کاربر در آن قرار دارد، نزدیک‌ترین مرکز درمانی به او براساس کوتاه‌ترین مسیر پیشنهاد داده می‌شود. علاوه بر موارد گفته شده اطلاعات حدود ۳۲ هزار پزشک نیز در بانک سلامت ثبت شده است. بانک سلامت در واقع بخشی است که به یادگیری و افزایش اطلاعات عمومی افراد در حوزه سلامت کمک می‌کند. بخش دوم اپلیکیشن مربوط به نوبت‌دهی آنلاین است به این ترتیب که نوبت‌دهی در لحظه و به صورت آنلاین ثبت می‌شود و فرد باید هزینه‌ای را علی‌الحساب به عنوان ویزیت پرداخت کند. تفاوتی که کار ما با سایر فعالان در این حوزه دارد این است که در ثبت نوبت نیازی نیست که نوبت درخواست شده پس از ثبت، توسط منشی پزشک مربوطه تایید شود بلکه نوبت در لحظه ثبت می‌شود و در سیستم پذیرش پزشک مورد نظر قرار می‌گیرد و بیمار می‌تواند با کد رهگیری که از اپلیکیشن دریافت می‌کند، در زمانی که نوبت گرفته است به مطب پزشک مراجعه کند و دیگر نیازی به تماس تلفنی و گرفتن تایید از منشی مطب نیست. در حال حاضر حدود ۲۰۰ پزشک در تهران از این سیستم مکانیزه استفاده می‌کنند. بخش سوم اپلیکیشن مربوط به مشاوره آنلاین است که تمام پزشکانی که از سیستم نوبت‌دهی آنلاین استفاده می‌کنند می‌توانند از خدمات مشاوره آنلاین نیز برای بیماران خود بهره ببرند. به این ترتیب که پزشکان می‌توانند پلن‌هایی را برای مشاوره خود تعریف کنند مثلا برای ۵ دقیقه مشاوره و ویسی که پزشک به ازای سوالات بیماران می‌فرستد ۱۵ هزار تومان دریافت می‌کند. این هزینه‌ها و دقایق مشاوره می‌تواند برای هر پزشک متفاوت باشد و بیماران و پزشکان می‌توانند از سه طریق صدا، متن و عکس با هم در ارتباط باشند. پزشکان اپلیکیشن مخصوصی دارند که می‌توانند از این خدمات استفاده کنند و در حال حاضر ۳۰پزشک از این خدمت دکتر ساینا استفاده می‌کنند. از زمانی که سوالی پرسیده می‌شود پزشک فرصت دارد تا ۱۰ ساعت آینده جواب سوال را بفرستد.» علاوه بر خدماتی که دکتر ساینا برای بیماران ارائه می‌دهد خدماتی نیز برای پزشکان دارد به این ترتیب که پزشکان می‌توانند برای بیماران خود پرونده الکترونیکی سلامت ایجاد کنند و از آنجا که اطلاعات در کلاد ثبت می‌شود، می‌توانند به این اطلاعات در هر زمان و هر مکان دسترسی داشته باشند. در حال حاضر حدود ۷۰۰ دندانپزشک و حدود ۱۰۰ پزشک زنان و زایمان از این سامانه استفاده می‌کنند.
- فراز و نشیب‌هایی که دکتر ساینا با آن روبه‌رو بوده است
نوبت‌دهی آنلاین در دکتر ساینا به صورت رایگان ارائه می‌شود و بیماران و پزشکان بابت دریافت این خدمت هزینه را نمی‌پردازند. «قصد داریم در آینده ویژگی‌هایی به سایت اضافه کنیم و از آن طریق درآمدزایی داشته باشیم مثلا امکاناتی را برای پزشکان ایجاد کنیم تا بتوانند خودشان را پروموت کنند و تعداد نوبت‌های خود را افزایش دهند و از ویژگی‌هایی که در آینده ایجاد خواهیم کرد درآمد خواهیم داشت. در بخش مشاوره در حال حاضر کارمزد دریافت می‌کنیم و در بخش HER(electronic health record) که همان سامانه ایجاد پرونده الکترونیک است، بابت استفاده از خدمات هزینه‌ای را دریافت می‌کنیم.» خدمات پولی که شامل خدمات مشاوره و خدمات EHR می‌شود، به‌تازگی و در یکی دو ماه اخیر راهاندازی شده و تا پیش از آن هزینه‌ها از طریق پروژه‌هایی که تیم تا قبل از آن انجام داده بود، تامین می‌شده است. تا‌کنون حدود ۱۰۰میلیون در این کار هزینه شده و پیش‌بینی مهدی به عنوان بنیانگذار دکتر ساینا این است که بتوانند تا یک سال آینده به رشد خوبی برسند و سودآور باشند. در این مسیر با چالش‌های مختلفی روبه‌رو بوده‌اند «مهم‌ترین چالش در کار ما تعاملمان با مسئولان بوده است چون داده‌های سلامت در هر جامعه‌ای به نوعی امنیتی‌ترین اطلاعات به حساب می‌آیند. بر همین اساس سعی کردیم که تعامل خوبی با وزارت بهداشت و نظام پزشکی داشته باشیم و قبل از اینکه ابهامی در ذهنشان ایجاد شود، طی جلسات توجیهی نسبت به کار خودمان شفاف‌سازی انجام دادیم و آنها را در جریان امور قرار دادیم و پروانه‌های کسب اینترنتی را نیز دریافت کردیم.»
