ویروس کرونا روزگار سختی را پیشروی ساکنان کره زمین قرار داده است. استرس ابتلا به این بیماری خیلی از رفتارهای انسانی را تغییر داده. دامنه این رفتارها از مسائل فرهنگی و اجتماعی تا سیاسی و اقتصادی را دربرمیگیرد. عدم دسترسی به درآمد کافی، افزایش تورم و نابرابری در توزیع ثروت از دیگر عواملی هستند که عادتهای خرید افراد در یک سال گذشته را تغییر دادهاند. در این بین مدل کسبوکارها و رفتارهای خرید مشتریان هم دستخوش تغییرات جدی شده است. برای نمونه کسبوکارهایی با ماهیت کاملا آفلاین که نتوانستهاند به سمت فضای آنلاین حرکت کنند، با افت محسوس مشتری روبهرو شدهاند. از سوی دیگر، برای برخی کالاها و خدمات در دوران همهگیری کرونا تقاضای بیشتری وجود داشته و شرکتهایی که نتوانستهاند به میزان کافی این محصولات را عرضه کنند، در خطر حذفشدن از چرخه رقابت قرار گرفتهاند. علاوه بر اینها جذب مشتریان جدید در کنار حفظ مشتریان قبلی و حفظ وفاداری آنها به یکی از چالشهای اصلی تمام کسبوکارها در دوران کرونا تبدیل شده است.
با این همه، «خرید» همچنان عادت ضروری در زندگی همه افراد است. اما با شیوع کرونا و شکلگیری پارادایمهای جدیدی که پیشفرضهای آنها کاهش درآمد، افزایش تورم، نابرابری در میزان عرضه و تقاضا و … است، خریداران و در کل جامعه مصرفکننده، برنامهریزی خرید را به نحوی تنظیم میکنند تا بتوانند مسیری از میان مشکلات پیدا کنند. در این مسیر حفظ لذت از خرید هم برای خریدار و هم فروشنده ضروریترین اصل است. عینیترین نمود لذت در خرید، پاداشی است که بتواند وفاداری مشتریان در شرایط کرونا و رکود اقتصادی و از سوی دیگر میزان فروش کسبوکارها و فروشگاهها را افزایش دهد یا دستکم بدون تغییر حفظ کند.
بازگرداندن لذت خرید
از نگاه روانشناسی، انسان در شرایط دشوار که از نظر روحی و جسمی تحت فشار قرار میگیرد، تمایل کمتری برای خرجکردن دارد. این حالت با نیازهای خاص دوران کرونا گره خورده و باعث شده تا آن چیزی که صاحبان کسبوکارها قبلا از کرونا به عنوان ارزش به آن مینگریستند، تغییر کند.
مثلا شاید ۳سال پیش محصولات شوینده از برندی خریده میشد که اصالت بیشتری داشت اما اکنون برندی میتواند فروش بیشتری داشته باشد که با سرعت و سهولت بیشتری مواد شوینده را به دست خریدار میرساند.
این دو عامل در کنار حفظ پاداش در هر خرید باعثشده تا به طراحی جدیدی از تجربه خرید برای مشتریان فکر کنیم.
یکی از عناصر این طراحی جدید «کشبک» است. کشبک یا «پول برگردان» به معنی بازگشت پاداش نقدی از مبلغ هر خرید به کیفپول مشتریان است. موسسه «مطالعات تنوع نسلی» در پژوهشی با موضوع چگونگی تاثیرگذاری کشبک روی رفتار خریداران کالاها و خدمات در آمریکا که در سال جاری میلادی انجام شده به این نتیجه رسیده که اغلب آنها پاداش سریع و بدون دردسر را از برندهای مورد علاقهشان ترجیح میدهند.
در واقع آنها به برنامههای هواداری مشتریان که به طور سنتی در فروشگاهها و کسبوکارهای مختلف ارائه میشود و مشتریان فقط میتوانند در ازای انجام عمل خاصی پاداش نقدی یا اعتباری را بعد از گذشت مدت خاصی دریافت کنند، علاقه ندارند.
۸۲ درصد از شرکتکنندگان در این پژوهش که در دوران همهگیری بیماری کووید-۱۹ انجام شده، گفتهاند «تمایل دارند از فروشگاههایی خرید کنند که به آنها کشبک داده میشود». این یعنی گروه بزرگی از خریداران میخواهند بلافاصله بعد از خرید، درصدی از مبلغ پرداختشده را مجددا پس بگیرند و از این پاداش لذت ببرند.
در بخش دیگری از این پژوهش ۸۵درصد اعلام کردهاند، پیامک دریافت کشبک بعد از مراجعه به یک فروشگاه، حتی اگر مقدار کمی هم باشد، به آنها حس خوبی داده است.
راهی برای افزایش قدرت خرید
برگشت ۴ تا ۱۴ درصد از مبلغ هر خرید به کیفپول مشتریان تعهدی است که داپاَپ به همه کاربرانش دارد. برای مثال:
اگر یک نفر ماهانه ۶میلیون تومان درآمد داشته باشد و با فرض اینکه در هر ماه ۳ میلیون تومان خرید میکند، میتواند انتظار داشته باشد در پایان هر روز به طور میانگین ۱۰هزار تومان از مجموع مبالغ خریدهای روزانهاش کشبک دریافت کند.
