کامنتها هم نشان میداد همه از دست محیط پیرامون اکوسیستم استارتاپی و قوانین دستوپاگیر این محیط نالان هستند. محیطی که به نظر میرسد به اندازه جسم و ذات استارتاپها جوان و چالاک نیست. از همینرو وزنهای شده که پای استارتاپیها به آن زنجیر است و در کنار مشکلات راهاندازی و اداره، باید این بار اضافه را هم به دنبال خود بکشانند. بیمه تامین اجتماعی و ساختارهای بازرسی و محاسباتیاش درک درستی از ماهیت استارتاپها ندارند، گرفتن یا نگرفتن مجوزها کابوسهای مجزا اما هماندازهای هستند، شمشیر داموکلس فیلترینگ هم سایه مبارکش را از سر استارتاپیها کوتاه نمیکند!
اما توییتهای دلخوشکنندهای هم هست که کمی از تلخی این فضای نسبتا پسزننده کاست. وزیر جوان ارتباطات توییت کرد که باید فیبرنوری را به خانهها ببریم و راه دسترسی به اینترنت پرسرعت به ساختمانهای مسکونی را باز کنیم؛ راهی که اگر باز شود، شاید انقلابی در کسبوکارهای خانگی باشد. وزیر دههشصتی کابینه دوازدهم حتی برآوردهای مالی نسبتا دقیق و راهکارهای عملیاتی هم برای نظاممهندسی داشت که چطور میتوان این موضوع را عملی کرد. یک امیدواری پرجان برای اینکه چنین طرح و برنامههایی به سرانجام برسد؛ یک توییت به معنای واقعی دلخوشکننده.
اما پیام حالخوشکنتر این بود که استارتاپیترین وزیر تاریخ جمهوری اسلامی از اینترنت وایفای رایگان در اماکن عمومی نوشت. آذری جهرمی اینبار در اینستاگرام خود نوشت که به اپراتورهای اینترنتی پیشنهاد کرده «در اماکن عمومی مانند پایانههای مسافربری، فرودگاهها و ایستگاههای قطار، ورزشگاهها، فروشگاههای بزرگ و اماکن مذهبی، خدمات اینترنتی را تا حجم معینی از طریق توسعه شبکههای وایفای به صورت مجانی در اختیار مردم قرار دهند.» و این معنایی جز توسعه زیرساختها برای توسعه یک فضای بزرگتر ندارد. برخلاف اظهارنظر ناامیدکنندهای که از همین وزیر چندی پیش شنیده شد که وزارت ارتباطات به دنبال ایجاد یونیکورنهای وطنی در حوزه استارتاپی است، این اظهارنظر بسیار بجا و منطقی بود؛ چراکه اساسا دولتها مسئولیتی برای ایجاد یونیکورن و استارتاپهای بزرگ ندارند. دولتها تنها میبایست زیرساختها را برای اجراییشدن ایدهها و راهاندازی کسبوکار و درنهایت فعالیت و رشد اکوسیستم استارتاپی فراهم کنند و اجازه دهند در یک محیط بیدغدغه، بااستعدادها و تلاشگرها بزرگ شوند و تکستاره. فقط کافی است دولت مشکلاتی نظیر آنچه در هشتگها ناصر غانمزاده آمده بود را از سر راه کسبوکارهای نوآورانه وطنی بردارد تا آنوقت یونیکورنهای وطنی پا بگیرند. در چنین شرایطی بدون اینکه کوچکترین حمایت مستقیمی از این استارتاپهای موفق از سوی دولت شده باشد، همه کابینه از جمله وزیر ارتباطات میتوانند پز آنها را بدهند. پس شاید بهتر باشد دولت همان توسعه اینترنت پرسرعت و ترویج اینترنت رایگان در اماکن عمومی را دنبال کند و از درگیر کردن خود در راهاندازی و یا حمایت مستقیم از حوزهها و یا استارتاپهای خاص دوری گزیند؛ چراکه تجربه دولتها در حوزه صنعت و تولید و حتی شرکتهای دانشبنیان نشان میدهد که حمایتهای بانکی و دستورهای ویژه و رویکردهای بخشنامهای هیچگاه نمیتواند به تولد برندها و نامهای موفق و بزرگ منجر شود.