نخستین دوره این رویداد، در سال 1384 برگزار شد و پس از وقفه‌ای هشت ساله، در سال 1393 و با نام «نمایشگاه فناوری‌های نو و پیشرفته تبریز» از سر گرفته شد و در پنجمین دوره برگزاری، در سال 1396 به «نمایشگاه نوآوری و فناوری رَبع رشیدی» با عنوان اختصاری «رینوتکس» تغییر نام داد.
امروز رینوتکس یکی از مهمترین رویدادهای نوآوری و فناوری کشور و محلی است برای گردهمایی نوآوران، فناوران و شرکت‌های دانش‌بنیان که هر سال میزبان صدها طرح و ایده فناورانه و هزاران نفر از علاقه‌مندان حوزه دانش و فناوری است.
از جمله اهداف برگزار کنندگان رینوتکس، میتوان به جذب و پرورش ایده‌های نوآورانه و فناوری‌های کاربردی، ایجاد بستر مناسب برای شبکه‌سازی میان فناوران و بازیگران زیست‌بوم نوآوری و فناوری کشور، کمک به تجاری‌سازی فناوری، شناسایی و حمایت از فناوری‌های برتر کشور و کمک به برندسازی آنها، شناسایی نیازهای فناورانه صنایع و تلاش برای ارتقای فناوری آنها اشاره کرد.
نمایشگاه رینوتکس توسط سازمان عامل استقرار و توسعه منطقه ویژه علم و فناوری رَبع رشیدی و با همکاری نمایشگاه بین‌المللی تبریز برگزار خواهد شد و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و استانداری آذربایجان شرقی از حامیان این نمایشگاه به شمار میآیند.
حدود یک ماه تا زمان برگزاری این رویداد باقی مانده و به همین بهانه، با رضا کریملو، مدیرعامل سازمان عامل استقرار و توسعه منطقه ویژه علم و فناوری رَبع رشیدی و رئیس ستاد اجرایی رینوتکس گفت‌وگویی کردیم تا اطلاعات بیشتری را مورد این نمایشگاه کسب کنیم.
در زیست‌بوم فناوری کشور، رینوتکس چه جایگاهی دارد؟
رینوتکس در طول 10 دورهای که تا کنون برگزار شده و به خصوص از سال 1396 به این سو، تلاش کرده تا به عنوان یکی از رویدادهای مهم حوزه فناوری، جایگاه خود را در کشور تثبیت کند؛ با تجربهای که در این 10 دوره کسب کردیم، می‌توانیم ادعا کنیم که رینوتکس جای خود را در بین فعالان این حوزه و بازیگران زیست‌بوم فناوری کشور باز کرده است.
چه اهدافی برای رینوتکس در نظر گرفته شده؟
در دورههای اول بیشتر سازمان‌محور بودیم و توزیع طرح‌ها پراکنده انجام میشد؛ از دوره سوم به این سو، توسعه و تجاری‌سازی و زون‌بندی طرح‌های فناورانه مورد توجه قرار گرفت؛ تا جاییکه در سال 1396 و با هدف برندسازی، نام این رویداد به نمایشگاه نوآوری و فناوری رَبع رشیدی و برند رینوتکس تغییر یافت.
از دستاوردهای دورههای پیشین برایمان بگویید.
در رینوتکس 2017 برای اولین بار 26 رویداد جانبی با مشارکت ذی‌نفعان حوزه‌های مختلف برگزار شد و در دورههای بعد هم شاهد برگزاری رویدادهای مختلفی بودیم که به مشارکت گسترده دستگاه‌های ملی و استانی، تسهیل فرایند ثبت‌نام، ارتقاء کیفیت طرح‌های ارائه شده و همچنین ایجاد بستر برای ارتباط بخش‌های مختلف اجرایی و تولیدی با فناوران و شرکت‌های دانش‌بنیان منتهی شد.
البته هشتمین دوره به دلیل شرایط ناشی از کرونا به صورت مجازی برگزار شد؛ اما نقطه عطف رینوتکس، دوره دهم آن بود که با مشارکت گسترده نهادهای دولتی و بخش خصوصی توانستیم 66 رویداد فناورانه را برگزار کرده و هفته فناوری تبریز را رقم زدیم. رویدادی که میزبان بیش از 60 هزار نفر از علاقمندان حوزه فناوری بود.
