چند سال اخیر برای فناوری اروپا بسیار خوب بوده است. نسبت به گذشته کارآفرینان بینالمللی بیشتری از جوامع فناوری ما ظهور پیدا کردند. نهتنها لحظات طلایی در مراکز فناوری سنتی مانند لندن، استکهلم، برلین و پاریس رخ داده، بلکه اکوسیستمهای فناوری را نیز در مکانهایی مانند لیسبون و آمستردام میبینیم که روی پای خود ایستادهاند.
در حال حاضر یکی از مکانهایی که بسیار توجهها را جلب کرده است، کشور اسپانیاست. در چند سال گذشته، اکوسیستمهای موجود در مادرید و بارسلونا بسیار موفق بودهاند و شرکتهای سرمایهگذاری خطرپذیر نیز از مجموعهای از شرکتهای اسپانیایی اعم از CartoDB, Packlink, Flywire, JobToday و Wallapop پشتیبانی کردهاند.
بعد از سال 2008 رکود سراسر اسپانیا را فرا گرفت و به نظر میرسد که این اتفاق موجب شده که یک نسل جدید از کارآفرینان به وجود آید؛ نسلی که از شکست یا بوروکراسی بیش از حد ترس ندارد. این دو مورد فوق پاشنه آشیل اکوسیستم استارتاپی اسپانیا هستند. با افزایش مقدار بودجه محلی، این کارآفرینان توانستهاند یک نسل جدید از شرکتهای بینالمللی را در اسپانیا ایجاد کنند.
به طور همزمان، نشانههایی وجود دارد مبنی بر اینکه اکوسیستم باید روی پایداری تمرکز کند. با افزایش تزریق بودجه، ما میبینیم که برخی موسسان بیش از اندازه سرمایهها را خرج میکنند و احتمال دارد زودتر از موعد به نرخهای آسیبرسان برسند. به علاوه انکوباتورها و شتابدهندههای تاییدنشدهای شکل گرفتهاند و در حال فعالیت هستند. همه ما در مرحله آزمایش به سر میبریم، اما اینها نشانههای رایج یک خوشه فناوری است که هنوز بالغ نشده است. وظیفه اصلی آن است که این جنبش و حرکت مهار شده و یک اکوسیستم پایدار ایجاد شود.
- پول بیشتر و معاملات بزرگتر
در سال 2015 کل مبلغ سرمایهگذاریشده در شرکتهای فناوری دیجیتال اسپانیا تقریباً از 326 میلیون یورو به 596 میلیون یورو رسید و این میزان در کل از سرعت رشد اروپا نیز بیشتر بود (در همین مدت زمان، سرعت رشد اکوسیستم فناوری دیجیتال در اروپا حداکثر 38 درصد بود). در این شرایط معاملات نیز بزرگتر میشوند. اندازه متوسط معاملات تقریباً دوبرابر شده و به 38.3 میلیون یورو در سال 2015 رسید. بیشترین معاملات بزرگ نیز برای شرکتهایی مانند LetGo، والاپاپ، Job&Talent و AlienVault بود. در حالیکه ما معتقد هستیم اسپانیا میتواند بیشتر از اینها رشد کند، جالب است که این شرکتهای جدید هرروزه تاسیس میشوند و فرصتهای فوقالعادهای را برای سرمایهگذاری ایجاد میکنند.
- موسس اسپانیایی «جدید»
سطح توقع کارآفرینان اسپانیایی نیز به طور چشمگیری بالا رفته است. در حال حاضر راه زیادی مانده تا به مدلهای برتری برسند که میتوانند از آنها برای غلبه و سلطه روی بازار استفاده کنند و امروزه کارآفرینان اسپانیایی بیشتری در حال افتتاح شرکتهای بینالمللی و جهانی هستند. برای مثال، به والاپاپ نگاه کنید. کارآفرینان ابتدا اپلیکیشن تلفن همراه خود را در اسپانیا راهاندازی کردند، اما به محض اینکه متوجه شدند این مدل جواب میدهد، آن را به آمریکا بردند تا در آنجا با سرعت بیشتری رشد کند. این همان سطح توقع و آرزوهای کارآفرینان اسپانیاست که کارشناسان اقتصادی این کشور میگویند باید از آنها پشتیبانی و حمایت شود.
