تخت‌جمشید، به‌عنوان پایتخت سلسله هخامنشیان با قدمت ۲۵۰۰ساله یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری ایران و جهان به‌شمار می‌رود و سالانه میلیون‌ها گردشگر از آن بازدید می‌کنند. این مکان تاریخی، حالا سوژه یک استارتاپ شده است تا بهتر و بیشتر به جهانیان معرفی شود. استارتاپ مانا به نشانی iaugmented.ir استارتاپی است که با تولید هِدست‌های مخصوص، پنجره‌ای را به تاریخ کهن ایران روی گردشگران باز کرده است. جلال، جمال و ایمان اعظم صادقی سه برادر مشهدی هستند که به همراه ابوالفضل ناظران، این استارتاپ را از ۲سال پیش شروع کرده‌اند و به‌تازگی آن را به ثمر نشانده‌اند. آنها همگی کارشناس نرم‌افزار هستند و نزدیک به ۱۶سال است که در حوزه برنامه‌نویسی و طراحی نرم‌افزارهای سفارش مشتری کار می‌کنند. آنها تا پیش از این، استارتاپ‌های دیگری را نیز راه‌اندازی کرده‌اند ولی هیچ‌کدام به نتیجه نرسیدند و پروژه مانا، بعد از آن شکست‌های استارتاپی توانسته آنها را به سوددهی برساند. جلال اعظم‌صادقی که ۴۳ساله است، داستان شکل‌گیری استارتاپ مانا را برایمان روایت می‌کند. «یکی از حوزه‌هایی که در شرکت روی آن کار می‌کردیم، نرم‌افزارهای واقعیت‌افزوده و واقعیت مجازی بود و از آنجایی که آقای ناظران، به حوزه آثار تاریخی علاقه داشتند و روی محتوای تخت‌جمشید کار کرده بودند، اطلاعات کاملی در زمینه تخت‌جمشید در دسترس داشتیم. بر همین اساس، تصمیم گرفتیم در این زمینه همکاری کنیم و از محتوایی که ایشان تولید کرده بودند، برای تولید نرم‌افزار واقعیت‌افزوده تخت‌جمشید استفاده کنیم.» آنها قبل از اینکه کار را شروع کنند، روی تخت‌جمشید مطالعه انجام دادند و متوجه شدندکه تخت‌جمشید از پتانسیل بالایی برخوردار است و سالانه حدود ۱میلیون و ۲۰۰هزارنفر گردشگر را به خود جذب می‌کند و این پتانسیل، انگیزه بالایی را برای تیم ایجاد می‌کرد تا روی این پروژه کار کنند.
نرم‌افزار واقعیت‌افزوده مانا
نرم‌افزار واقعیت‌افزوده مانا به همراه هِدست آن، یک مکمل راهنمای گردشگری است «گردشگران وقتی وارد منطقه تخت‌جمشید می‌شوند، می‌توانند دستگاه‌های هِدست را از غرفه‌ای که ما در آنجا داریم، تهیه کنند و به مدت ۲ساعت از آن استفاده و از منطقه بازدید کنند. درحال‌حاضر، ۱۵نقطه را در منطقه تخت‌جمشید مشخص کرده‌ایم و پرچم‌هایی را در این ۱۵نقطه نصب کرده‌ایم تا وقتی گردشگران در آن ۱۵نقطه قرار می‌گیرند، با قرار دادن هِدست روی چشمانشان بتوانند تصویر سه‌بعدی و ۳۶۰درجه از منطقه را به‌صورت بازسازی شده و در زمانی که تخت‌جمشید مورد استفاده قرار می‌گرفته، مشاهده کنند. درحال‌حاضر، تصویری که در هِدست‌ها نمایش داده می‌شود، متحرک نیست و نمایی از آثار باستانی و سربازان آن دوران به نمایش گذاشته شده است ولی قصد داریم که اشیا را نیز به تصاویر اضافه کنیم و درحال دریافت مجوزهای لازم هستیم.» محتوایی که برای بازسازی تخت‌جمشید در نرم‌افزار واقعیت‌افزوده استفاده شده است، به تایید بنیاد پژوهشی پارسه و سازمان میراث فرهنگی رسیده است و مجوزهای لازم از کارشناس‌های مربوطه دریافت شده و این محتوا زاییده ذهن سازندگان آن نیست. «کاربر وقتی از هِدست استفاده می‌کند باید در یک نقطه ثابت بایستد و این امکان وجود ندارد که در تصویر حرکت کند و این به آن دلیل است که ما درحال‌حاضر، از نظر سخت‌افزاری مشکل داریم زیرا سخت‌افزارهای فعلی حسگرهای حرکتی و قدرت پردازش مناسبی ندارند ولی طبق برنامه‌ریزی‌هایی که انجام داده‌ایم در ۲سال آینده قصد داریم این مشکلات را حل کنیم. ما ۲سال است که پروژه نرم‌افزار واقعیت‌افزوده تخت‌جمشید را شروع کردیم ولی به‌تازگی شرکت لنوو و گوگل، سخت‌افزاری را با امکانات تکنولوژی تانگو ارائه داده‌اند که این تکنولوژی این امکان را برای ما ایجاد می‌کند تا کاربر در حین راه‌رفتن هم بتواند اطرافش را مشاهده کند و با قدم زدن او، تصاویر هم حرکت کنند. ما این دستگاه را از کشور آلمان تهیه کرده‌ایم و قصد داریم در فاز دوم پروژه از این تکنولوژی در نرم‌افزار واقعیت‌افزوده استفاده کنیم.»
