واژه فین تک یکی دو سالی می‌شود که به ادبیات استارتاپی وارد شده است. اگر در گوگل سرچ کنید فین تک، با پاراگراف‌هایی روبه‌رو می‌شوید که جاهای مختلف هم تکرار شده است: «حالا ترکیب شیفتگان فناوری که تی‌شرت می‌پوشند با سرمایه‌گذاران و مدیران مالی کت‌وشلوارپوش قرار است آینده سرویس‌های مالی را تغییر دهند. نسل جدید استارتاپ با هدف نفوذ به قلب صنعت مالی و بانکداری در حال شکل گرفتن است. به‌این‌ترتیب شرکت‌ها و استارتاپ‌های فین تک به‌سرعت در حال شکل‌گیری و رشد هستند. ازآنجاکه بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران آینده صنعت بانکداری را در گرو رشد چنین استارتاپ‌هایی می‌دانند، تمایل به سرمایه‌گذاری در این شرکت‌های نوپا افزایش پیدا کرده است.
تا جایی که بر اساس آمار منتشرشده در این زمینه، میزان سرمایه‌گذاری جهانی در استارتاپ‌های فین تک در سال ۲۰۱۴ به ۱۲ میلیارد دلار رسیده که این میزان نسبت به سال قبل از آن ۴ میلیارد دلار افزایش داشته است.» فین تک به استارتاپ‌هایی می‌گویند که درزمینه راه‌حل‌های نوآورانه بانکی و پرداخت کار می‌کنند و جالب است بدانید که عمر برخی از استارتاپ‌های فین تک از عمر واژه فین تک هم بیشتر است؛ اما حالا که شاهد توجه و رشد خوب استارتاپ‌های فین تک هستیم، لازم است در این زمینه ادبیات هم تولید شود. تا پیش‌ازاین کتاب‌هایی توسط برت کینگ و کریس اسکینر و چند نفر دیگر نوشته شده بود که البته تعدادی از آن‌ها به فارسی هم ترجمه شده. حالا برای اولین بار و از طریق یک جمع سپاری کتاب فین تک نوشته و هفته پیش منتشر شد. ویراستار و نویسنده اصلی این کتاب (شاید هم پروژه) سوزان چیشتی است.
سوزان چیشتی کیست؟
کتاب فین تک آوریل ۲۰۱۶ توسط انتشارات وایلی منتشر شد. این کتاب اولین کتاب با موضوع فناوری‌های مالی است که به‌صورت جمع سپاری منتشر شده. ۱۶۶ رهبر فکری و متخصص از ۲۷ کشور دنیا در تهیه کتاب فین تک همکاری کرده‌اند. باشگاه بانکداری دیجیتال، چیشتی را یکی از زنان قدرتمند خدمات مالی دیجیتال سال ۲۰۱۵ معرفی کرده است. سوزان در شرکت فین تک سیرکل که مدیرعاملش هم هست، سرمایه‌گذاران، کارآفرینان، رهبران کسب‌وکار و تاثیرگذاران فناوری‌های مالی را که مشتاق به رشد فین تک هستند به یکدیگر ارتباط می‌دهد. او برای دعوت سرمایه‌گذاران به موضوع فناوری‌های مالی می‌گوید: «در مقابل چشمانمان، صنعت جدیدی ساخته شده که شاهد خواهیم بود چگونه انقلابی را در نحوه بانکداری ما، پرداخت، سرمایه‌گذاری و تجارت با مشتریان و کسب‌وکارهای دنیا ایجاد خواهد کرد.
انتخاب شما می‌تواند این باشد که گوشه‌ای بنشینید و ببینید چطور فین تک زندگی شخصی و حرفه‌ای شما را تغییر خواهد داد؛ اما می‌توانید با درگیر شدن در بازی جلودار باشید.» سوزان در بانکداری تجربه قابل‌توجهی دارد، این تجربه حاصل بیش از ۱۴ سال کار در دویچ بانک، گروه بانکداری لویدز، مورگان استنلی و اَکسِنچر در لندن و هنگ‌کنگ است. او همچنین در رویدادهای فین تک متعددی سخنرانی کرده است. همین ماه مارس امسال در پاریس در کنفرانس «اکونومیست فین تک» با موضوع «آینده فین تک و موقعیت‌های سرمایه‌گذاری در این حوزه» سخنرانی کرد. در همین ماه او یکی از سخنرانان رویداد «اگزه فین تک» در فرانکفورت بود. همچنین در کپنهاگ و در کنفرانس آینده فین تک سخنرانی خواهد کرد.
