استخدام یک طراح در تیم‌های کوچ استارتاپی بار مالی قابل توجهی برایشان به همراه دارد. از طرفی زمانه نادیده‌گرفتن طراحی وب‌سایت و نرم‌افزار هم گذشته و نمی‌توان بدون محصولی باکیفیت وارد گود بازار شد. اما امروز شرکت‌هایی در اکوسیستم شکل گرفته‌اند که می‌توانند در زمینه طراحی محصول کاربرمحور کمک‌های زیادی به استارتاپ‌های نوپا بکنند. امین اسماعیلی، مدیر خلاقیت آژانس وب‌سیما، معتقد است که کسب‌وکارهای کوچک استارتاپی به جای استفاده از طراحان در تیم‌شان و قبل از اینکه محصول خود را به بازار ارائه کنند یا کسب‌وکارشان را راهاندازی کنند، بهتر است با شرکت‌هایی که در این زمینه خدمات مشاوره ارائه می‌دهند همکاری کنند و از تجربیات‌شان استفاده کنند.
- چه تغییراتی طی سال‌های اخیر در مفهوم طراحی وب‌سایت و نرم‌افزارها ایجاد شده است؟
طراحی وب‌سایت در ۵ تا ۶سال گذشته تغییرات اساسی داشته و صرفا طراحی یک فضا و ارائه اطلاعات نیست. کاربر باید بتواند با صاحب کسب‌وکار در ارتباط باشد و اطلاعات به‌روزی به کاربر ارائه شود و البته سایت باید دیده بشود. به همین دلیل امروز یوایکس یا کاربردپذیری، سرعت بالای سایت، نمایش درست و دیزاین اصولی در کنار یکدیگر می‌توانند شانس صاحب کسب‌وکار را برای به‌دست آوردن جایگاه بهتر بالا ببرند. در نتیجه طراحی وب‌سایت، ترکیبی از ابزارهای مختلف برای موفقیت در فضای وب است و صرفا طراحی و کدنویسی نیست.
- استفاده‌کنندگان وب‌سایت یا دارندگان وب‌سایت مختص استارتاپ‌ها نیست و به نظر می‌رسد هر شرکتی به شکل فیزیکی و سنتی هم اگر بنا شود همان زمان سایتش راهاندازی می‌شود و به نظر می‌رسد به اهمیت داشتن یک وب‌سایت پی برده‌اند. به نظر شما چقدر به اینکه وب‌سایت و طراحی را از وجه صرفا بصری جدا کنند و در واقع به چشم یک محصولی که می‌تواند موفقیت آنها افزایش دهد، نگاه می‌کنند؟
با توجه به تجربه‌ای که ما در وب‌سیما داریم و درخواست‌ها و ارتباط‌هایی که روزانه با آن مواجه هستیم این نوع نگاه به سایت در استارتاپ‌ها و شرکت‌ها خیلی متفاوت است. در اغلب شرکت‌های بزرگ و مجموعه‌های قدیمی نگاه به وب‌سایت نگاهی سنتی و به‌عنوان یک ویترین و کاتالوگ آنلاین است که اطلاعاتی تهیه و روی سایت قرار داده می‌شود و تا مدت‌ها همان اطلاعات در دسترس مخاطبان قرار می‌گیرد و تنها برای اینکه از رقبا عقب نمانند و این فضا را هم تجربه کنند، اقدام به راهاندازی سایت می‌کنند ولی در مقابل استارت‌‌آپ‌ها به طراحی سایت بسیار هدفمندتر نگاه می‌کنند و قبل از شروع به طراحی وب‌سایت به این فکر می‌کنند که این وب‌سایت قرار است چه کاری انجام دهد، چه مخاطبانی داشته باشد و چه هویتی برایشان ایجاد می‌کند. استارتاپ‌ها و مجموعه‌های کوچک و حتی بزرگ که هدفمند وارد این بازار می‌شوند موفقیت بیشتری برای راهاندازی وب‌سایت کسب می‌کنند و به صورت مداوم و مستمر موفقیت را تقویت می‌کنند حالا ممکن است این اتفاق در فضایی با تغییر طراحی رخ دهد یا با تولید محتوا انجام شود یا حتی ترکیبی از این دو باشد. پس مجموعه‌های کوچک و چابک فیدبک بهتری از سایت‌های خودشان و طراحی وب‌سایت می‌گیرند چون به دنبال هدف مشخصی از طراحی هستند ولی مجموعه‌های بزرگ و شرکت‌های سنتی فقط به دنبال فضایی برای معرفی خود روی اینترنت هستند و به دنبال بهبود از طریق وب‌سایت نیستند.
