عادت کرده‌ایم ساده از کنار ابزارهای روزمره زندگی‌مان عبور کنیم. هر کداممان شاید روزانه چندین بار گاز و هود آشپزخانه را روشن و خاموش کنیم، یا چندین بار بیشتر از دفعاتی که سراغ گاز می‌رویم، سری به سینک آشپزخانه بزنیم و به بهانه شستن لیوان یا بشقابی، چند لحظه‌ای دستمان را در عمق سینک شناور کنیم. شاید هرگز ندیده باشیم چه نامی روی سینک استیلمان حک شده، یا به ابعاد و اندازه و جنسش توجه نکرده باشیم، اما در پس همین خرده ابزارهای روزمره، صنایع بزرگی دست به تولید و فناوری می‌زنند و ما تنها شاهد تعبیه شدن آن‌ها در آشپزخانه‌هایمان هستیم. «استیل البرز» با تولیدات فناورانه‌اش می‌گوید که بهترین صنایع استیل آشپزخانه در ایران را دارد. این برند را بسیاری با هودهای بی‌صدا یا لگن‌های عمیق و بزرگ سینک ظرفشویی‌اش می‌شناسند، اما ورقه‌های استیل برای جا خوش کردن در آشپزخانه‌های ما راه درازی را پیموده‌اند.
کارگاهی در دل شیراز
کارگاه تولیدی استیل البرز از اوایل انقلاب در شیراز آغاز به کار کرد. ساختمانی 600 متری در داخل شهر که کارش تولید سینک ظرفشویی بود. آن روزها هنوز نام استیل البرز بر سردر این صنعت نوپا خودنمایی نمی‌کرد و با نام کارگاه تولیدی یراق برای شیرازی‌ها شناخته شده بود. حالا با گذشت تقریبا 35 سال از تولد این برند ایرانی، استیل البرز هشت کارخانه صنعتی دارد و به ادعای خودش فاصله کمی با استانداردهای استیل جهان دارد و حرف اول را در تولید سینک و هود و اجاق‌گازهای ایرانی می‌زند. تیم تحقیق و توسعه‌اش در تمام این سال‌ها همپای تولیداتش پیش رفته و «نوید ایزدپناه» که این روزها مدیرعامل استیل البرز است، ادعا می‌کند: «ما از نظر کیفیت بهترین هستیم و توانسته‌ایم اعتماد بازار را جلب کنیم. درست است که هنوز ادعا نمی‌کنیم در دنیا حرفی برای گفتن داریم ولی در مختصات داخلی صنعتی پیشرو محسوب می‌شویم.»
تاریخچه استیل البرز می‌گوید که کارگاه یراق سالانه 200 هزار سینک برای بازار داخلی ایران تولید می‌کرد. محدوده شهری شیراز که گسترده‌تر شد، صنایع کوچک مجبور به جابه‌جایی کارگاه‌های تولیدی خود شدند و استیل البرز هم کوله‌بارش را جمع می‌کند و تولیداتش را به زمینی در 20 کیلومتری شیراز منتقل می‌کند. آن زمان عمو و پدر نوید ایزدپناه مدیران استیل البرز بودند. آن‌ها ورق‌های استیل درجه‌یک و بادوام را عمدتا از کشورهایی چون فرانسه و ژاپن خریداری می‌کردند و سینک‌های ظرفشویی مقاوم و براق را به آشپزخانه‌های ایرانی تحویل می‌دادند. فرآیندی که هنوز هم پایه اصلی تولیدات این برند را شکل می‌دهد، با این حال نمی‌توان گفت که استیل البرز کارش را به همین تولیدات محدود کرده است.
سایه سنگین تحریم‌ها
محصولات استیل البرز همین سینک‌های ظرفشویی هستند که بشقاب‌ها و قابلمه‌ها را در آن‌ها می‌شوییم. اما این برند مدعی است در پس همه تولیداتش تیم تحقیق و توسعه‌ای فعالیت می‌کند که هرساله چندین و چند طرح جدید روانه بازار می‌کند، تولیداتی که اکنون شمارشان به 200 مدل در بازار داخل و خارج رسیده است و سالانه بیش از یک میلیون و 500 هزار قطعه را شامل می‌شود. به نظر می‌رسد تولیدات فناورانه‌اش هرروز رنگی نو به خود می‌گیرد، از هودهای بی‌صدای آشپزخانه گرفته تا گازهایی که از قطعات قابل‌شستشو در ماشین ظرفشویی ساخته شده‌اند و همه این محصولات، استیل البرز را با وجود فاصله سرمایه آن با برندهای مشابه خارجی، در مختصات داخلی منحصربه‌فرد می‌کند.
با اینکه همواره سایه محصولات ارزان‌قیمت چینی بر سر تولیدات ایرانی سنگینی می‌کند، استیل البرز باور دارد تولیداتش در بازار رقابتی خارج از ایران باکیفیت‌تر و حتی ارزان‌تر از سینک‌های تولید چین است. نوید ایزدپناه، مدیرعامل این برند ایرانی، باور دارد که بزرگ‌ترین مشکل استیل البرز نه قیمت یا کیفیت، که کم‌توانی‌اش در برندسازی است. برندی که همانند بسیاری از همتایان ایرانی‌اش محصولات باکیفیتی تولید می‌کند، که در جهان دیده نمی‌شوند و از نام‌هایی برآمده‌اند که تبلیغات پررنگی در پس آن‌ها وجود ندارد. حالا حدود 1500 نفر در این صنعت تولیدی مشغول به کارند. استیل البرزی که چند سال نام صادرکننده نمونه کشور را از آن خود کرده بود، مانند بسیاری از صنایع داخلی در تحریم‌ها غوطه‌ور شد و تنها از طریق کانال‌های خارجی توانست شرکت‌های طرف قرارداد را مجاب کند که کارش هیچ ربطی به سیاست ندارد و فقط کالای مصرف عمومی خانه‌های ایرانی را تولید می‌کند.
شاید این سوال برای هرکسی پیش بیاید که چرا ورقه‌های اولیه استیل باید راه دراز کشورهای خارجی را بپیمایند تا از کارخانه استیل البرز سر دربیاورند. ایزدپناه در توضیح آن می‌گوید: «تولید این مواد اولیه اصلا اقتصادی نیست. مثلا اقتصادی نیست که شما هواپیما تولید کنید. هواپیما را دو سه کشور تولید می‌کنند و بقیه از آن‌ها خریداری می‌کنند. یعنی مصرف این محصول در دنیا به میزانی است که فقط کافی است دو سه کشور تولیدش کنند. همین حالت را در مورد مواد اولیه صنعت ما هم در ذهن داشته باشید.»
