واقعیت افزوده (Augmented Reality) لایه دیجیتالی از محتواست که از زاویه دید دوربین موبایل، تبلت، وبکم یا عینک روی دید کاربر قرار میگیرد و از این طریق اطلاعات و یا اشیای جدیدی را به محیط واقعی اضافه میکند. این لایه در مواردی میتواند در تعامل با کاربر باشد و دستوراتی را از محیط واقعی دریافت کند. ایده اولیه واقعیت افزوده در سال ۱۹۹۰ توسط توماس کادل، یکی از کارمندان شرکت هواپیماسازی بوئینگ مطرح شد. توماس کادل زمانی که در بوئینگ به کارکنان، برای سرهم کردن کابلها در هواپیما کمک میکرد، مفهوم واقعیت افزوده را ابداع کرد. در دنیای کنونی استارتاپهای زیادی با الهامگرفتن از این تکنولوژی پاگرفتهاند. استارتاپ اونار نیز به نشانیownar.ir یک استارتاپ ایرانی است که توسط مصطفی علوینیک با استفاده از این تکنولوژی راهاندازی شده است. مصطفی متولد شهر بیرجند است و ۲۹ سال دارد و فوق دیپلم خود را در رشته نرمافزار از دانشگاه آزاد بیرجند گرفته است. او و همتیمیهایش مدتی در زمینه برنامهنویسی پورتال برای سازمانها و شرکتها فعالیت میکردند تا اینکه در اواخر سال ۹۱ تصمیم میگیرند وارد حوزه تکنولوژی شوند که هنوز در ایران محبوب نشده باشد «بعد از بررسی تکنولوژیهای جهانی به این نتیجه رسیدیم که تکنولوژیهایی مانند واقعیت افزوده و واقعیت مجازی میتوانند آینده خوبی داشته باشند و چون برای خودمان هم بسیار جذاب بودند، تصمیم گرفتیم وارد این حوزه شویم.»
- تکنولوژی واقعیت افزوده اونار
اونار یک پلتفرم است که امکان استفاده از تکنولوژی واقعیت افزوده را فراهم میکند. در این تکنولوژی دادههای دیجیتالی و مجازی به دنیای واقعی اضافه میشوند تا افراد بتوانند آن را ببینند. به عنوان مثال، فرض کنید در یک مجله عکسی مربوط به یک مصاحبه چاپ شده است. با استفاده از تکنولوژی واقعیت افزوده این امکان وجود دارد که فیلم مصاحبه نیز از طریق اپلیکیشن اونار قابل مشاهده باشد. «کار ما در حوزه پردازش تصویر و هوش مصنوعی است و تمامی صنایع میتوانند مخاطب استفاده از خدمات اونار باشند ولی مخاطبهای اصلی که تاکنون داشتهایم شامل صنعت رسانه و چاپ مانند روزنامهها، مجلات، موسسات آموزشی مثل گاج که دارای انتشارات هستند، گروههای کودک و نوجوان که بازیهای آموزشی تولید کردهاند مانند سکسک و حوزههای تجاری مانند شرکتهای عکاسی و هنری که روی کارهای خود میخواهند با استفاده از تکنولوژی واقعیت افزوده افکتهای مختلف دهند، میشوند.» برای استفاده از این خدمات، شرکتها میتوانند از طریق پورتال اونار به صورت رایگان ثبت و صفحات کتاب یا مجله را که قبلا اسکن کردهاند، بارگذاری کنند و ویدئو، شیء سهبعدی، انیمیشن، آدرس وبسایت یا تلفن تماسی که میخواهند روی عکس یا متن مورد نظر خود قرار دهند را به صورت دراپ اند دراگ بارگذاری و ذخیره کنند تا کاربرانشان بتوانند از طریق اپلیکیشن به محتوای مورد نظر دسترسی داشته باشند. « ما بیشتر خدماتمان به صورت B2B ارائه میشود ولی کاربرانی هم که به صورت B2C از خدمات استفاده میکنند نیز داریم. به عنوان مثال فردی میخواهد برای کارت ویزیت یا کارت عروسی خود از تکنولوژی واقعیت افزوده استفاده کند. برای این کار کافی است همان مراحل ذکر شده را طی کند و محتوای دیجیتالی خود را به کارت ویزیت یا کارت عروسی مورد نظر اضافه کند و مخاطبان میتوانند از طریق دانلود اپلیکیشن اونار به محتوای تولید شده دسترسی داشته باشند.» در هر کدام از مدلهای مختلف کاربری تولید محتوای واقعیت افزوده تا ۲۰ صفحه رایگان است به عنوان مثال یک ناشر میتواند تا ۲۰ صفحه از کتاب خود را به صورت رایگان بارگذاری و محتوای دیجیتال مورد نظر را اضافه کند. از ۲۰ صفحه به بعد به ازای هر صفحه هزینه ۱۲۰۰۰ تومان است. استفاده محتوا از طریق اپلیکیشن اونار رایگان است ولی قیمت تولید اپلیکیشن اختصاصی متناسب با نوع محتوا و حجم کار متفاوت است.
