کرونا و گرافینا

سال ها پیش که ایستگاه فضایی جهانی[i] با بودجه های آنچنانی چندین و چند کشور ثروتمند جهان برپا شد، شاید کمتر کسی به جزییات شگفت انگیز این دست سازه ی بشر توجه میکرد.

وقتی صحبت از ایستگاه فضایی جهانی را میکنیم یعنی تقریبا 400 کیلومتر فاصله از زمین، پس همین دفع زباله، آب خوردن، برق و گرمایش هم میتواند بزرگترین مشکلات پیشرو باشد.

همین خانه تکانی هر ساله که کمر هر مرد ایرانی را میشکند مثال خوبی است برای این که ببینیم چرا و چگونه تکنولوژی های نوین و بسیار کاربردی خلق و به کار گرفته میشوند.

همانطور که همه ما میدانیم در بدن انسان میلیاردها سلول و باکتری در حال کار و تلاش به جهت ادامه حیات بشر هستند، این باکتری ها در نفس انسان به سادگی قابل شناسایی هستند اگر شما در این ایام کرونایی یک ماسک پارچه ای غیر استاندارد بر دهان بگذارید و دو ساعتی فقط از راه ماسک تنفس کنید، آن زمان متوجه بوی عجیبی میشوید که ممکن است گاهی خیلی هم آزار دهنده به نظر برسد، بخشی از این بوی بد ناشی از باکتری هایی است که در نفس شما و هوای اطراف بوده و در مجاورت بخار آب بازدمتان مجالی برای رشد یافته اند.

در سازمان فضایی جهانی جریان هوا وجود ندارد، یعنی اگر عود روشن کنیم بوی آن جایی نمیرود، نمیشود پنجره را باز کرد و دود عود و اسپند را از خانه بیرون کرد، همین مساله ساده را ببینید چه برسد به تمیز کردن در و دیوار و پنجره ها و سطوح مختلف آنجا، آن هم با این همه برو بیا و میهمانان خارجی مختلف با آن همه باکتری در نفسشان و آزمایشات دارویی و میکروبی مختلفی که آنجا انجام میشود.

دانشمندان ناسا برای حل این مشکل چند راه داشتند، راه حل اول اعزام تعدادی مرد ایرانی با پشت کار و سابقه ی موفق در خصوص گردگیری منزل بود که متاسفانه به دلیل قدر ناشناسی بیگانگان این قضیه منتفی شد و فقط شاغلام آنجا ماند که در پروژه ی آپولو آنقدر قهوه لب سوز و چای دیشمله به دانشمندان ناسا داد که بعد ها ادعاهایی کرد که معروف شد به سندروم آپولو. اما راه حل دوم همواره استفاده از ربات بود، ربات های نظافتچی!

البته این بار مشکل مثل فیلم های علمی و تخیلی با اعطای شغلی انسانی به یک ربات حل نمیشد، عده ای از دانشمندان مواد و نانو که اکثر اوقات فقط در جشن ها و مناسبت ها در ناسا برای دریافت سبد کالا حضور پیدا میکردند، این بار با الهام از برگ درخت و مواد پیشرفته ای موسوم به مواد چند کاربردی راه حلی بهتر ارائه دادند، پوشش دهی سطوح برای تبدیل سطوح عادی به سطوح خود تمیز شونده که دیگر زحمت تمیز کاری گردن کسی نیوفتد.

خب تا اینجا حرف های قشنگ دانشمندان مواد و نانو چیز جدیدی نداشت، اما وقتی دانشمندان نگاهی به قضیه ماسک و آن همه باکتری های بازدم و بعدش هم بوی بد کردند ، فکر و ذکرشان از سطوح خود تمیز شونده به سوی سر فصل جدیدی به نام سطوح خود ضد عفونی شونده رفت، که راستی راستی جذاب بود، سطوحی که خودشان خودشان را ضد عفونی میکردند، فرض کنید چنین تکنولوژی هایی در صنعت سرامیک چه کمکی به توالت های بین راهی و این توالت های بین راهی چه کمکی به صنعت گردشگری میکند.

اما ضدعفونی یعنی نابودی ویروس، باکتری و مواد آلی فرار و همه ی این ها واکنش های گرماگیر هستند پس چگونه این همه واکنش گرماگیر انجام شود بدون این که هیچ یک از قوانین ترمودینامیک زیر سوال برود؟ پاسخ ساده ترین چیز ممکن بود، که البته باید از آقای اینشتین تشکر کنیم. چرا که شک کرد که نور چیز هست یعنی ماهیت جسمانی دارد و به قولی فوتون است و جرم دارد و الخ.

از این رو تکنولوژی برگ مصنوعی را به موادی اطلاق کردند که با دریافت انرژی نور بتوانند واکنش های گرماگیر را انجام دهند یا حداقل به انجام آن کمک کنند یا آن را تسریع و تسهیل کنند و خود ماندگار باشند و به سرعت از بین نروند.

همکاری ناسا با یک استارتاپ فوق العاده تکنولوژیک به نام پیورتی بر میگردد به این اتفاق. البته شما تصور نکنید که ناسا از هیچ راهکار تصفیه هوا و ضدعفونی محیط دیگری استفاده نکرد، بلکه هدف از مطرح کردن این داستان نیم بند آن بود که به شکل حل مساله بپردازیم، با مشکل جدید باید با ابزار جدید برخورد کرد و به دنبال راه حل جدید هم گشت.

