هر‌وقت که صحبت از تعطیلات آخر هفته می‌شود، سفر به شمال، شاید جزو گزینه‌های اصلی افراد باشد. طبیعت سرسبز شمال یکی از جاذبه‌های طبیعی گردشگری این منطقه به‌حساب می‌آید که لزوم توجه بیشتر به حوزه گردشگری را در این منطقه یادآوری می‌کند. از همین‌رو استارتاپ‌های مختلفی در زمینه حمایت از گردشگری خطه‌شمالی کشور شروع به فعالیت کرده‌اند. استارتاپ «زیتونت» به نشانی zeytoonet.com یکی از این استارتاپ‌هاست که با هدف ترویج بوم‌گردی یا گردشگری روستایی کار خود را شروع کرده است. سعید رنجبر، به همراه دو تن از دوستانش وحدت حمیدی و عباس کفی‌آله، بنیانگذاران این استارتاپ هستند. سعید ۲۷سال دارد و لیسانس و فوق‌لیسانس خود را در رشته مدیریت از دانشگاه آزاد قزوین گرفته است. او با اینکه متولد تهران است، ولی اصالتا رودباری است. سعید تا قبل از اینکه این استارتاپ را راه‌اندازی کند، در شرکتی مدیر روابط‌عمومی بوده و در کنار کار خود با یکی از دوستانش استارتاپی به نام «رزرو اسپورت» را راه‌اندازی می‌کند ولی این ایده به درآمدزایی نمی‌رسد و عملا بی‌نتیجه باقی می‌ماند. «من از طریق دوستانم با حوزه استارتاپ‌ها آشنا شدم و بعد از اینکه ایده رزرو اسپورت به نتیجه نرسید، تصمیم گرفتم کار دیگری راه بیندازم. در آن زمان پدرم بازنشسته شده و به رودبار برگشته و رستورانی را در آنجا راه انداخته بود. من هم فرصتی را در منطقه شمال شناسایی کرده بودم؛ اینکه از طرف دولت به خانوارهای شمالی وام‌های کم‌بهره داده شده بود تا بتوانند در زمینه گردشگری کارآفرینی داشته باشند. این فرصت باعث شد که ایده‌ای به ذهنم برسد تا روی گردشگری و به‌خصوص گردشگری روستایی یا بوم‌گردی کار کنم. از طرفی در بازار تهران، دسترسی به محصولات ارگانیک و طبیعی خطه شمال آسان نبود. بر همین اساس تصمیم گرفتم با دو تن از دوستانم استارتاپ زیتونت را راه‌اندازی کنم.»
خدمات زیتونت
او در اواخر سال ۹۵ به رودبار می‌رود و دفتری را اجاره می‌کند. بعد از اینکه ایده زیتونت را در مرکز رشد رودبار مطرح می‌کند، این ایده مورد استقبال قرار می‌گیرد و او را در ادامه راه مصمم‌تر می‌کند و این امکان برای او و تیمش فراهم می‌شود تا از طریق پارک علم و فناوری گیلان وارد مرکز رشد رودبار شوند و درحال‌حاضر نیز در آنجا مستقر هستند. «زیتونت سه بخش اصلی دارد؛ بخش اول مربوط به اجاره خانه‌های روستایی است که ما خودمان از لحاظ طبیعت و زیبایی، خانه‌های روستایی را شناسایی می‌کنیم و از نظر جذابیت برای گردشگر آنها را بررسی می‌کنیم و با مالکان این خانه‌ها صحبت می‌کنیم و برای اجاره در سایت قرار می‌دهیم. بخش دوم مربوط به محصولات کشاورزی می‌شود، از آنجایی که رودبار به کرانه‌های سفیدرود نزدیک است برنج هاشمی خوبی دارد و زیتون و روغن زیتون آن نیز به عنوان سوغاتی و یا مصرف شخصی در کشور شناخته شده است. ما در بخش محصولات کشاورزی قصد داریم دسترسی مشتریان به این محصولات با‌کیفیت را آسان‌تر کنیم. علاوه بر مواردی که ذکر شد، چای کلاچای و لاهیجان، انواع ترشی و غیره نیز جزو محصولاتی است که برای فروش عرضه کرده‌ایم و یکی از محصولاتی که در آینده نزدیک قصد داریم به محصولات اضافه کنیم، عرضه ماهی روز انزلی و اردک‌ماهی است. بخش سوم، مربوط به صنایع‌دستی می‌شود و در این بخش قصد داریم تورهای گردشگری تجربی راه بیندازیم و آن را با صنایع‌دستی مرتبط کنیم. به عنوان مثال، در تورهای یک‌روزه یا چندروزه قصد داریم گردشگران علاوه بر آشنایی با غذاهای سنتی گیلانی، تجربه تولید صنایع‌دستی مانند رشتی‌دوزی را نیز داشته باشند. همچنین این صنایع‌دستی را برای فروش نیز در زیتونت قرار داده‌ایم. محصولاتی مانند جاجیم و گلیم، منبت‌کاری، معرق‌کاری، سفالگری و غیره از آن جمله است.»
