اجاره روزانه اقامتگاهها در بسیاری از مناطق ایران سابقه ای طولانی و تاریخی دارد. اما مشکلات فراوان موجود برای فعالیت رسمی افراد در این حوزه، باعث شده از ورود و رشد کسب و کارهای جدید و مبتنی بر تکنولوژی در این حیطه زمان چندانی نگذرد. با این وجود از حدود ۳ سال پیش، پلتفرمهای رزرواسیون آنلاین اقامتگاههای غیر هتلی، مشکلات را عقب رانده و فعالیت جدی خود را در ایران آغاز کردند.
آنها با توجه به موفقیت در جذب مخاطب و گستردگی بازار و نیز فراگیری حیطه فعالیت، نگاه اکوسیستم استارتاپی را متوجه خود کردند و این اتفاق باعث شده با موجی از سایتها و کسب و کارهایی روبرو شویم که به این بازار هجوم آورده اند.
هر چند آمار قابل اتکایی در این حیطه وجود ندارد اما برآوردها حکایت از وجود بازاری در حدود سه هزار میلیارد تومان در سال دارد و این در حالی است که بهترین تخمینها از آنلاین شدن تنها دو درصد از این بازار خبر می‌دهد و درصد بالایی از بازار همچنان در اختیار بخش سنتی است.
مجموعه این عوامل نشاندهنده پتانسیل بالای رشد در استارتاپهای پیشرو در این حیطه است. پتانسیلی که زمینه ساز رشدی خیره کننده در ۲ سال فعالیت استارتاپ «جاجیگا» به عنوان یکی از پیشروان موفق این حوزه شد.
آغاز راه
بابک سهرابی ۴۰ ساله، فارغ التحصیل مدیریت صنعتی تا پیش از راه‌اندازی «جاجیگا» حدود ۱۰ سال در عسلویه مشغول کار بوده و چند سالی هم به عنوان مدیر برنامه ریزی و فروش در یکی از موفقترین جوینت ونچرهای صنعت پتروشیمی فعالیت داشته است.
در سال ۱۳۹۳ نیز در پست مدیر فروش پتروشیمی مذکور در دستیابی شرکت به عنوان صادرکننده نمونه کشور نقش ایفا کرد. او به واسطه سفرهای متعدد، به حوزه گردشگری علاقه مند می‌شود و طرحهای بسیاری را در این حوزه مورد مطالعه قرار می‌دهد. بابک پس از دیدار با افرادی همچون «عباس برزگر»، کارآفرین خودساخته شیرازی، ایده به اشتراک گذاشتن اقامتگاهها و اقامت در منازل محلیها را عملی و جذاب می‌یابد و پس از آشنایی با فعالیتها و موفقیتهای وبسایت «Airbnb» متقاعد می‌شود تا علیرغم موقعیت شغلی قابل توجه، از شغل خود استعفا دهد و ضمن بازگشت به گیلان، خود را این بار با دنیای کارآفرینی به چالش بکشد.
او معتقد است یکی از دلایلی که توانسته ایده «جاجیگا» را با کیفیتی نزدیک به ایده هایش در وبسایت «جاجیگا» پیاده سازی کند، کشف آرمین بود!
آرمین محمدیان، برنامه نویسی جوان، هوشمند، پرتلاش و با انگیزه تنها یک فرصت لازم داشت تا بتواند قابلیتهای فراوان خود را به اثبات برساند. او تنها کسی بود که توانست با تلاش فراوان، جزییات متعدد و سخت گیرانه طرح بابک برای کسب و کار «جاجیگا» را در فضای وب، معماری و کد نویسی کند. تاکنون که اعضای تیم به ۱۲ نفر رسیده، همین مسیر برای تیم سازی در «جاجیگا» طی شده است.