کرونا یک مشکل جدید است و خبر بد این که عفونت های مقاوم شده به آنتی بیوتیک ها نیز در راه هستند و با چند سال تاخیر ممکن است از راه برسند. این که بگوییم زمین تب کرده است و دارد نسل ما را اصلاح میکند از آن باورهای قدیمی است که بیشتر به درد سر به راه کردن بشر سرکش میخورد ، اما راه حلی برای مشکل فعلی ارائه نمیدهد و دردی درمان نمیکند. درست مثل این است در خصوص قضیه ناسا بگوییم نباید برویم 400 کیلومتر بالاتر از سطح زمین ایستگاه بزنیم. این اساساً تغییر صورت مساله است، صورت مساله فی الحال یافتن راه نجات با کمترین میزان تلفات از این بحران کرونا است.

فی الواقع راه حل خیلی مواقع جلوی چشممان است. ما به سطوحی نیاز داریم که نه تنها خودشان نسبت به حضور باکتری و ویروس بر روی خود مقاوم باشند بلکه در برخورد ویروس ها و باکتری ها و آلاینده ها با سطوح مختلف بتوانند آنها را تخریب و بی اثر نمایند. و البته باید همچنان راه حل های دیگری همچون قرنظینه خانگی و رعایت اصول بهداشتی و … را نیز در نظر داشت.

گرافینا با چند سال سابقه کار در حوزه تکنولوژی برگ مصنوعی به ویژه مواد خود ضد عفونی شونده برای ادارات، بانک ها، شرکت ها و مراکز بهداشتی، درمانی و نظامی راه حل مناسبی ارائه میدهد و آن هم تبدیل سطوح عادی به “سطوح اَبَر خود ضد عفونی شونده و تصفیه کننده هوا“ست. آن هم با یک پوشش دهی سریع و ساده.

شوربختانه ما در دوره ای هستیم که عموم مردم گمان میکنند تکنولوژی پیشرفته آن چیزی است که با کامپیوتر، دانش فنآوری ارتباطی[ii]، اینترنت و موبایل پیوند خورده باشد و از آسفالتی که ژاپن برای تصفیه هوای شهرهایش استفاده میکرد غافل بودیم، یا رنگی که ایتالیا برای سطوح شهری به کار برد تا مشکل آلودگی هوا را حل کند و یا میلیون ها متر مربع سطوح خود ضد عفونی شونده ای که پیورتی در آمریکا با کاربری نظامی، صنعتی و درمانی ایجاد کرده. تکنولوژی پیشرفته یا هایتک [iii]همه‏ی اینهاست، هم در موبایل است و هم میتواند در قالب یک اسپری بر روی دیوار منزل یا میز کار و دستگیره در استفاده شود.

تکنولوژی پیشرفته، استفاده از پوشش غیر سمی و بی خطر گرافینا است برای بیمه کردن سطوح نسبت به ویروس و باکتری آن هم به مدت حداقل ده روز. خلاصه که فنآوری استفاده از یک ابزار جدید برای رویارویی با یک مشکل جدید است، نه این که آب_الکل و آب_وایتکس جواب کار را ندهد، فقط بعد از پاشش الکل و وایتکس بر روی یک سطح همچون دستگیره در یا میز کار و دیوار، آن سطح پس از چند دقیقه محیط مناسبی برای رشد میکروب و باکتری خواهد بود و چنانچه ویروسی بر روی آن بنشیند بسته به جنس سطح و شرایط دمای محیط، میتواند از چند ساعت تا چندین روز باقی بماند، در صورتی که چنانچه سطح با گرافینا پوشش دهی شده باشد، ویروس و باکتری به محض برخورد با سطح نابود میشوند. اگر تابش نور (هر نوع نوری ، نور داخل منزل یا نور آفتاب) هم باشد، سرعت و قدرت تخریب باکتری و ویروس نه تنها بیشتر شده بلکه آلاینده های هوای شهری و بوهای بد و مواد آلی فرار نیز نابود میشوند. از اینرو سطوح پوشش دهی شده با گرافینا هم خواص آنتی باکتریال و آنتی وایرال دارد و هم تصفیه کننده هوا هستند.

اما آیا این ادعا واقعاً قابل اثبات است، گرافینا آنرا با تست کشت باکتری قبل از پوشش دهی و دو هفته بعد از پوشش دهی اثبات میکند. در خصوص آلودگی هوا هم کار با دستگاه های سنجش آلودگی و پالایش چند هفته ای و ارائه آمار پیش میرود.

برای کسب اطلاعات بیشتر و سفارش این خدمت میتوانید به وب سایت گرافینا سری بزنید. شرکتی با هسته ای از فارق التحصیلان نانو و مواد دانشگاه صنعتی شریف که میتواند به بسیاری از کسب و کارهای بحران زده خدمتی ارائه دهد تا لااقل سطوح محیط کاری را برای مدت ها (10 روز تا 3 ماه بسته به نوع پوشش دهی) نسبت به حضور باکتری و ویروس بیمه کنند و شاید همین یک کار، از ابتلای یک نفر جلوگیری کند و آن ناقل بیخبر جان یک نفر را نگیرد و همین یک قدم به کنترل انتقال ویروس کرونا کمکی کند و امیدوار باشیم که جان یک یا چند نفر را نجات دهیم.

توضیح: داستانی که در خصوص ناسا گفته شد عیناً و مو به مو اتفاق نیفتاده و صرفاً برداشت ها و برش هایی از کاربردهای تکنولوژی های پیشرفته در برخورد با مشکلات و مسائل بوده و قسمت هایی از آن فقط جنبه طنز داشته و بخش های از آن کاملا غیر واقعی است.

[i] International Space Station

[ii] information technology

[iii] high tech