شرکت دیگر کارتودیبی نام دارد که انتظار میرود بتواند در سطح جهانی رشد کند. موسسان آن، خاویر و سرجیو هستند که یک تیم از استعدادهای فناوری تشکیل دادهاند. اعضای این تیم همگی اهل اسپانیا هستند اما مشتریان آنها از سراسر دنیا بوده و اکثر آنها حتی نمیدانند که با یک شرکت اسپانیایی معامله میکنند.
- نیمکت بزرگتری از سرمایهگذاران
فقط کارآفرینان در اسپانیا نیستند که در این راه قدم برداشتهاند، سرمایهگذاران نیز همراه آنها هستند. در حال حاضر سرمایهگذاران از هر زمان دیگری فعالیت بیشتری دارند(آنها حدود 26درصد از تمام بودجه مورد نیاز را در سال گذشته تامین کردهاند) و گروهی از سرمایهگذاران و حامیان مالی نیز وجود دارد؛ افرادی مانند کارلوس بلانکو، لوییس کابیدز، جیسس مونلئون، جیسس انچینار و …
در سطح موسساتی، تعداد بودجه سرمایهگذاری خطرپذیر فعال در مراحل اولیه در طول پنج سال گذشته بیش از دو برابر شده و شرکتهایی مانند Kibo، Seaya، Vitamina K و FJME با پیوستن به حامیان مالی فعلی از قبیل Cabiedes & Partners، Active VP، Nauta و Bonsai بودجه این استارتاپها را تامین میکنند. با اینکه قسمت اعظم این پول هنوز روی هسته اصلی کار و مجموعه مراحل اولیه تمرکز دارد، تعداد سرمایهگذارهای خطرپذیر بینالمللی که بودجهای را برای رفتن به مراحل بعدی کار در نظر گرفتهاند، در حال افزایش است و مبالغی را در شرکتهایی مانند اسکایتل، پریوالیا، سوشلپوینت و والاپاپ سرمایهگذاری میکنند.
همچنین موج عظیمی از بودجه دولتی جدید نیز از طریق FOND-ICO وارد شده و دولت مالک بودجهای است که مبلغی معادل 1.5 میلیارد یورو (1.7 میلیارد دلار) را از طریق انواع مختلفی از بودجههای جدید در بازار تزریق میکند. برخی از این بودجهها نسبتا برای بازی سرمایهگذاری خطرپذیر جدید هستند و یا کمک به برخی موسسانی که از آنها پشتیبانی میکنند و هنوز در حال یادگیری کار هستند.
با تزریق پولهای جدید، موسسان وسوسه میشوند که قبل از پیدا کردن تناسب بین محصول و بازار، بیش از حد سرمایهها را خرج کنند. خوشبختانه، سرمایهگذاران اسپانیایی متوجه این موضوع شدهاند و اطمینان حاصل میکنند که موسسان انگیزه ایجاد ارزش طولانیمدت را دارند یا خیر.
- مشارکت جامعه
وقتی تمام این موارد را به هم بچسبانید، یک اکوسیستم بسیار فعال از انکوباتورها و شتابدهندهها ایجاد خواهد شد. در اینجا کیفیت مخلوط است و ما میبینیم که برخی سازمانهای فعلی هنوز ارزش چندانی را به اکوسیستم اضافه نکردهاند. در بین این هرج و مرجها، برخی شرکتها برجسته شدهاند. سیدراکت در بارسلونا و پلاگاندپلی در والنسیا دو نمونه بزرگ از این شرکتها هستند. کنفرانس نشست جنوب نیز یکی از نقطههای کانونی سالیانه مهم برای این اکوسیستم به شمار میرود.
- پس خروجیها کجا هستند؟
یک اکوسیستم استارتاپی در نهایت بر اساس اندازه خروجیهایش قضاوت میشود. با توجه به این معیار، اسپانیا هنوز راه طولانی در پیش دارد. فقط تعداد کمی تاکنون استارتاپ قابل توجه ایجاد شده است. Milanuncious (111 میلیون دلار)، Idealista (167 میلیون دلار)، Trovit و La Nevo Roja (جمعاً 89 میلیون دلار) آخرینها در سالهای اخیر هستند. اما این شاخص ادامهدار برای سلامت یک اکوسیستم است و ممکن است 2 تا 3 سال دیگر ما خروجیهای اصلی را مشاهده کنیم.
