صنعت حمل‌و‌نقل یکی از شریان‌های اصلی رونق اقتصادی از جمله حوزه‌هایی است که باید بیش از پیش به آن توجه شود. از این رو جامعه استارتاپی نیز چند وقتی است به این صنعت ورود کرده‌اند تا بستری را برای تسهیل استفاده از خدمات این حوزه فراهم کند.
استارتاپ آسان‌بار به نشانی asanbar.ir استارتاپی است که پلی را برای ارتباط آسان شرکت‌های حمل‌و‌نقل و رانندگان ناوگان باری کشور برقرار کرده است.
محمد حسینی، فرهاد ایزک‌شیری و فرزانه ایزک‌شیری این استارتاپ را بنیانگذاری کرده‌اند. محمد ۳۴ساله است و در رشته عمران تحصیل کرده و ارشد محیط زیست از دانشگاه تهران دارد. فرهاد ۳۳ سال دارد و دکترای خود را در رشته مدیریت از دانشگاه منچستر گرفته و فرزانه نیز ارشد IT از دانشگاه UTM مالزی دارد.
با محمد حسینی هم‌صحبت شدیم تا داستان شکل‌گیری استارتاپشان را روایت کند:
هر کدام از ما به نوعی در بیزینس‌های قبلی خود با چالش‌های صنعت حمل‌و‌نقل برخورد داشتیم و خلأ‌های سیستم را شناسایی کرده بودیم. مهم‌ترین مشکلی که در زمینه حمل‌و‌نقل در ایران وجود داشت، این بود که کاملا سنتی اداره می‌شد. به این ترتیب که برخلاف کشورهای دیگر ۸۵ درصد رانندگان در ایران خودمالک هستند و خودشان تصمیم می‌گیرند که از کجا بار بگیرند و به کجا بار ببرند.
در نتیجه دسترسی شرکت‌های حمل‌و‌نقل به این رانندگان با مشکلاتی روبه‌روست و شرکت‌ها مجبورند به صورت سنتی از روی دفتر تلفن با هر یک از رانندگان تماس بگیرند تا بار را برایشان حمل کنند. از طرف دیگر رانندگانی وجود دارند که به دنبال بار می‌گردند و نمی‌دانند در همان نزدیکی خود شرکتی وجود دارد که نیازمند این است که راننده‌ای بار آنها را جابه‌جا کند.
به عبارت بهتر، سیستمی که این حمل‌و‌نقل را مدیریت کند وجود نداشت و اگر خدمات نرم‌افزاری به این سیستم اضافه می‌شد، می‌توانست بهره‌وری آن را بالا ببرد. بر همین اساس با خلأ‌هایی که در سیستم حمل‌و‌نقل باری مشاهده می‌کردیم، تصمیم گرفتیم آسان‌بار را راه بیندازیم تا با ایجاد بستر ارتباطی مناسب بین شرکت‌های حمل‌و‌نقل و رانندگان در سیستم حمل‌و‌نقل باری کشور ارزش افزوده‌ای را ایجاد کنیم.
آسان‌بار کار خود را در روز ۲۶ آذر سال ۹۵ که روز ملی حمل‌و‌نقل نامگذاری شده، شروع و در اواخر همان سال MVP خود را به بازار کرده است.
در ایران از ۷هزار نقطه به ۷ هزار نقطه حمل بار صورت می‌گیرد و حدود ۴۷۱ هزار راننده در سطح کشور حمل‌و‌نقل بار بین‌شهری را انجام می‌دهند
آسان‌بار چیست
محصول استارتاپ آسان‌بار یک سامانه حمل‌و‌نقل باری بین‌شهری است که مجوز رسمی خود را از سازمان حمل‌و‌نقل جاده‌ای دریافت کرده و اسکیل خاور به بالا را پوشش می‌دهد. به عبارت بهتر، پلتفرمی است که از یک طرف مدیران و متصدیان شرکت‌های حمل‌و‌نقل بارهای خود را می‌توانند ثبت کنند و از طرف دیگر رانندگان باری می‌توانند بارها را مشاهده و برای حمل آن اقدام نمایند.
ما در واقع پلی ارتباطی هستیم که شرکت‌های حمل‌و‌نقل را به رانندگان وصل می‌کنیم. شرکت‌های حمل‌و‌نقل می‌توانند از طریق اپلیکیشن اندروید و ios و پنل مدیریت تحت وب به آسان‌بار دسترسی داشته باشند.
پس از عضویت تیم آسان‌بار شرکت را راستی‌آزمایی می‌کند تا این اطمینان حاصل شود که ثبت‌نام‌کننده مدیر یا متصدی یک شرکت حمل‌و‌نقل است. پس از تایید اولیه شرکت‌های حمل‌و‌نقل می‌توانند بارهای خود را در سیستم ثبت کنند. از طرف دیگر، آسان‌بار به دلیل مجوزی که از سازمان حمل‌و‌نقل جاده‌ای دریافت کرده است، به یک سری وب‌سرویس دسترسی دارد که براساس آن می‌تواند راستی‌آزمایی رانندگان را نیز به صورت کامل انجام دهد.