مسیری سخت اما ارزشمند برای کشف استعدادهای ناشناخته، جوانان مستعد، با انگیزه و سخت کوشی که مرزی برای اهداف خود نشناسند و جغرافیای یک شهرستان را محدودیت ندانند. افرادی که با استفاده از فضای دوستانه و چالشی محیط کار استارتاپی «جاجیگا»، برای رشد خود تلاش کنند و موفقیت خود و سایر اعضای تیم را تنها مسیر پایدار برای رشد و بالندگی «جاجیگا» بدانند. تیم «جاجیگا» هم اکنون در پارک علم و فناوری استان گیلان مستقر است.
اقتصاد مشارکتی در صنعت گردشگری
«جاجیگا» با نگاه به اصول اقتصاد مشارکتی و حول به اشتراک گذاری منابع و داراییهای فیزیکی عموم مردم طراحی شده است. در این Marketplace، از یک سو میزبانان می‌توانند پس از ثبت اقامتگاه و طی کردن مراحل تأیید میزبانی، خدمات اقامتی خود را در چهارچوبهای تعریف شده به گردشگران عرضه کنند و از دیگر سو گردشگران می‌توانند در فضایی جذاب و به سهولت، به تنوعی بی نظیر از اقامتگاهها در مناطق مختلف ایران زیبا دسترسی داشته باشند و پس از مطالعه و مقایسه ویژگیهای اقامتگاهها، نرخ آنها و مشاهده امتیازها و نظرات مهمانان قبلی، اقامتگاه منتخب خود را در فرایندی کاملا آنلاین رزرو کنند.
اما در واقع «جاجیگا» تنها پلتفرمی برای رزرو اینترنتی اقامتگاههای مردمی و خصوصی نیست. وقتی صحبت از اقتصاد مشارکتی و منافع محلی صحبت به میان می‌آوریم، «جاجیگا» یک نسخه واقعی از آن است. «جاجیگا» با بهره بردن از ظرفیتهای بدون استفاده و خالی خانه ها، اقامتگاهها و ویلاهای مردمی از سویی و رفع نیاز اقامتی گردشگران و ایرانگردان با هزینه پایینتر از هتلها و درآمدزایی برای صاحبان اقامتگاههای خالی از سوی دیگر روندی را که سالها به شیوه سنتی و البته با اختلال انجام می‌شد، تسهیل کرد.
باید اشاره کرد که در حال حاضر حدود ۵۰ هزار اقامتگاه در کشور در حوزه اجاره روزانه مشغول به فعالیت هستند که با تسهیل و گسترش استفاده از این نوع اقامتگاهها به واسطه فراگیر شدن سامانه های قابل اعتماد رزرواسیون آنلاین، بدون سرمایه گذاریهای کلان می‌توان ظرفیت بالایی برای اقامت گردشگران داخلی و خارجی به وجود آورد.
نگاه سیستماتیک در «جاجیگا»
بسیاری از امور روزمره و سازوکارها در «جاجیگا» به صورت سیستماتیک اداره می‌شود. سهرابی معتقد است امور تکراری روزمره که ماشین قادر به انجام آن است یا می‌توان با ایجاد یک روند، پیگیری و انجام آن تسهیل شود را باید شناسایی و مدل سازی کرد و به ماشین سپرد و با اتصال آن به سایر اجزای سیستم به تدریج یک سازوکار هوشمند، دقیق و قابل اعتماد به وجود آورد. در واقع هوش، انرژی و از همه مهمتر زمان آدمی باید برای کنترل و اعمال تنظیمات این سیستمها به کار گرفته شود.
با همین رویکرد بوده که غیر از وبسایت، یک سامانه پایش و مانیتورینگ و کنترل هوشمند نیز در هسته اصلی سامانه «جاجیگا» توسعه داده شد و همه امور در آن به صورت متمرکز، کنترل و پیگیری می‌شود. این سامانه دوم با الهام از سیستم یکپارچهERP (Enterprise Resource Planning) توسعه داده شده است که بابک در شغل قبلی خود مسئولیت پیاده سازی بخشی از آن را به عهده داشته است.