مهمترین مزیت شرکت در نمایشگاه رینوتکس چیست؟
در ابتدا این نکته را اضافه کنم که جذب بازیگران مختلف زیست‌بوم فناوری و ایجاد بستری برای تعامل میان آنها از مهمترین اهداف رینوتکس بوده و هست. اما در خصوص سوال شما باید بگویم که مهمترین مزیت حضور در رویدادی در این سطح، قرار گرفتن ایده‌های نو و محصولات فناورانه در معرض دید سرمایه‌گذاران و صاحبان صنایع و کسب‌وکارها و در نتیجه، ادامه پیشرفت این ایده‌ها و محصولات است.
استقبال پرشور عمومی و تخصصی شرکت‌های دانش‌بنیان در دوره دهم رینوتکس نشان داد که این رویداد از بسیاری جنبهها در زیست‌بوم فناوری کشور خود را جا انداخته و اکنون بسیاری از شرکتها رویداد رینوتکس را بستر مناسبی برای رونمایی و ارائه ایده‌ها و محصولات فناورانه خود یا تجاری‌سازی تولیدات خود می‌دانند.
تفاوت مهم رینوتکس 2023 با دوره های قبل چیست؟
امسال هم به مانند سال گذشته، حدود 10 هزار مترمربع فضای نمایشگاهی در طول 4 روز در اختیار صاحبان ایده‌ها و طرح‌های فناورانه، شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان، شتاب‌دهنده‌ها و سرمایه‌گذاران، دستگاه‌های اجرایی و بخش خصوصی قرار خواهد گرفت. اما تفاوت آن با سال‌های گذشته در این است که امسال با توجه به توافقنامه همکاری با نمایشگاه بین‌المللی، این مجموعه بزرگ به عنوان سرمایه‌گذار و حامی فناوران و شرکت‌های نوپا و نوآور، حضور فعال‌تری خواهد داشت.
از دیگر تفاوت‌های این دوره با دورههای قبلی می‌توانم به زون‌بندی تخصصی کاربردی، ارزیابی اثربخشی نمایشگاه، توجه ویژه به مستندسازی و استفاده از ابزار مدیریت پروژه، بازنگری در فرایند ثبت‌نام متقاضیان، بازنگری در اهداف و توجه ویژه به کاربردی بودن رویدادها و تمرکز بر رفع نیازهای فناورانه در طول برگزاری نمایشگاه اشاره کرد.
حضور در این نمایشگاه چقدر مقدار برای شرکت کنندگان هزینه دارد؟
دریافت غرفه در رینوتکس یازدهم یک میلیون و 625 هزار تومان به ازای هر مترمربع هزینه دارد که با توجه به همکاری نمایشگاه بین‌المللی تبریز، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، وزارت علوم و استانداری، حدود 60 درصد تخفیف بر روی آن اعمال شده و به 650 هزار تومان کاهش یافته است. علاوه بر این تخفیف 60 درصدی، فهرستی از مراکز مجاز برای ارائه تخفیف مازاد هم از طرف دبیرخانه رینوتکس مشخص شده که افراد حقیقی و حقوقی متقاضی تخفیف میتوانند به این مراکز که عضو آن هستند مراجعه کرده و درخواست خود را ارائه دهند.
کدام مراکز مجاز به ارائه تخفیف هستند؟
مراکز رشد و نوآوری، پارک‌ها و پردیس‌های علم و فناوری، مناطق ویژه علم و فناوری، کارخانه‌های نوآوری، شتاب‌دهنده‌ها، کارگزاری‌های تبادل فناوری، فرمانداری‌های استان آذربایجان شرقی و فضاهای کار اشتراکی که مراکز دولتی و خصوصی داخل استان تا 20 درصد میتوانند تخفیف ارائه بدهند. مراکز دولتی خارج از استان تا 30 درصد و مراکز خصوصی خارج از استان نیز تا 40 درصد مجاز به ثبت درخواست تخفیف مازاد برای اعضای خود هستند. این نکته را هم اضافه کنم که هزینه ثبت‌نام در بخش جشنواره طرح‌های برتر رینوتکس، به ازای هر طرح، 500 هزار تومان است.
