شیرینعسل نسبت به خوراکیهای دیگری که نام خود را در فهرست برندهای ارزشمند ایرانی ثبت کردهاند، عمر کوتاهتری دارد. شکلاتهایی که از کارخانهای تولیدی در شهرک صنعتی تبریز، که آن روزها رونق چندانی نداشت، با تنها یک فر دستساز پختش را آغاز کرد و طولی نکشید که توانست در کنار تولید شکلات و بیسکویتهای رنگارنگش، کار بستهبندی و فروش آنها را هم در دست بگیرد و شیرینیاش از مرزهای ایران فراتر برود و به دیگر کشورهای خاورمیانه و جهان راه پیدا کند. حالا خوراکیهای شیرینعسل با بستهبندیهایی که توسط همین شرکت انجام میشود هم در سوپرمارکتها و هم در فروشگاههای محصولات این برند پیدا میشوند. گروه صنایع غذایی شیرینعسل از صفر تا صد تولید و توزیع خوراکیهایش را بر عهده گرفته و به همین خاطر است که شعار «از دانه تا قفسه» را برای برندش برگزیده است.
تولد بیسکویتهای دهتومانی
تولد اولین نسل بیسکویتهای شیرین عسل به اردیبهشت 1371 بازمیگردد. زمانی که «یونس ژائله سعدآباد» که جوانی 30ساله بود، به همراه سه شریک دیگرش شرکتی به همین نام را در تبریز به ثبت رساند. یکی از آهنگران تبریز برای آنها یک دستگاه فر دستساز ساخت و شیرینعسل با همین تکنولوژی کوچک کارش را آغاز کرد و اولین بیسکویتهای خوراکی ساده و بعد کرمدار را روانه بازار کرد، بیسکویتهایی که 10 تومان قیمت داشتند. حالا بیش از دو دهه از تولد اولین محصولات شیرینعسل میگذرد و فر دستساز اولیه جایش را به تجهیزات آخرینمدلی داده که کارشان فرآوری دانههای روغنی و کاکائو است.
کارخانه این برند ایرانی در حال حاضر بزرگترین مجموعه تولیدکننده پودر و مشتقات کاکائو در خاورمیانه است که مواد اولیه کارخانههای مواد غذایی و صنایع شیرینی و شکلاتپزی در آن تامین میشوند. مجموعهای که از کارگاهی در شهرک نوپای صنعتی تبریز تبدیل به فضایی تولیدی به وسعت 36 هزار متر شده است. حالا تقریبا میتوان گفت شیرینعسل صنایعی بیهمتا در عرصه مواد خوراکی کشور به وجود آورده است. بستهبندی بیسکویتهایش زمانی در ترکیه آماده میشد، اما حالا روزانه ظرفیت چاپ و برش 30 تن از بستهبندیهایش را دارد.
یونس ژائله در مرز 55 سالگی کارآفرینی است که برندش بارها نام صادرکننده نمونه را از آن خود کرده است. او سال 62 وارد دانشگاه شد، گذراندن چند واحد از درسهای رشته بیهوشی کافی بود تا بفهمد این رشته، با روحیه کارآفرینیاش همخوان نیست. از کودکی به شیرینی و شکلات علاقهمند بود و هنوز هم طعم جدیدی که قرار است به خانواده شیرینعسل اضافه شود، پیش از همه باید مزهاش به دهان مدیر این صنایع تولیدی خوش بیاید. اما آنچه ژائله را یکی از کارآفرینان برتر ایران کرده، علاقهاش به شکلات نیست؛ بلکه روحیهای است که او را به کسبوکار تولیدی واداشته است. خودش در این باره میگوید: «ما دو راه بیشتر نداریم. یا باید برویم، یا باید بمانیم و بسازیم. من راه دوم را انتخاب کردهام.»
قاقالیلیهای صادراتی
اما همه ما میدانیم وقتی برندی جهانی میشود و فراتر از مرزهای جغرافیا پیش میرود، در کنار سرمایه مادی، خلاقیت، پشتکار، آیندهنگری و هزاران عنصر دیگر دستبهدست هم میدهند تا آن نام، به دنیا سرایت کند و به نظر میرسد بخت با شیرینعسل آنقدر یار بوده که اعتبار برندش به کشورهای اروپایی و آسیایی هم رسیده است. حتی آتشسوزی بخش عظیمی از کارخانه در سال 86 که خسارتی حدود 26 میلیارد تومان برای شیرینعسل بر جای گذاشت نتوانست این برند را از پا درآورد. ژائله درباره این بحران که میتوانست برندش را برای همیشه به زمین بزند، میگوید: «آن آتشسوزی ضرر زیادی به مجموعه ما زد، اما قطار در حال حرکت را نمیشود به این آسانی متوقف کرد و شش ماه بعد توانستیم با همت نیروهای خود مجموعه را مجددا راهاندازی کنیم.»
اگر به قول ژائله روزگاری به تولید شیرینی و شکلات در ایران بها نمیدادند و به آن «قاقالیلی» میگفتند، در حال حاضر صنایع غذایی و شیرینی و شکلات با بهره جستن از کارآفرینان ایرانی رشد بسیاری یافته و صادرات این محصولات از صادرات صنایع خودروسازی ایران پیشی گرفته است. آمار و ارقام موجود میگویند از صادرات 500 میلیون دلاری شیرینی و شکلات ایران، 20 درصد مربوط به صادرات محصولات شیرینعسل است که به 65 کشور جهان صادر میشوند. شیرینعسل که مدتها در قفسههای خوراکی با شکلات، بیسکویت و تافیهایش به چشم میخورد، این روزها محصولات تازهتری چون نوشیدنیهای گازدار، انواع سس و شیرهای طعمدار را به سبد تولیدیاش اضافه کرده است. این برند که تنها 24 سال از حیاتش میگذرد، تاکنون 8 هزار و 500 شغل در 15 شرکت تحت تصدیاش ایجاد کرده و در کنار دیگر واحدهای صنعتی تولید شیرینی و شکلات، توانسته منطقه آذربایجان را به یکی از مهمترین قطبهای صنایع غذایی خاورمیانه تبدیل کند.