هواوی که عموم ایرانیان آن را به عنوان شرکت چینی تولیدکننده گوشی موبایل میشناسند، یک کمپانی چندملیتی است که زمینه فعالیت اصلیاش شبکه، تجهیزات ارتباطی و ارائه خدمات است. با این حال در مختصات کشور ما، گوشی موبایل هواوی برای ایرانیان از دیگر زمینههای فعالیت مجموعه هواوی پررنگتر است. بنا بر آنچه وبسایت اکونومیست مینویسد، هواوی در حال حاضر بزرگترین شرکت ارائهدهنده سرویسهای ارتباطی در جهان است. این برند چینی در سال ۱۹۸۷ توسط رن ژنگفی پایهگذاری شد و به عنوان تولیدکننده تجهیزات مخابراتی کار خود را شروع کرد. مجموعه هواوی امروزه بالغ بر ۱۴۰ هزار نفر کارمند دارد. آمار جالب توجه اینجاست که حدود نیمی از این افراد در بخشهای مختلف تحقیق و توسعه شرکت مشغولند. بخش تحقیق و توسعه هواوی در کشورهای چین، ایالات متحده، آلمان، سوئد، هند، روسیه و ترکیه فعال است و فعالیت آن حاکی از این واقعیت است که هواوی به کاری فراتر از تولید تلفنهای هوشمند و ارزانقیمت مشغول است.
- وقتی هواوی یک استارتاپ بود
سوءظنها در دنیای سیاست و فناوری نسبت به برند هواوی کم نیست. خصوصا تصویر چندان روشنی از موسس ۶۸ ساله آن، رن ژنگفی وجود ندارد. او به ندرت در انظار عمومی ظاهر میشود و در نامهای که در سال ۲۰۱۱ به کارمندانش نوشت تاکید میکند: «مردم در دنیای صنعت معتقدند من همانقدر که رازآلودم، بزرگ هستم. من تلاش میکنم اطلاعات زیادی از خودم ندهم، نه به این خاطر که خود را مرموز جلوه دهم، شاید بیشتر به این دلیل که میترسم».
تیان تائو، دوست قدیمی رن که امروز یکی از مدیران ارشد هواوی است، میگوید: «او هیچ تفریحی ندارد و اغلب اوقات فراغتش، کتاب میخواند». مطالعات او به هیچ حوزهای محدود نمیشود؛ از تاریخ غرب تا آموزههای فلسفی تائو. رن، شرکت را در دست دارد. حق وتوی عجیبی دارد و تصمیمات اصلی را از طریق هیاتی از نزدیکترین شرکایش عملی میکند. یکی از نزدیکترین شرکای کاری او، دخترش کیتی منگ، مدیرکل بخش مالی هواوی است. رن پس از اتمام سربازی، به شینزن، شهر زادگاهش بازمیگردد؛ شهری که امکانات ویژه اقتصادی داشته و تجربه جدیدی در لیبرالیسم اقتصادی چین به شمار میآمد. او به طور مشخص در شرکت نفت ایالتی مشغول به کار شد و هواوی را در سال ۱۹۸۷ تنها با ۳۴۰۰ دلار از پسانداز خود و سایر شرکا تاسیس کرد. این شرکت در روزهای آغازین، یک نام کارآفرینی کوچک در میان شرکتهای خارجی عظیمی بود که سهم اصلی بازار چین را در اختیار داشتند. رن در نامه سال ۲۰۱۱ خود مینویسد: «ما به چیزهایی توجه کردیم که در آن زمان غیرقابل تصور بود، مثل وزغی که یک قو را برای غذای خود انتخاب کند».
- رقیبی برای پرآوازهترین شرکتهای ارتباطی
هواوی در زبان چینی به عبارت «دستاورد چینی» قابل تعبیر است و خود کمپانی ترجیح میدهد برند هواوی با تلفظ wah-way خوانده شود. در سال ۲۰۰۶ مجموع فروش جهانی هواوی به حدود ۱۱ میلیارد دلار آمریکا رسید. این رقم در سال ۲۰۰۹ به ۲۰ میلیارد دلار افزایش پیدا کرد و سرانجام طبق آخرین آمارها سود خالص شرکت هواوی در سال ۲۰۱۴ بالغ بر ۵ میلیارد دلار بوده است. هواوی امروزه غول فناوری است که با شرکتهایی مانند وودافون، تی موبایل و موتورولا قراردادهای همکاری نزدیکی دارد. اما جالب است که این برند تا حدود یک دهه قبل نه تنها برای بخش عمدهای از مصرفکنندگان آمریکایی، حتی برای بسیاری از چینیها، ناشناخته بود. در حالی که در دنیای غولهای صنعت مخابرات، شرکت سوئدی اریکسون مدتهاست میداند رقیبی جهانی و غیرقابل انکار دارد. هواوی با ۳۵ میلیارد دلار فروش در سال گذشته میلادی، بیشتر از شرکت عظیم گلدمن ساکس (گروه بینالمللی بانکداری و سرمایهگذاری در منهتن) یا رستورانهای زنجیرهای مکدونالد درآمد داشته است. رتبه دیگری که اخیرا مجله فوربس به این برند داده، جایگاه سومین شرکت بزرگی است که گوشیهای هوشمند تولید میکند؛ رتبهای که آن را بعد از برندهایی چون سامسونگ و اپل نشانده است.
سرعت رشد خیرهکننده هواوی و دستاوردهای جهانیاش، مدتی است سیاستگذاران آمریکایی را بهشدت نگران کرده است. البته هواوی هنوز نتوانسته است بازار آمریکا را به صورت کامل در اختیار بگیرد و یکی از ناکامیهایی که همواره این برند به دوش میکشد، عدم استقبال بازار سرمایه آمریکا از آن است. در سال ۲۰۱۱ هواوی ۱.۳ میلیارد دلار از بازار این کشور را در اختیار داشت؛ آماری که بیانگر این است که هواوی ۴ درصد درآمد سالانه آمریکا را در اختیار دارد و هیچ کدام از ارائهدهندگان اصلی خدمات در ایالات متحده از تجهیزات هواوی استفاده نمیکند. برای مثال، در ماه مارس گذشته، سافت بانک ژاپن موظف شد برای گسترش تجارت خود در آمریکا، تمامی محصولات هواوی را از سیستم خود خارج کند و دیگر از هواوی تجهیزات نخرد.