درباره کتاب فین تک
همان‌طور که گفته شد این کتاب به روش جمع سپاری و با کمک متخصصان بین‌المللی در حوزه فناوری مالی تهیه شده است. ده فصل دارد و با بررسی زمینه فین تک و مراکز فین تک در جهان شروع می‌شود و به راه‌حل‌های فین تک می‌پردازد و درنهایت داستان‌های موفقیت متعدد را موردبررسی قرار می‌دهد و به موضوع به‌روزی مثل ارزهای رمزنگاری‌شده هم توجه می‌کند و در پایان با پیش‌بینی آینده فین تک تمام می‌شود. چرا کتاب فین تک مهم است؟
در دوران جدید استارتاپ‌های مالی و بانکی، نیاز به منابع مکتوب وجود دارد که داستان‌های موفقیت را خوب و دقیق بیان کنند. تاکنون نزدیک به ده کتاب قابل‌توجه در این فضا نوشته شده که من و همکارانم حداقل چهار پنج تای آن‌ها را ترجمه کرده‌ایم؛ اما این یکی چیز دیگری است. این‌بار جماعتی که هرکدام خودشان بخشی از این دوران نوین هستند، کنار هم توانسته‌اند تجربه‌هایشان را خیلی دقیق و خلاصه بیان کنند که به کار همه آن‌هایی می‌آید که می‌خواهند درزمینه استارتاپ‌های فین تک فعالیت کنند.
قرار است بانکداری نابود شود؟
بانکداری در دنیا کاری کسل‌کننده است و سال‌هاست با شیوه‌های قدیمی انجام می‌شود. ممکن است در برخی موارد ظاهر فناورانه‌ای بر روی بسیاری از فعالیت‌های بانکی کشیده شود اما در باطن بانک‌ها به‌شدت سنتی عمل می‌کنند و مدیران بانکی یاد گرفته‌اند که نوآوری در فضای بانکی اهمیت کمتری نسبت به نظم دارد؛ بنابراین تصور کسانی که در بانک‌ها با تی‌شرت این‌ور و آن‌ور می‌روند نشدنی است.
در بانک‌ها زن‌ها و مردها لباس‌های رسمی سرمه‌ای می‌پوشند و مبادی‌آداب هستند و هرگز خارج از چارچوب‌های منظم وضع‌شده حق فعالیت ندارند؛ اما جوان‌های تی‌شرت‌پوش کوله‌پشتی‌دار در چند سال گذشته بسیاری از حوزه‌ها را دگرگون و دچار تغییر و تحول اساسی کردند. پس چرا بانک و بانکداری به دور از این تغییرات باشد؟ بحران اقتصادی که ریشه‌اش در بانک‌ها بود بهترین زمان برای رشد استارتاپ‌هایی شد که بانکداری و بانکدارهای موجود را قبول نداشتند و به‌یک‌باره ما شاهد رشد استارتاپ‌هایی بودیم که می‌گفتند می‌توان جور دیگری بانکداری کرد.
استارتاپ‌های فین تک تقریبا ده سالی بعد از رشد دیگر استارتاپ‌ها سروکله‌شان پیدا شد و البته از همه آن‌ها هم بحث‌انگیزتر شدند. در ایران هم چهار پنج سالی است که استارتاپ‌ها جدی شدند و با توجه به اینکه هنوز بیشتر آن‌ها در ابتدای راه هستند، نمی‌توان انتظار داشت استارتاپ‌های بانکداری و پرداخت ما هم توانسته باشند تغییرات شگرفی را رقم بزنند؛ اما در همیشه روی یک پاشنه نمی‌چرخد! خود سوزان می‌گوید از زمانی که به همراه جانوس باربریس به این کتاب فکر کردند تا زمانی که کتاب چاپ‌شده توسط وایلی در دستشان بود کمتر از یک سال طول کشید. این دنیای جدید است که همه‌چیز در آن طور دیگری است. وقتی به چیزی اعتقاد دارید و حاضرید برای آن انرژی بگذارید، ابزارها چیزهایی در اختیار شما می‌گذارند که از همه جای جهان آدم‌هایی به شما اضافه می‌شوند و در کنار هم می‌توانید کاری را انجام دهید که در حالت عادی به‌آسانی ممکن نیست.