شیوه درآمدزایی
در این مدت ۴ ماه که از راه‌اندازی زیتونت می‌گذرد، حدود ۸۰ خانه روستایی از طریق این سایت اجاره داده شده است و اکثر گردشگرانی که این خانه‌ها را اجاره می‌کنند، تمایل دارند از سایر محصولات ارگانیکی که در زیتونت عرضه می‌شود نیز استفاده کنند.
«ما در زیتونت قصد داریم این باور را در افراد تغییر دهیم که شمال فقط در چند شهر اصلی و مرکزی خلاصه نمی‌شود بلکه در مناطق روستایی، مکان‌های بکر و دیدنی زیادی وجود دارد و دارای پتانسیل بالایی برای جذب گردشگر هستند. تمرکز اصلی ما روی افزایش ظرفیت گردشگری منطقه رودبار است زیرا روستاهای رودبار بعد زلزله همچنان نتوانسته‌اند روی پای خود بایستند و مشکلات اقتصادی زیادی دارند. بر همین اساس کمک به مردم روستا در افزایش قدرت اقتصادی جزو اهداف اصلی ماست و ما قصد داریم از طریق زیتونت یک مثلث را تشکیل دهیم که از طرفی مشتریان و مردم روستا و از طرف دیگر زیتونت بتوانند از این فرآیند سود ببرند.»
چالش‌هایی که زیتونت با آن روبه‌رو بوده است
زیتونت با اینکه این قابلیت را دارد که به یک پلتفرم تبدیل شود ولی به دلیل اینکه استفاده از اینترنت و کامپیوتر برای مردم روستا کار سختی است، داده‌های مربوط به محصولات و خانه‌های روستایی توسط تیم در سایت وارد می‌شود. «شیوه کار ما به این صورت است که با تامین‌کنندگان یک قرارداد اولیه می‌بندیم و قیمت را نهایی می‌کنیم و اگر تمایل داشته باشند محصول را با نام خودشان در سایت معرفی می‌کنیم وگرنه با برند زیتونت در سایت قرار می‌دهیم. بعد از اینکه سفارشی در سایت ثبت شد، از طریق ایمیل و پیامک به تامین‌کنندگان اطلاع‌رسانی می‌شود و آنها محصول را برای مشتری ارسال می‌کنند. شیوه درآمدزایی ما نیز به این ترتیب است که از اجاره خانه‌های روستایی بین ۹ تا ۱۳درصد پورسانت دریافت می‌کنیم و به ازای فروش محصولات کشاورزی نیز بین ۹ تا ۱۳ درصد کارمزد دریافت می‌کنیم.» آنها درحال‌حاضر هنوز به نقطه سر به سر نرسیده‌اند و با سرمایه شخصی حدود ۸میلیون کار را راه انداخته‌اند و قصد دارند تا چند ماه آینده اپلیکیشن زیتونت را نیز به بازار عرضه کنند.
سعید می‌گوید در این راه با فراز و نشیب‌های مختلفی روبه‌رو بوده‌اند «دسترسی به اطلاعات مردم روستایی که در روستاهای مختلف در حوزه صنایع دستی فعال هستند، کار بسیار دشواری است و ما خودمان هنرمندان را پیدا می‌کنیم و از طرفی ارسال این محصولات به نقاط مختلف ایران یکی از چالش‌هایی است که با آن روبه‌رو هستیم و هزینه ارسال برای ما گران تمام می‌شود و برای این حل این چالش قصد داریم در زمانی که میزان سفارش‌هایمان به حدود ۲۰۰کیلو زیتون و روغن زیتون در ماه رسید، انباری را در تهران داشته باشیم تا بتوانیم ارسال را راحت‌تر انجام دهیم. درحال‌حاضر، این میزان سفارش حدود ۵۰ کیلو در ماه است. چالش دیگری که با آن روبه‌رو هستیم این است که مسئولان مربوطه در حوزه گردشگری و صنایع دستی استان بیشتر اهل رپورتاژ و تبلیغ خبری هستند تا اینکه بخواهند واقعا کاری در این حوزه انجام دهند و حمایتی از حوزه صنایع دستی صورت نمی‌گیرد.»
1 دیدگاه