رضا الفت‌نسب، سخنگوی اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی، اهداف مالی و درآمدی را پشت صدور مجوز نظارتی شهردای بر تاکسی‌های آنلاین می‌بیند و معتقد است که در صورت ورود نهادهای حاکمیتی، مدیریت درستی صورت نگرفته و در روند رشد این سامانه‌های آنلاین خلل ایجاد خواهد شد. در ادامه این گفت‌وگو را می‌خوانیم.
-
پیرو بحثی که در مورد نظارت تاکسیرانی بر تاکسی‌های آنلاین وجود دارد، سوال اولم این است که آیا این موضوع تصویب شده و به جایی رسیده است یا اینکه کماکان به عنوان یک بحث مطرح است؟
چیزی تصویب نشده است، در حال حاضر این بحث در کارگروه زیربنایی دولت و کمیسیون مربوطه وجود دارد که البته فکر می‌کنم بحث‌ها و جلسات پایانی صورت گرفته است. تقریبا می‌توانم بگویم نظر اکثر سازمان‌هایی که در جلسات حضور دارند، این نیست که مجوز جدیدی صادر شود.
اما متاسفانه شهرداری و ادارات کشور اصرار دارند که باید مجوز جدید صادر شود. وضعیت تقریبا به همین منوال بوده و قرار است مجددا بررسی کنند که البته تصور نمی‌کنم از سوی وزارت کشور شاهد نظرات جدیدی باشیم و نهایتا این مسئله باید دوباره در کمیسیون زیربنایی دولت مطرح‌شده و نتیجه‌گیری انجام شود.
-
به نظر شما هدف شهرداری از اینکه تا این اندازه به دنبال صدور چنین مجوزی است، چیست و می‌خواهد چه چیزی به دست آورد؟
می‌شود گفت در طول عمر تاکسیرانی، شهرداری‌ها به دنبال این بودند که بتوانند مسافربرهای شخصی را سازماندهی و مدیریت کنند و روش‌های مختلفی را نیز به این منظور امتحان کرده و بودجه‌های مختلفی را هزینه کرده‌اند، اما متاسفانه نتوانستند موفقیتی حاصل کنند.
از طرفی در طی چند سال اخیر، وقتی می‌بینند که چندین کسب‌وکار آنلاین می‌توانند با استفاده از فناوری، اقدام مذکور را انجام دهند، به نوعی با یک میوه رسیده مواجه شده‌اند و دوست دارند بتوانند خیلی راحت و بدون دردسر از آن استفاده کنند. قطعا استقبال مردم از تاکسی‌های آنلاین، نتیجه عملکرد نادرست آنها در طول سال‌های گذشته بوده است.
واقعا همه نگران این امر هستند که مجددا مدیریت این سیستم سمت حاکمیت دولت و شهرداری باشد، چراکه آنها به دنبال این امر هستند که بتوانند از این چیزی که آماده شده، به زعم خودشان، استفاده کنند، ولی ما اطمینان خاطر داریم که در صورتی که این اتفاق رخ دهد، مدیریت درستی انجام نخواهد شد و حتی دستاوردهایی که به دست آمده نیز از بین خواهد رفت.
از طرفی مباحث مالی نیز مطرح هستند و نمی‌توانیم بگوییم چنین چیزی وجود ندارد، البته در ابتدای امر پیش‌بینی می‌شد که بحث مالی مطرح نشود، اما بر اساس جلسات خصوصی که داشتند و به گوش ما نیز رسیده است، بحث مالی کاملا در آن دخیل است.
از سوی دیگر، شکل اجرا هم در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، در نظر داشته باشیدکه ما در هر شهری شورای شهر داریم که نرخ تاکسی‌های شهری و حملونقل عمومی را تصویب می‌کنند، حالا اگر بخواهند این موضوع را در آن قالب ببرند با این تصور که حملونقل عمومی است، کار سخت می‌شود.