- اپلیکیشن اونار
مصطفی از اواخر سال ۹۲ کارش را با تیمش با نام دریچه شروع کرد و در سال ۹۵ نام استارتاپ را به اونار تغییر دادند. البته اپلیکیشن اونار دو هفته است که منتشر شده و تا قبل از آن فقط اپلیکیشن اختصاصی برای شرکتها تولید میکردند. «ما دو مدل برای در اختیار گذاشتن اپلیکیشن داریم، یکی اینکه اپلیکیشن اختصاصی شرکت را طراحی کنیم تا محتوای واقعیت افزوده تولید شده در آن نمایش داده شود که سازمانهای بزرگ اکثرا متقاضی تولید اپلیکیشن اختصاصی هستند. حالت دیگر این است که محتوا از طریق اپلیکیشن اونار با استفاده از یوزر و پسورد اختصاصی برای مخاطبان شرکتها قابل دسترسی باشد. اپلیکیشن اونار از کافه بازار و اپ استور قابل دانلود است.» تیم اونار تاکنون توانستهاند هزینههای شرکتداری را پوشش دهند و به سود متعادلی رسیدهاند و اسفند سال پیش از نقطه سر به سر عبور کردند و درآمد متوسط آنها در هر سه ماه نزدیک ۱۰۰ میلیون تومان است. «تعداد کاربران فعلی ما که به صورت B2C از خدمات استفاده میکنند ۳۰۰۰ نفر است و حدود ۲۰ شرکت نیز به صورت B2B از خدمات استفاده میکنند.»
- شیوه جالب برای معرفی خدمات
تیم اونار برای معرفی خدمات خود از شیوههای جالبی استفاده میکنند که بسیار کاربرپسند است. «برای اینکه کاربر به راحتی بتواند واقعیت افزوده بسازد، دسترسی را راحت کردیم و این کار را با استفاده از یک ربات تلگرام ایجاد کردیم تا کاربران خیلی سریع بتوانند محتوای واقعیت افزوده بسازند. به عنوان مثال، عکس خود را وارد کنند و روی آن ویدئویی را آپلود کنند و بتوانند در کانالهای تلگرامی منتشر کنند. کار دیگری که کردیم این بود که از این تکنولوژی فیلم تهیه کردیم و تکنولوژی را معرفی کردیم و در سایت قرار دادیم و در گروههای مختلف تلگرامی منتشر کردیم. البته از تبلیغات کلیکی و بنری هم استفاده کردیم ولی به نتیجه خوبی از این طریق دست نیافتیم.»
- فراز و نشیبهای راه موفقیت
مصطفی میگوید زمانی که کار را شروع کردند، میدانستند که تکنولوژی واقعیتافزوده، تکنولوژی جدیدی است و بسترهای لازم برای آن فراهم نیست. «در آن زمان اینترنت ۳G و ۴G همهگیر نشده بود و به نوعی مهمترین چالش ما بستر ارتباطی و اینترنت بود ولی در حال حاضر از این چالش عبور کردیم و دیگر اینکه تکنولوژی هوش مصنوعی دردسرهای مخصوص به خود را دارد و بسیار زمانبر است. در ابتدا با شرکتهای خارجی کار میکردیم و بعد از مدتی مهندسی معکوس انجام دادیم و در نهایت دانش فنی را کسب کرده و آن را بومیسازی کردیم.»