یادداشت رضا قربانی سردبیر ماهنامه عصر تراکنش | هفته گذشته روزهای پرسروصدایی برای بانکداری و پرداخت ایران بود و در هیاهوی خبرها، خبر مهم جذب سرمایه باهمتا کمتر دیده شد. فارغ از حجم سرمایه، روش و مسائل فنی مالی، نفس اینکه باهمتا توانسته سرمایه غیر ایرانی جذب کند و مهم‌تر از آن این موضوع را تا حد زیادی شفاف اعلام کرده را می‌توان تا حدودی نقطه عطفی در فینتک ایران دانست. شاید برخی بگویند من ماجرا را بزرگ‌تر از آن چیزی که هست، می‌بینم. تصور می‌کنم این تاریخی است که فینتک ایران وارد فصل جدیدی خواهد شد. در هیاهوی خبرهای هفته گذشته، متنی هم دست‌به‌دست شد که مربوط به یکی از جوانان استارتاپی ایران بود که عطای در ایران ماندن را به لقایش بخشیده و ترجیح داده بود برود در خارج از ایران کار کند. بعدا به‌تفصیل درباره خطاهایی که در آن متن بود، صحبت می‌کنم. منتها الان در یک مقایسه ساده می‌خواهم بگویم که در ایران ماندن و کار‌کردن سختی‌هایی دارد که خوب است بتوانیم روی مسیر درست بیشتر تأکید کنیم. در ادامه چند نکته مثبت درباره باهمتا را ازنظر خودم بیان می‌کنم که شاید به کار بقیه هم بیاید.
- نرم‌افزاری که فقط یک کار می‌کند
به نظرم مهم‌ترین نکته درباره استارتاپ‌های فینتک ایران این است که شاید نتوانند روی نوآوری تأکید کنند و مهم‌ترین نوآوری که می‌توانند داشته باشد، تمرکز بر بازارهای محدود یا به قول علمای مدیریت «نیچ‌مارکت» است. نه ازنظر فناوری و نه ازنظر زیرساخت فنی هیچ‌کدام از استارتاپ‌های فینتک ایران توان این را ندارند که در اکوسیستم بانکداری و پرداخت ایران نقش یک برهم‌زننده را بازی کنند. منتها آنها می‌توانند بر بازارهای محدودی تمرکز کنند و شاید این شانس را داشته باشند که به‌مرور رشد کنند. پیش‌ازاین شرکت آپ که امروز در بورس حضور دارد، همین مسیر را طی کرد. آنها با تمرکز بر برندینگ، تبلیغات و بازاریابی گسترده توانستند به یکی از مهم‌ترین کسب‌وکارهای پرداخت ایران تبدیل شوند. باهمتا ازنظر من تمرکز خوبی بر کاری که انجام می‌دهد دارد. باهمتا تمرکزش را روی انتقال پول گذاشته و بچه‌های باهمتا با هوشمندی امکانات این اپلیکیشن را بیش از حد زیاد نکرده‌اند. حتی اگر در مواردی ایده‌ای داشتند که تا حدودی با ساختار باهمتا متفاوت بوده، آن را در اپلیکیشنی جدا ارائه کرده‌اند. به نظرم اپلیکیشن‌ها یکی از این دو راه را باید انتخاب کنند؛ اپلیکیشنی جامع که همه کار می‌کند و اپلیکیشنی که فقط یک کار را به‌صورت عالی انجام می‌دهد.
- شخص میلاد جهاندار و فعالیت پیوسته رسانه‌ای او!
در کنار برادران امیری و چند نفر دیگر از بچه‌های استارتاپ‌های فینتک ایران، میلاد جهاندار جزو فعال‌ترین بچه‌های این اکوسیستم ازنظر رسانه‌ای است. بسیاری از بچه‌هایی که در فضای استارتاپی ایران فعالیت می‌کنند، شناخت اندکی نسبت به رسانه و تولید محتوای رسانه‌ای دارند. یکی دو تجربه بد رسانه‌ای با یکی دو رسانه بد هم باعث می‌شود همه رسانه‌ها را سروته یک کرباس بدانند و سعی کنند از رسانه‌ها فاصله بگیرند یا حتی گاهی به تقابل با رسانه‌ها بپردازند. رسانه یک چاقوی دو‌لبه است که نه خوب است و نه بد. بهره‌برداری از آن‌هم پیچیدگی دارد و نیازمند دانش و مهارت نسبتا بالايي است. میلاد چه از طریق فعالیت‌هایش در انجمن فینتک و چه از طریق حضور مستمر در رسانه‌ها سعی کرده هم پرسنال برندینگ خودش را تقویت کند و هم از این موضوع برای توسعه کسب‌وکارش استفاده کرده است.
- جذب نیروهای خبره و کاربلد
بهرنگ نوروزی‌نیا و علی حاجی‌زاده‌مقدم، دو هم‌بنیانگذار دیگر باهمتا جزو بچه‌های جوان و باتجربه در سیستم‌های بانکداری و شرکت‌های تولید نرم‌افزارهای بانکداری و پرداخت ایران هستند. یکی از چالش‌های جدی بنیانگذاران استارتاپ‌ها در ایران این است که تجربه قدیمی‌ها را مورد استفاده قرار نمی‌دهند. برای اینکه بتوانیم در بازی بزرگان حضور داشته باشیم، هیچ راهی نداریم جز اینکه از طریق تايیدهای مکرر برخی بزرگان وارد بازی شویم. داشتن شور انقلابی بدون فراهم‌کردن ریشه‌های محکم نتیجه‌اش می‌شود خرابکاری و بعد هم طلبکارشدن از اکوسیستم و با فحش‌های رکیک از ایران رفتن و توهین به همه آنهایی که مانده‌اند. میلاد به‌خوبی از توان و تجربه افراد باتجربه در کنار خودش استفاده کرده و این هارمونی را به خدمت کسب‌وکارش درآورده است. مواردی که گفتم احتمالا قابل بسط است و لزوما این سه مورد مهم‌ترین ویژگی‌های باهمتا و میلاد جهاندار نیستند. نکته مهم‌تر هم اینکه از نظر من تازه گرفتاری‌های میلاد از اینجا شروع شده و طی‌کردن این مسیر هر روز سخت‌تر و سخت‌تر می‌شود و امیدوارم کم نیاورد و هر روز قوی‌تر و باتجربه‌تر از قبل مسیر را ادامه دهد.