چراکه بیش از هزار و چند‌صد شهر داریم و به تبع آنها، هزار و چند‌صد شواری شهر! و این امر نیز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد که اجرای آن به چه صورت باشد. به طور کلی ما نسبت به این موضوع کاملا بدبین هستیم و تا جایی که بتوانیم سعی می‌کنیم که این اتفاق رخ ندهد.
-
اشاره کردید که شهرداری نگاه نیمه‌مالی و شاید تمام‌مالی و بحث درآمدزایی از تاکسی‌های آنلاین دارد و از سوی دیگر شهرداری دارای یک چارچوب و نظام خیلی راکد و سنتی است؛ مثلا اگر اسنپ یا تپسی توانستند جریان مالی ایجاد کنند، به خاطر الگوریتم‌ها و فناوری نوینی است که از آن استفاده می‌کنند و این روند شاید در شهرداری‌ها اتفاق نیفتد، شاید نرخ ثابتی ارائه دهند و حتی به نابودی کسب‌وکارها منجر شود. چه نظری در این باره دارید؟
نابودی کسب‌وکارها برای آنها اصلا مهم نیست! تصورشان این است که کمک می‌کنند ولی در حقیقت نابود می‌کنند، نهایت این است که بتوانند با توجه به سیستم‌هایی که دارند، کسب‌وکاری راه‌اندازی کنند و اینطور فکر می‌کنند که در صورت نابودی نیز سیستم آنها باقی خواهد ماند و شرکت‌های خودشان را خواهند داشت.
تصور می‌کنند می‌توانند رقبا را کنار بزنند و شرکت‌هایی که ایجاد کرده و یا حامی آنها هستند، کار را در دست بگیرند که این تصور صد‌در‌صد اشتباه است! تصور ما این است که حتی اگر این امر در آینده اتفاق بیفتد نیز درآمدزایی خاصی برای شهرداری نخواهد داشت، مگر اینکه مباحثی را که در این چند سال داشته‌اند، مطرح کنند؛ مانند بحث‌هایی مثل دریافت پول از تاکسی‌ها که بر فرض مبلغی معادل ۵۰ یا ۱۰۰ تومان و یا بیشتر می‌گیرند و رانندگان را شارژ می‌کنند.
تصور آنها این است که نهایتا یک میلیون ماشین یا ۲میلیون ماشین به این شکل ساماندهی شوند و ماهی فلان مبلغ دریافت کنند که سالی فلان رقم بشود و اینطور تصور می‌کنند که این عدد، رقم قابل توجهی باشد.
-
با توجه به اینکه شهرداری علاوه بر بحث مجوز، بحث نظارت را هم مطرح کرده است، شما راهکارتان در این باره چیست؟ بالاخره شهرداری باید نظارت داشته باشد و اصلا این امر لازم است یا خیر؟
ما روی نظارت هیچ مشکلی نداریم و این امر را نیز اعلام کرده‌ایم. آیین‌نامه‌ای باید از سوی وزارت کشور و وزارت صمت نوشته می‌شد که هنوز هم ننوشته‌اند؛ اگر چنین آیین‌نامه‌ای نوشته و تدوین و تصویب شود، در صورت ابلاغ، حتما به آن توجه خواهیم کرد، چراکه ما با بحث‌های نظارتی کاملا هماهنگ هستیم.
البته ممکن است بحث‌هایی از سوی شهرداری در حوزه‌های مختلف از جمله شرایط خودرو مطرح شود که در این زمینه چالش‌های اساسی با وزارت صمت دارند، مانند سن خودرو و … .
علت این است که آنها متأسفانه تاکسی‌های آنلاین را به عنوان تاکسی در نظر می‌گیرند، در صورتی‌که شرایط تاکسی متفاوت است، تاکسی یک خودروی عمومی است که راننده باید یک تایم خاصی را همیشه در خط حضور داشته باشد و شرایط تاکسی‌های آنلاین به این شکل نیست. با این حال، بارها در این باره بحث کردیم و نهایتا فکر می‌کنیم اگر نیت، کمک به شهر و شهروندان باشد، ما هم به آن عمل می‌کنیم.