نمایشگاه رینوتکس 2023 دارای چه دستهبندیهایی است؟
رینوتکس یازدهم در 12 زون فناورانه طراحی و دسته‌بندی شده است که شامل موارد فوق است: «خودرو و حمل‌ونقل»، «صنایع دفاعی»، «صنایع خلاق و فرهنگی»، «شهر هوشمند»، «نفت و گاز و انرژی»، «لوازم خانگی»، «سلامت و بهداشت»، «صنایع غذایی و کشاورزی و دامپروری»، «محیط زیست و آب»، «سرمایه‌گذاری و تجاری‌سازی»، «صنایع معدنی و مصالح ساختمانی» و «نوآوری و فناوری‌های آینده». البته باید بگویم که رینوتکس به فناوری خاصی محدود نمیشود و همه فعالان این حوزه میتوانند در آن حضور داشته باشند.
در این دوره از رینوتکس، زون‌بندی بر اساس کاربرد فناوری طراحی شده؛ به عبارت دیگر کاربرد یک فناوری زون مربوط به آن را مشخص می‌کند. برای مثال فناوری در حوزه برق و الکترونیک که در حوزه سلامت کاربرد دارد و در زون سلامت و بهداشت قرار می‌گیرد.
آیا صرفا شرکتها میتوانند در رینوتکس ثبت نام کنند؟
خیر. هر فرد یا مجموعه حقیقی و حقوقی که در حوزه نوآوری و فناوری فعال است میتواند در رینوتکس ثبت نام کند. تنها شرط ما این است که متقاضی در این حوزه حرفی برای گفتن داشته باشد.
حضور در رینوتکس چه مزیتهایی برای استارتاپ‌ها دارد؟
رینوتکس در 5 بخش اصلی برگزار می‌شود؛ «ایده‌های فناورانه یا طرح‌های استارتاپی» و «توسعه و تجاری‌سازی» دو مورد مهم هستند. قرار گرفتن این دو بخش در کنار بخش سوم یعنی «ارائه خدمات تجاری‌سازی و مشاوره» میتواند به تامین سرمایه مورد نیاز استارتاپ‌ها و رشد و توسعه آنها کمک کند. شرکتها، نهادها و سازمان‌های خدماتی و حمایتی در رینوتکس 2023 حاضر خواهند شد و مشورت‌ها و راهکارهای لازم را به شرکت‌های دانش‌بنیان و فناوران ارائه خواهند کرد.
در کنار اینها، بخش «فروش محصولات و خدمات دانش‌بنیان» نیز در این نمایشگاه پیش‌بینی شده که طی آن، فناوران و شرکت‌های دانش‌بنیان میتوانند تولید انبوه محصولات خود و بازاریابی و فروش خود را توسعه بدهند. سازمان‌ها و دستگاه‌های دولتی و صنایع و تولیدکنندگان بخش خصوصی نیز میتوانند نیازهای فناورانه خود را در رینوتکس عرضه کنند تا فناوران آشنایی بیشتری با نیازهای آنها پیدا کرده و بتوانند ایده‌ها و محصولات کاربردی‌تری را ارائه کنند.
به چه صورت این اتفاقها رخ میدهند؟
برگزاری رویدادهای جانبی در حوزه سرمایه‌گذاری و تامین مالی و حضور صندوق‌های حمایتی و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در رینوتکس، بستر تحقق این اهداف است؛ هر ساله ما شاهد انعقاد تفاهم‌نامه‌هایی در این خصوص بوده‌ایم و انشالله امسال نیز چنین اتفاقاتی رقم بخورد.
رینوتکس چه تاثیری بر حوزه رگولاتوری دارد؟
باید بگویم که هدف ما این نیست که تعدادی غرفه راه‌اندازی شود، تعدادی بازدیدکننده بیایند و نمایشگاه را به هر شکلی برگزار کنیم و هر سال این چرخه تکرار شود؛ بلکه هدف اصلی ما این است که همه بازیگران زیست‌بوم فناوری را به همدیگر متصل کنیم و این یک هدف مستمر است که در طول سال دنبال می‌شود. بنابراین هر یک از دورههای رینوتکس، تکمیل‌کننده یک هدف کلان است که در کنار اقدامات دیگر سازمان رَبع رشیدی مانند تهیه سند توسعه علم و فناوری، ایجاد کارخانه نوآوری و ارزش‌گذاری فناوری معنا می‌یابد. همچنین حضور مسئولان بخش‌های حاکمیتی، اجرایی و قانون‌گذاری در این نمایشگاه باعث می‌شود که بیشتر و دقیق‌تر با زیست‌بوم نوآوری و فناوری آشنا شوند که همین امر میتواند در نحوه مدیریت و قانون‌گذاری این حوزه تاثیر مثبتی داشته باشد.