این میزان پاداش نقدی هر روز ساعت ۹ صبح به کیف پول افراد در اپلیکیشن واریز میشود. ابتدای صبح زمان آغاز فعالیتهای کاری نسل Z و نسل هزاره است؛ زمانی که فریلنسرها کارشان را شروع میکنند و کارمندان به سمت محل کار حرکت میکنند. گروهی از اولین خریدهای کوچک از جمله پرداخت کرایه تاکسی، خرید شارژ، خرید طرح ترافیک و پرداخت قبوض در همین زمان انجام میشود.
افزایش قدرت خرید یکی از ویژگیهای اصلی اپلیکیشن داپاَپ است. در ادامه کاربران با کشبک دریافتی میتوانند پسانداز کنند. این پسانداز در کیف پول آنها ذخیره میشود. مثلا ۱۰ روز پسانداز پاداش نقدی دریافت شده معادل ۱۰۰هزار تومان است. این پاداش قابل انتقال به حساب بانکی خود و دیگران به عنوان پول توجیبی یا جایزه است.
در تجربه جدید خرید از داپاَپ هزینههای زندگی افراد هم لحاظ شده است. سرپرست خانواده هر چقدر هم که منظم باشد، لیست تمام هزینهها را مرتب کند و میزان پول جمع و خرج شده را محاسبه کند، اگر سایر اعضای خانواده با او همکاری نکنند، موفقیتی به دست نمیآید. ارتباطات ضعیف بین اعضای خانواده و پنهانکردن مسائل مالی آنها از همدیگر، یکی دیگر از دلایلی است که مدیریت پول در خانه را دچار مشکل میکند.
پول و احساسات رابطه مستقیمی دارند، یعنی مثلا وقتی یک نفر خوشحالتر است احتمالا کمتر به فکر پسانداز است و بیشتر خرج میکند. از سوی دیگر ناراحتیهایی که پیش میآیند، اعضای خانواده را به کمتر خرجکردن ترغیب میکنند.
شاید پول پساندازشده بتواند ناراحتی آنها را به خوشحالی تبدیل کند. بالاخره اعتماد متقابل هم برای خانوادهای که میخواهد اصول مدیریت پول را اجرا کند، ضروری است. همه این نکات در طراحی اپلیکیشن داپاَپ لحاظ شده است.
در نهایت هدفگذاری نهایی شرکت درنیکا اندیشه پرهام به عنوان طراح پلتفرم ملی داپاَپ کاهش سطح فقر در جامعه است. در طول سالیان گذشته با افزایش تورم و اخیرا نیز با شیوع ویروس کرونا، بسیاری از کسبوکارها دچار رکود شدهاند و از سوی دیگر افراد نمیتوانند با بودجه قبلی خودشان خرید کنند. سبد خرید خیلی از خانوادهها کوچکتر از قبل شده و امکان درآمدزایی از آنها گرفته شده است. همین باعث شده تا گروه بزرگی از جامعه امیدواری نسبت به آینده را از دست بدهند.
ایده پلتفرم کشبک داپاَپ در چنین شرایطی متولد شده تا ضمن صیانت از ارزشهای جامعه ایرانی، قدرت خرید تمام شهروندان را افزایش داده و امکان خرید مجدد، پسانداز و پرداخت پول توجیبی را همچون گذشته در اختیار آنها قرار دهد.
داپاَپ اولین پلتفرم برگشت پول به صورت نقدی به کیفپول کاربران است در حالی که بسیاری از شرکتها صرفا به مشتریان خود اعتبار تخصیص میدهند. بر اساس پژوهشهای انجامشده در سطح جهان پاداش نقدی فوری برای همه افراد مخصوصا اعضای نسل Z و نسل هزاره به عنوان دو گروه اصلی استفادهکننده از خدمات داپاَپ جذابتر است.
از سوی دیگر صاحبان فروشگاهها و مدیران کسبوکارها با حضور در پلتفرم داپاَپ به جای اتلاف هزینههای میلیونی برای تبلیغات که عموما اثربخشی لازم را ندارند و حتی عملکرد آنها بهدرستی قابل اندازهگیری نیست، بهترین مشتریان را در بهترین زمان ممکن دریافت میکنند.
علاوه بر این، صاحبان فروشگاهها و مدیران کسبوکارها با استفاده از ایده کشبک میتوانند باشگاههای مشتریان را به شکل جدید و کارآمدی بازطراحی کنند و با تعریف گروههای مختلف، میزان مختلفی از کشبک پرداختی را برای مشتریان خود در نظر بگیرند.
کسب درآمد از هر خرید، حمایت از کسبوکارها، تقویت تولید ملی و گردش چرخهای اقتصاد از جمله ارزشهای اصلی پلتفرم داپاَپ هستند که امید میرود با نیل به این اهداف هر شهروند ایرانی با لذت از هر خرید به سمت رفاه حرکت کند.