نکته مهمی که مدیریت شهری به آن توجه ندارد، بحث افرادی است که در این شرکت‌ها به صورت نیمه‌وقت و پاره‌وقت فعالیت می‌کنند و به نوعی باری را از روی دوش حملونقل شهرداری برداشته‌اند، همینطور در زمینه امرار معاش خانواده نیز قدم بسیار بزرگی توسط این سامانه‌ها برداشته شده است که شهرداری خیلی به این مسائل توجه ندارد که باعث تأسف است.
بنده خودم عکس‌العمل معاون حملونقل شهرداری را دیدم که در زمینه بحث طرح آلودگی هوا و اعتراض گروهی از راننده‌های تاکسی اینترنتی بود، راننده‌ها اعلام می‌کردند این شرایط برای ما شرایط خوبی نیست و این مبلغی که شما در نظر گرفتید، مبلغ زیادی است، ایشان هم با یک حالتی می‌گفتند شما بروید به شرکت‌های‌تان بگویید بیایند از ما مجوز بگیرند تا ما ۸۰ درصد به شما تخفیف بدهیم!
متأسفانه چنین دیدی وجود دارد و اصلا کل شهروندان برای آنها مهم نیستند، یعنی فقط دنبال این هستند که حرف خود را به کرسی بنشانند که چنین مسائلی واقعا آزاردهنده است و نمی‌دانم چنین دیدگاهی می‌تواند برای نظارت برنامه‌ای داشته باشد یا نه!
-
دقیقا می‌خواهند روی چه چیزی نظارت داشته باشند، ابعاد این نظارت را تشریح کرده‌اند؟
از بحث قیمت‌ها در نظر بگیرید تا عرض کردم بحث سن خودرو و …، اما همه به خاطر پول است. به عنوان مثال، در یکی از شهرها می‌گفتند آقا شما چه کار دارید، ما از راننده می‌خواهیم چند ده هزار تومان یا مثلا صدهزار تومان بگیریم، شما چرا آنقدر پایین و بالا می‌کنید؟! گفتیم چرا پول می‌گیرید؟
این افراد که سوءپیشینه و اماکن شهرداری گرفته‌اند، کلاس هم که پیش ما می‌آیند، این پول برای چیست؟! می‌گویند شما چه کار دارید؟ بگذارید بگیریم؛ یعنی فقط کلمه نظارت وجود دارد، ولی در حقیقت می‌خواهند مجوزی صادر کرده، قانونگذاری کنند، محدودیت بگذارند و نرخ‌افزایی کنند؛ یعنی به دنبال همان وضعیت سابق هستند.
سال‌ها نتوانستند روی تاکسی‌های آژانس‌های درون‌شهری و مؤسسات اتومبیل کرایه فشار بیاورند و البته آنها هم به خواسته‌های شهرداری تن ندادند، حالا با وجود تاکسی‌های اینترنتی، احساس کردند می‌توانند به وسیله تهدیدکردن و دادستانی، برای فیلتر‌کردن اقدام کنند.
البته به شکر خدا دادستانی با آنها همراه نشد و گفت باید آیین‌نامه نوشته شود. پس در حقیقت می‌خواهند فقط با کلمه نظارت بیایند و همان کار خود را که دادن مجوزها و بحث‌های درآمدی است، دنبال کنند. شما ببینید در طول این سال‌ها چه کاری کرده‌اند؟ آیا راننده‌ها راضی هستند؟ آیا مردم راضی هستند؟
یک برف یا باران می‌آید، چه اتفاقی در شهر می‌افتد؟ برنامه آنها چیست؟ آنها ۸۰هزار تاکسی را در شهر تهران نتوانستند درست ساماندهی کنند! ده ها سؤال وجود دارد .
