نمی‌دانستیم که استارتاپ داریم
گفتگو با حسین مزروعی بنیانگذار آواگیمز
در پشت ظاهر مهیج گیم و بازی چهره پیچیده و سفت‌وسختی پنهان شده است. به قدری ریزه‌کاری‌های فنی و هنری و روایتی دارد که بازی‌سازی را به کاری سخت و بیش از حد تکنیکال تبدیل کرده است. با همه این سختی‌ها بازی‌سازهای زیادی در ایران فعالیت می‌کنند و با بازی‌های خارجی در حال رقابت هستند.
یکی از این بازی‌سازهای قدیمی بازار حسین مزروعی، بنیانگذار آواگیمز، است. حسین متولد سال ۶۳ در اصفهان است. می‌توان گفت که از قدیمی‌های حوزه وب ایران است. از سال‌های ۷۸-۷۹ برنامه‌نویسی می‌کرده است. می‌گوید در آن زمان کار روباتیک می‌کردم و برنامه‌نویسی خیلی پیچیده‌تر از الان بود. آن موقع برای میکروکنترلرها برنامه‌نویسی می‌کردم و باب آشنایی من با برنامه‌نویسی همین بود.
آغاز برنامه‌نویسی تحت وب
البته در دوران دبیرستان درس برنامه‌نویسی هم داشتیم که اصول ابتدایی برنامه‌نویسی را یاد می‌دادند. هر چند حسین در خانه‌اش کامپیوتر شخصی نداشت. بنابراین برای برنامه‌نویسی کارهایی کرده که امروزه خیلی عجیب و غریب است:
برنامه را روی کاغذ می‌نوشتیم و بعد پیش کسی که کامپیوتر داشت می‌بردیم و تبدیلش می‌کردیم و کلاً پروسه پیچیده‌ای بود. منابع مطالعاتی ما هم بیشتر کتاب بود و دسترسی به اینترنت و منابع آنلاین بسیار سخت بود.
حسین مزروعی می‌گوید: «یادم می‌آید دوستی در دانشگاه شیراز داشتم که هر وقت به اصفهان می‌آمد، کتاب‌های زیادی برای ما می‌آورد. این دوران می‌گذرد و بعد از مدتی حسین کامپیوتر می‌خرد و برنامه‌نویسی تحت وب را آغاز می‌کند. شروع برنامه‌نویسی حسین با قالب وبلاگ و جاوا اسکریپت بود و بعد با زبان پی‌اچ‌پی آشنا می-شود و همین مراحل، زمینه‌های آشنایی‌اش با حوزه آی‌تی را فراهم می‌کند.»
راه‌اندازی فروشگاه اینترنتی قطعات روبات
حدوداً سال ۸۳ است. حسین با روبات آشناست و خودش و دیگرانی که در این حوزه فعالند، به قطعات روبات نیاز دارند؛ اما در اصفهان با کمبود زیادی در این زمینه مواجه هستند. بنابراین، فروشگاه اینترنتی قطعات روبات را راه‌اندازی می‌کند: «در آن زمان که من روباتیک کار می‌کردم، به غیر از تهران، در هیچ کجای ایران قطعاتی که برای ساخت روبات استفاده شود وجود نداشت. آن زمان با کمک یکی دو نفر از دوستانم یک فروشگاه اینترنتی راه‌اندازی کردم.
این فروشگاه قطعات مورد نیاز روبات را به فروش می‌رساند. کارت‌های عابربانک و پرداخت آنلاین هم وجود نداشت. ما قطعاتی را در تهران تهیه و در سایت بارگزاری می‌کردیم. خریداران محصولات را از سایت انتخاب می‌کردند و بعد در بانک هزینه‌اش را می‌پرداختند و تلفنی شماره فیش پرداختی را برای ما می‌خواندند.
به این ترتیب، فرایند خرید موفق اینترنتی تقریباً ۱۵ روز طول می‌کشید، از لحظه ورود کاربر به سایت تا رسیدن کالا به دستش. البته، گاه کالایی موجود نبود و پروسه تا یک ماه طول می‌کشید. چون این کالاها نایاب بود، کاربران هم تحمل می‌کردند.»
سیستم پرداخت رهنما
اما یک سیستم پرداخت کار حسین و دوستانش را راحت‌تر می‌کند: «در همین زمان بود که سیستم پرداخت شرکت رهنما به بازار آمد. الان که با نسل امروزی بچه‌های آی‌تی صحبت می‌کنم، تقریباً هیچ یک آن سیستم را نمی‌شناسند.
نام این سیستم پرداخت بود. قراردادی با شرکت پست داشتند به این ترتیب که کاربر سفارش را در سایت ثبت می‌کرد. این سفارش روی سیستم پرداخت رهنما قرار می‌گرفت. شرکت پست این سفارش را می‌دید و بعد مأمور شرکت نزد ما می‌آمد و بسته را تحویل می‌گرفت که فاکتوری هم رویش بود.پستچی این بسته را تحویل می‌داد و پول را نقداً از مشتری می‌گرفت و از طریق پست‌بانک به ما برمی‌گشت.»
حسین مزروعی این سیستم را نقطه‌عطفی در خرید اینترنتی ایران می‌داند: «این سیستم کسب‌وکار ما را دگرگون کرد و از هفته‌ای یک سفارش به روزی ۲۰ سفارش هم رسیدیم. این فروشگاه هنوز هم وجود دارد. البته بعد از مدتی به دلیل اختلاف نظری که با کوفاندرها داشتم، از این کسب‌وکار بیرون آمدم.»
اطرافیان می‌گفتند وقت‌تان را هدر می‌دهید
«در آن زمان ما استارت‌آپ داشتیم؛ ولی نمی‌دانستیم که استارت‌آپ داریم. اطرافیان هم به ما می‌گفتند که خودتان را علاف کرده‌اید و بدون استخدام و بیمه و… تنها وقت‌تان را هدر می‌دهید.» حسین با گفتن این جملات ادامه می‌دهد: «اما من به فروشگاه اینترنتی باور داشتم.»
بعد از جدا شدن از دوستانم، فروشگاه اینترنتی دیگری در زمینه قطعات الکترونیک راه‌اندازی کردم. نامش آی‌سی‌شاپ بود و الان دیگر نیست. ربوای‌کیو، یعنی همان فروشگاه اینترنتی قطعات روبات، هنوز هم به کار مشغول است؛ ولی من در آن سهمی ندارم.
رشد هم کرده؛ اما به نظر من می‌توانست رشد خیلی بیشتری داشته باشد. بعد از مدتی شرکتی راه-اندازی کردم که اپلیکیشن‌های تحت وب را پیاده‌سازی می‌کرد؛ آنجا وب‌سایت طراحی می‌کردم که درآمد خیلی زیادی داشت. سال ۸۶ یا ۸۷ بود. مدت زیادی این شرکت را با دوستانم اداره می‌کردیم و چون درآمد زیادی داشت، فروشگاه اینترنتی را رها کردیم. بعد از مدتی به حوزه بازی آمدم و الان هم شرکت نشر آواگیمز را راه‌اندازی کرده‌ام.»
گفتگوی اختصاصی شنبه با حسین مزروعی بنیانگذار آواگیمز: بازی یک میلیارد دلاری!