از رویدادهای رینوتکس یازدهم برایمان بگویید.
رینوتکس 2023 صرفا برای ارائه ایده‌ها و محصولات فناورانه نیست، بلکه قرار است فضایی فراهم شود که همه علاقمندان و بخش‌های مختلف حوزه علم و فناوری بتوانند ایده‌ها، تجربیات و نظرات خود را برای توسعه زیست‌بوم فناوری به اشتراک بگذارند. این مهم در قالب رویدادهای فناورانه در رینوتکس دنبال می‌شود. امسال بیش از 30 رویداد فناورانه و ده‌ها ورکشاپ تخصصی در رینوتکس پیش‌بینی شده که با حضور و سخنرانی اساتید و صاحب‌نظران برجسته کشور در حوزه فناوری برگزار می‌شود. همچنین امسال با توجه به برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته و هماهنگی که با وزارت صمت داشتیم، اولین دوره جایزه ملی فناوری ایران به 20 نفر از فعالان و برگزیدگان زیست‌بوم فناوری کشور اهدا خواهد شد. این جایزه برای اولین بار با یک نگاه خاص و براساس ارزیابی فناوری از نگاه صنعت طراحی شده و امیدواریم که نقش موثری در تقویت ارتباط بین فناوران و صاحبان صنایع داشته باشد.
معرفی برخی از رویدادهای تخصصی رینوتکس 2023
ریورس پیچ
رویداد ریورس‌پیچ (Reverse Pitch) یکی از رویدادهای اصلی و مهم رینوتکس امسال خواهد بود. ریورس‌پیچ یا چالش معکوس یک رویداد کارآفرینی تقاضا محور است که در آن به جای آنکه استارتاپ‌ها ایده‌های تجاری خود را معرفی کنند، سازمان‌ها و صنایع و شرکتها نیازهای خود را معرفی کرده و تیم‌های خلاق و استارتاپی محصولات و خدمات نوآور خود را متناسب با این نیازها خلق می‌کنند.
این رویکرد مزایای زیادی دارد و ایده‌ها و محصولاتی که در این رویکرد خلق می‌شوند، شانس بسیار بیشتری برای موفقیت دارند؛ زیرا براساس یک نیاز واقعی شکل گرفته‌اند و تامین مالی و همچنین بازار فروش آنها به نوعی تضمین شده است.
کافه سرمایه
کافه سرمایه از دیگر بخش‌های رینوتکس 2023 است که برای جذب سرمایه و مذاکره شرکت‌های نوآور و استارتاپ‌ها با سرمایه‌گذاران ایجاد خواهد شد. صاحبان ایده‌ها و طرح‌های فناورانه و شرکت‌های نوپا و استارتاپ‌ها با توجه به میزان سرمایه مورد نیاز و حوزه فعالیتشان به سرمایه‌گذاران معرفی شده و جلسات مذاکره برای آنها ترتیب داده خواهد شد.
دمودی
دمودی (DemoDay) یا روز معرفی رویدادی است که طی آن استارتاپ‌ها محصول خود را به سرمایه‌گذاران معرفی می‌کنند تا برای کسب‌وکار خود سرمایه‌گذار مناسب را پیدا کنند. در این رویداد تلاش‌های چندین ماهه استارتاپ‌ها به نمایش گذاشته می‌شود. این رویداد از تیم‌های استارتاپی تشکیل شده که در مرحله پیش‌شتابدهی قرار دارند و آماده جذب اولین دور سرمایه خود هستند.
استیج رینوتکس
استیج رینوتکس به عنوان بخشی دیگر از رینوتکس ۲۰۲۳ میزبان پنل‌های تخصصی، گردهمایی‌ها، سمینارها و سخنرانی‌ها با هدف نهادینه کردن فرهنگ کارآفرینی، نوآوری و تبادل تجربیات فناوران موفق با جوانان و علاقمندان این حوزه خواهد بود. علاوه بر این پاویون‌های اختصاصی مشاوره و ارائه خدمات توسط نهادهای حمایتی و صندوق‌های نوآوری و شکوفایی جزو بخش‌های جذاب رینوتکس 2023 است.