شیوه درآمدزایی مانا
نرم‌افزار واقعیت‌افزوده مانا در دومین رویداد هم‌آفرینی همراه اول از بین ۱۷۴طرح ارائه شده، موفق شده است رتبه اول این رویداد را به دست بیاورد و هِدست‌های مانا ۲۰روز است که در منطقه تخت‌جمشید به گردشگران ارائه می‌شود و مبلغی بابت اجاره دستگاه از آنها دریافت می‌شود. اعضای تیم تا قبل از آن، درحال بررسی بازخورد گردشگران و راهنماهای گردشگری در استفاده از دستگاه بودند «این دستگاه مکمل، کار راهنمایان گردشگری است و زمانی که گردشگران از طریق این دستگاه منطقه را نگاه می‌کنند، راهنمایان می‌توانند توضیحات تکمیلی را ارائه دهند. بر همین اساس با انجمن صنفی راهنمایان گردشگری شیراز صحبت کردیم و با راهنمایان منطقه تخت‌جمشید در تعامل هستیم. به‌طورکلی، منطقه تخت‌جمشید ۲۸راهنمای گردشگری دارد و دستگاه‌های هِدست را در اختیار آنان قرار می‌دهیم و آنها به گردشگران می‌دهند.» دستگاه‌های هِدست مانا برای راهنمایان گردشگری به نوعی کارآفرینی ایجاد کرده تا بتوانند یک درآمد جانبی در کنار کار خود داشته باشند. همچنین از وقتی که کار را شروع کرده‌اند استقبال خوبی از هِدست‌ها شده است. جلال می‌گوید برنامه‌ریزی‌های لازم را برای پیشبرد پروژه انجام داده‌اند و پیش‌بینی می‌کنند اگر تعداد دستگاه‌ها را به ۱۱۰ عدد برسانند طی حدود یکسال می‌توانند به نقطه سر به سر، و پس از آن به سوددهی برسند. قیمت هر دستگاه نیز حدود یک‌میلیون و ۲۰۰هزارتومان تمام می‌شود.
فراز و نشیب‌ها
جلال می‌گوید در کنار پیچیدگی‌های نرم‌افزاری، مهم‌ترین چالشی که با آن روبه‌رو بوده‌اند، مسائل اداری و کاغذ‌بازی‌های دست‌و‌پاگیر است «ما در ابتدای کار نیاز داشتیم در منطقه رفت‌وآمد داشته باشیم و عکاسی کنیم و هربار نیاز بود که نامه‌نگاری‌های مختلفی انجام شود یا درحال‌حاضر که تمام مجوزهای لازم را دریافت کرده‌ایم، زمزمه‌هایی می‌شنویم که ما اجازه فعالیت نداریم. در صورتی که گردشگران استقبال خوبی از کار کرده‌اند و حتی حاضرند یک‌ساعت بنشینند تا نوبتشان شود و بتوانند از دستگاه استفاده کنند. الان از مجموعه پاسارگاد و شهر سوخته نیز درخواست داریم که نرم‌افزار را برای آن مکان‌ها نیز پیاده کنیم و اگر بتوانیم سرمایه‌گذار جذب کنیم، می‌توانیم با سرعت بیشتری به این اهداف برسیم.»
2 دیدگاه ها