- شرکت شما خدمات مشاوره طراحی وب‌سایت ارائه می‌کند؛ در حال حاضر بعضی از استارتاپ‌ها، طراحان بخشی از تیم‌شان هستند و بعضی از این طراحان خودشان استارتاپ راهاندازی کرده‌اند؛ چقدر اهمیت دارد که طراح عضو تیم و در کنار تیم باشد و روند کار را رصد بکند یا اینکه از شرکتی مثل وب‌سیما مشاوره بگیرد؟
مجموعه وب‌سیما بیشتر از اینکه خود را یک مجموعه طراحی سایت بداند، مجموعه‌ای است که در رشد مجموعه‌ها به آنها کمک می‌کند. ما با آژانس وب‌سیما کار خود را شروع کردیم و طراحی وب‌سایت فروشگاه‌های اینترنتی را انجام دادیم ولی طی ۵سال گذشته به این نتیجه رسیدیم که مشتری‌ها از ما چیزی فراتر از یک وب‌سایت انتظار دارند و خواهان این است که سرویس‌های تکمیلی مثل تولید محتوا، بهینه‌سازی فعالیت در شبکه‌های اجتماعی، بهبود برندینگ آنلاین مجموعه‌ها و کمک به رشد و پیشرفت آنها را ارائه دهیم که توانسته‌ایم در این مدت سمینارهای کوچک و بزرگ زیادی را با موفقیت برگزار کنیم. مجموعه‌ها اگر بخواهند در فضای وب سرمایه‌گذاری کنند بخصوص استارتاپ‌ها که از نظر مالی شرایط مالی خوبی ندارند خیلی برایشان مهم است که خودشان تیم‌سازی کنند که می‌تواند بسیار ارزشمند و در دراز‌مدت سودآور باشد ولی در یک شرایط خاصی باید این کار انجام شود و همیشه تیم‌سازی گزینه اصلی نیست. من معمولا به استارتاپ‌هایی که مراجعه می‌کنند و می‌خواهند در فضای وب فعالیت کنند، پیشنهاد می‌کنم کارشان را حتما با یک شرکت طراحی وب‌سایت آغاز کنند ولی پروژهای را که می‌خواهند در نهایت راهاندازی کنند، تعریف نکنند چون هزینه برای راهاندازی پروژه خیلی زیاد است و در انتها با مشکل مواجه می‌شوند. اما زمانی که با یک شرکت طراحی وب‌سایت کارشان را شروع می‌کنند، در نقطه شروع از تجربه و تخصص آن شرکت استفاده می‌کنند. می‌توانند ۶ماه با آن کار کنند و بفهمند که چه چیزی می‌خواهند و با هزینه مناسبی طی ۶ماهی که از این سرویس استفاده می‌کنند، فرصت دارند که تیم‌سازی کنند. آن تیم با تجربه این شرکت و گذشت ۶ماه می‌تواند محصول نهایی را با هزینه خیلی پایینی تولید کند.
- دستمزد طراح و هزینه‌های طراحی به‌طور کلی شامل چه مواردی می‌شود؟
معمولا شرکت‌هایی که در فضای وب حضور دارند با طیف قیمتی مشخصی سروکار دارند یعنی به امکانات پیچیده‌ای نیاز ندارند. مثلا هزینه طراحی سایت یک شرکت با امکانات قابل قبول در وب ایران بین ۲ تا ۸میلیون تومان باشد ولی مجموعه‌هایی که به صورت استارتاپی می‌خواهند کار را شروع کنند، بستگی به پروژهای که تعریف می‌شود یعنی حجم پروژه و تعداد نفرساعتی که در پروژه درگیر می‌شوند، حداقل بین ۷ تا ۸میلیون تومان برای طراحی یک سایت باید هزینه شود، ولی در مقایسه با یک نیروی تمام‌وقت که در خود مجموعه کار می‌کند، حقوق دریافتی آن و آزمون و خطاهایی که اتفاق می‌افتد تا اینکه محصول نهایی تولید شود، همکاری با شرکت‌های مشاوره طراحی به‌صرفه‌‌تر است. من همیشه پیشنهاد می‌کنم در نقطه شروع محصول را در سطحی پایین‌تر و توسط یک کمپانی طراحی شروع کنند و از تجربه‌ها استفاده کنند. بسیاری از استارتاپ‌هایی که من با آنها صحبت می‌کنم بعد از گذشت ۶ ماه از راهاندازی، سرویس‌شان را بازنویسی کرده‌اند و مجبور شده‌اند که حتی تیم جدیدی بسازند و همه چیز را از اول بنویسند.
- یکی از مسائلی که در اکوسیستم به آن اشاره می‌شود بحث کمبود منابع انسانی در حوزه‌های مختلف است؛ در زمینه طراحی حرفه‌ای وب‌سایت وضعیت به چه صورت است؟
در حال حاضر کمبود نیروی بسیار زیادی در این زمینه وجود دارد و در مقابل عطش بسیار بالایی برای چنین نیروهایی احساس می‌شود؛ یعنی ما فرصت‌های شغلی ایده‌آلی داریم که نیروی انسانی برای پوشش‌شان نداریم. البته این مشکل در طراحی وب فقط مختص به ایران نیست و در همه جای دنیا وجود دارد چون افرادی که در زمینه طراحی وب‌سایت کار می‌کنند به سطوح فکری و دانش بالایی دست می‌یابند و خودشان به کارآفرینی و راهاندازی کسب‌وکار فکر می‌کنند. این مسئله باعث می‌شود نیروها به محض اینکه به نیروهای متخصص تبدیل شدند، فضای کارآفرینی را پیش روی خود ببینند کارکردن در شرکت‌ها به‌صورت تمام وقت دیگر برایشان جذابیت ندارد.
- یک طراح روی چه دستمزدی می‌تواند حساب کند؟
به‌طور میانگین برای تازه‌واردها دستمزهایی از یک میلیون و ۵۰۰هزار تومان وجود دارد و برای نیروهای متخصص که از همان روزی که وارد مجموعه‌ها می‌شوند به ارزش‌آفرینی می‌پردازند، دستمزدهایی بین ۳ تا ۷میلیون تومان وجود دارد.
