یادداشت جواد افتاده متخصص بازاریابی اپلیکیشن در خصوص گزارش سال کافه بازار
۱- با توجه به گزارش اخیر کافه بازار، در سال گذشته تعداد برنامه ها و بازی‌های فروشنده (محصولات دیجیتال) ۲۳ درصد کاهش یافته در حالی که طرف تقاضای بازار شامل تعداد خریداران (۱۲ درصد)، تعداد خرید (۵۰ درصد) و حجم خرید (۸۳ درصد) افزایش یافته است؛ با توجه به شرایط اقتصادی در سال های اخیر این روندها را به معنای انقباض بازار محصولات دیجیتال تحلیل می‌کند یا انبساط آن؟ و استراتژی درست سرمایه گذاران در ورود یا خروج از حوزه های مختلف این صنعت چیست؟
برای این نسبت عرضه به تقاضا و کم شدن عرضه، یکی از استراتژی های بازاریابی این می‌تواند باشد که تعداد محصولات فروشنده بالا برود. یعنی یک شرکت تصمیم بگیرد که محصولی را کنار محصولات دیگرش ایجاد کرده و عرضه را بالا ببرد. بالا رفتن تعداد خریدها را نیز میتوان با کار بر روی ریتنشن، از کاربر خواست تا خریدهای بیشتری در اپلیکیشن انجام بدهند. از آنجاییکه رفتار مالی کاربر گرفته است، کمپین های ؟؟؟ که از کاربر تقاضای فعالسازی و خرید انجام بدهد. به عبارتی، در مرحله اول، محصولات جدید در حوزه کاری شرکت ها، دوم ریتنشن و سوم فعالسازی، می‌تواند این مساله را حل کند.
۲- در این گزارش وضعیت صنعت بازی های موبایل به تفکیک تشریح شده است. بازی های فروشنده در حالی که تنها ۱۹٪ از کل فروشنده های بازار را تشکیل می‌دهند توانسته اند ۳۶٪ از کل درآمد را از آن خود کنند. از طرفی کاربران بازار بیش از ۶۷۰ میلیون بار بازی ها را دانلود یا بروزرسانی کرده‌اند. با توجه به این حجم از بازار، شما چه تهدیدها و فرصت هایی را در این صنعت می‌بینید و بر اساس چه معیارهایی در مورد ورود به این صنعت تصمیم می‌گیرید؟
این آمار شاید نشان بدهد که کمپین هایی که به دنبال سهم بازار هستند، باید سراغ بازارسازی بروند. یعنی بازاری را ایجاد کنیم که اکنون وجود ندارد. این شاید در حوزه بازاریابی اپلیکیشن بتواند به حضور در رسانه های جدید کمک کند و مخاطب را از آنجا جذب کرد. فضاهای جدید هم در این مرحله مهم است. به جای آنکه بخواهیم فضای رقیب را بگیریم، برویم سراغ فضاسازی و از آن استفاده کنیم. نفر دوم بودن در این حوزه، با توجه به شرایط کنونی، شاید خیلی بزرگ نباشد و باید تلاش کرد همیشه نفر اول بود روی بزرگترین بودن کار کرد.
۳- در سال گذشته بیش از هر زمان دیگری کسب و کارهای آنلاین تحت تاثیر تصمیمات و اقدامات حاکمیتی مانند قطعی اینترنت یا اجبار رمز دوم پویا بودند. روند تاثیر این اقدامات روی رفتار کاربران موبایل ایران در گزارش سال ۹۸ کافه بازار را چگونه تحلیل می کنید و به نظرتان چه بازخورهای می توان بر اساس این گزارش به سیاست گذاران داد؟
شاید اصلی ترین موضوع، بازاریابی اجرایی (performance marketing) است. به این معنا که بتوانید در لحظه و بر اساس دادهها و موضوع و ترندهای بالا، بتوانید فعالیت های مارکتینگ خودتان را بهینه توسعه تا کاهش بدهید. به عبارت دیگر، بازاریابی بلند مدت لازم است اما همزمان باید به فکر یک چابکی بود که به صورت لحظه ای و بر اساس ترندها و دادههای موجود، بتواند رسانه ی خود را تنظیم کند. به خصوص در حوزه اپلیکیشن که اکثر رسانهها، دیجیتال هستند. اما کلا پویایی و استفاده از ترندهای بالا، یکی از اصلیترین ویژگی های تیم بازاریابی است و مهارت ها را کسب کند. واقعیت این است که مهارت اصلی در این حوزه، بهینه سازی است. تیم بازاریابی باید دائم بتواند تبلیغها، کمپینها و رسانه های خود را به ویژه در فضای دیجیتال بهینه کند و بر اساس آن کار را پیش ببرد.
۴- گزارش کافه بازار نشان می دهد برخی از استان های کشور با وجود داشتن تعداد زیاد تیم های توسعه دهنده و همینطور بازی ها و برنامه های فعال، سهم ناچیزی از درآمد را در مقابل توسعه دهنده‌های تهران به خود اختصاص داده‌اند. تحلیل شما از علت این تفاوت چیست؟ آیا توزیع سرمایه بر اساس ظرفیت های جغرافیای می‌تواند تاثیری در رشد استان های دیگر داشته باشد یا تاثیر عوامل دیگری مانند آموزش، حمایت های حاکمیتی و توسعه اکوسیستم های محلی را بیشتر از جریان سرمایه گذاری می‌دانید؟
نکته اصلی این است که اگر شما بخواهید یک محصول یا یک اپلیکیشن را بسازید بعد به سراغ بازار و بازارگردی و بازاریابی آن بروید، در جامعه و کسب و کار امروزی، به ویژه برای استارتاپ ها، جوابگو نیست. بلکه باید ببینید بازار و مخاطب شما چه چیزی نیاز دارد و برای آن نیازها نمونه محصولی تولید کنید و با بازخوردهایی که از بازار می‌گیرید، آن را توسعه بدهید و سپس به سراغ محصول اصلی بروید. در هنگام کار بر روی نمونه، می توانید رسانه های خودتان را پیدا کنید، فعالیتهای بازاریابی را تنظیم کنید و ببینید که کجاها باید تمرکز کنید. این دقیقا چیزی است که به عنوان product market fit شناخته میشود. شما باید محصولی را روی بازار بشیند. گزارشهای اینچنینی، به شما بینشی می دهد تا تصمیم های بهتری گرفته و محصول دقیق تری تولید کنید. این گزارش ها و تجزیه و تحلیل آنها به شما این امکان را می دهد تا بتوانید پیام یا محصولتان را منطبق بر بازار تولید کرده و ارائه بدهید. در جاییکه بازار و محصول با هم انطباق پیدا میکنند، همان محصول می تواند موفق شود و سهم بازار بیشتری را بگیرد.
نکته پایانی اینکه، بازاریابی اپلیکیشن امروزه در ایران چندان رایج و مصطلح نیست و چندان مورد استفاده قرار میگیرد. در دنیا اما برای اپلیکیشن، شیوه و رسانه های خود را دارد. نباید فراموش کنیم که ما در این حوزه باید دقیق و مبتنی بر ترندهای بازار پیش برویم. زیرا بهترین مکان برای تبلیغ اپلیکیشن ها، اپ استورها و منابع اینگونه است.