همین نگاه بوده که توانسته «جاجیگا» را با تیمی بسیار کوچکتر از رقبا، به دقت و کیفیتی بالاتر در فرایند رزرواسیون آنلاین برساند و زیرساختهای لازم را برای رشد استارتاپ گونه، در شاخصهای کلیدی عملکرد، فراهم آورد.
یک بوت استرپ واقعی
«جاجیگا»، هم اکنون با حدود ۳ هزار اقامتگاه فعال ضمن حضور جدی در محبوبترین منطقه گردشگری کشور یعنی شمال ایران، با جلب اعتماد حدود هزار میزبان فعال، بیش از ۱۵۰ شهر و روستا واقع در ۲۳ استان کشور را تحت پوشش قرار داده و با توجه به استقبال قابل توجه گردشگران به صورت بوت استرپ (بدون جذب سرمایه تاکنون) با سرعت مطلوبی در حال رشد ارگانیک کسب و کار خود است.
به گونه ای که پس از گذشت ۲ سال از راه اندازی وبسایت «جاجیگا» از خرداد ۱۳۹۶ تا خرداد ۱۳۹۸، رشدی در حدود ۱۲ هزار درصدی را در دو شاخص اصلی کسب و کار، یعنی تعداد و مبلغ رزرو ماهانه، کسب نموده و رکورد فروش میلیاردی ماهانه را اخیراً تجربه کرده است. به زعم فعالان این حوزه، «جاجیگا» در حال حاضر یکی از ۳ استارتاپ برتر رزرواسیون اقامتگاههای مردمی است.
کیفیت و رهبری بازار
از میان گزینه های موجود برای رشد و توسعه یک کسب و کار، استراتژی «جاجیگا» از آغاز، به جای تمرکز بر کمیت اقامتگاه و رزرو، بر حداکثر کردن رضایت کاربران و خلق یک تجربه کاربری ماندگار برای کاربران خود قرار داشته و در همین راستا سیاستهای کیفی و گاهی سخت گیرانه ای را برای ارائه خدمات در هر دو سمت پلتفرم لحاظ کرده است.
مواردی همچون ضمانت بازگشت وجه و تحویل اقامتگاه، آموزش میزبانان، تمرکز بر دریافت بازخورد مهمانان و لحاظ کردن امتیازات کسب شده در رتبه بندی اقامتگاهها، قطع همکاری با اقامتگاههای کم کیفیت و میزبانانی که تن به اصلاح و ارتقای شرایط نداده اند و نیز پشتیبانی صادقانه و مسئولانه تیم پشتیبانی، آیتمهایی است که «جاجیگا» برای حفظ کیفیت خود به آنها توجه ویژه داشته است.
با وجود زمانبر بودن مشاهده نتایج حاصل از سیاستهای کیفی، همین پافشاری بر این نوع از استراتژی است که توانسته زمینه ساز موفقیتی پایدار در «جاجیگا» شود. حال با گذشت بیش از ۲ سال از شروع به کار «جاجیگا»، بسیاری از بازخوردها نشان از موفقیت استراتژی کیفی دارد. میانگین امتیازات اخذ شده اقامتگاهها از مهمانان پس از چند هزار رزرو موفق، معادل ۴٫۴ از ۵ است.
بیش از ۱۵ درصد از مهمانان از ۲ تا ۸ بار اقدام به رزرو مجدد کرده اند. میزان شکایات ثبت شده به کمتر از ۰٫۷ درصد از کل رزروها می‌رسد و بازخوردهای دیگری که همگی از موفقیت استراتژی توسعه بر مبنای کیفیت «جاجیگا» حکایت دارد. همین روند رو به رشد است که باعث شده هدف «جاجیگا» رسیدن به رهبری بازار در بلند مدت باشد.
ورود به بازار گردشگران بین المللی و فراهم آوردن امکان رزرواسیون آنلاین به زبانهای خارجی و همچنین فراهم آوردن بستر لازم برای رزرو اقامتگاههای غیر هتلی کشورهای همسایه برای گردشگران ایرانی از برنامه های میان و بلند مدت استارتاپ جاجیگا است.