رانندگان در آسان‌بار حتما باید کارت هوشمند داشته باشند که توسط سازمان راهداری صادر می‌شود و راننده‌ای می‌تواند این کارت هوشمند را دریافت کند که گواهینامه مربوطه، کارت سلامت، گواهی عدم اعتیاد و عدم سوء‌پیشینه داشته باشد و خودرو نیز معاینه فنی و مدارک لازم را دارا باشد. در نتیجه زمانی که راننده‌ای می‌خواهد در اپلیکیشن آسان‌بار ثبت‌نام کند، از او خواسته می‌شود که فقط شماره کارت هوشمند و کد ملی خود را وارد کند.
ما از طریق وب‌سرویس به سوابق راننده دسترسی پیدا می‌کنیم و آن را احراز صلاحیت می‌کنیم و پس از آن راننده می‌تواند از سیستم استفاده کند. بر همین اساس ما تمام چالش‌های امنیتی را که در سایر استارتاپ‌های فعال در حوزه حمل‌و‌نقل وجود دارد، به این ترتیب برطرف کرده‌ایم.
صنعت حمل‌و‌نقل صنعت پیچیده‌ای است و کالاهایی که جابه‌جا می‌شوند، بسیار ارزشمند هستند. در این صنعت ۸۱ مدل ناوگان حمل بار وجود دارد که تنوع در وسایل نقلیه حمل بار پارامترهای تاثیرگذار را افزایش می‌دهد. همچنین در ایران از ۷هزار نقطه به ۷ هزار نقطه حمل بار صورت می‌گیرد که این گستردگی کار را بیش از پیش نمایان می‌کند.
در حال حاضر حدود ۴۷۱ هزار راننده در سطح کشور حمل‌و‌نقل بار بین‌شهری را انجام می‌دهند و کارت هوشمند دارند که از این تعداد ۲۴ هزار راننده از خدمات آسان‌بار استفاده می‌کنند. همچنین حدود ۴۱۲۸ شرکت حمل‌و‌نقل نیز وجود دارند که مجوز صدور بارنامه را دارند. از این تعداد حدود ۴۰۰شرکت حمل‌و‌نقل در آسان‌بار ثبت‌نام کرده‌اند و به طور کلی در مجموع حدود ۲۰۰۰ متصدی در شرکت‌ها از خدمات این استارتاپ استفاده می‌کنند. علاوه بر این، در حال حاضر حدود ۳۸۰۰ بار به طور روزانه در آسان‌بار ثبت می‌شود.
فرآیند حمل بار در آسان‌بار
پس از اینکه باری در آسان‌بار ثبت می‌شود و تاییدات لازم را دریافت می‌کند، در سیستم تعریف می‌شود و رانندگانی که ناوگان مورد نظر را برای حمل بار دارند، می‌توانند بار را مشاهده کنند. راننده پس از مشاهده می‌تواند با اعلام‌کننده بار تماس بگیرد و در مورد حمل با وی مذاکره کرده و سپس برای حمل اقدام کند. مراحل حمل نیز به این ترتیب است که راننده باید به شرکت حمل‌و‌نقل مراجعه و بارنامه را دریافت کند و در مبدأ بار را تحویل بگیرد و در مقصد بار را تحویل دهد.
قیمت حمل بار از همان ابتدا توسط شرکت‌های حمل‌و‌نقل براساس نرخ‌های مصوب تعیین می‌شود که از این مبلغ بین ۸ تا ۱۰ درصد به شرکت حمل‌و‌نقل که مسئولیت حمل بار را بر عهده می‌گیرد و بارنامه را صادر می‌کند، تعلق می‌گیرد و الباقی مبلغ نیز برای راننده است. ما در حال حاضر خدمات را به صورت رایگان در آسان‌بار ارائه می‌دهیم ولی در آینده پلنی برای درآمدزایی خواهیم داشت. به این ترتیب که رانندگان برای استفاده از خدمات شارژ ماهیانه پرداخت کنند.
تیم آسان‌بار کار خود را به شکل بوت‌استرپ و با سرمایه شخصی شروع کردند و در حال حاضر موفق شده‌اند از شرکت رهنما برای کار خود سرمایه‌ای را جذب کنند. آنها در این مسیر با چالش‌هایی هم روبه‌رو بوده‌اند:
ما در این راه با چالش‌های زیادی روبه‌رو بودیم و یکی از علت‌های اصلی آن هم این بوده که استارتاپ‌های رقیبی که وارد صنعت حمل‌و‌نقل شده‌اند، همه با نگاه b2c وارد این حوزه شده‌اند و به‌درستی قوانین حاکم در این بازار را شناسایی نکرده‌اند و شعارهایی برای حذف شرکت‌های حمل‌و‌نقل سر می‌دهند و این کار باعث شده که شرکت‌های حمل‌و‌نقل نسبت به استارتاپ‌ها و فناوری‌هایی که می‌تواند فرآیند کاری آنها را تسهیل کند نیز بدبین شوند و جاانداختن آسان‌بار در این بازار برای ما بسیار چالش‌برانگیز بوده است، ولی ما سعی کردیم با ایجاد شفافیت در ارائه خدمات و صداقت در عملکرد خود اعتماد این شرکت‌ها را جلب کنیم.
