توبیاس لوتکه در سال ۲۰۰۵، جوان ۲۷ سالهای بود که برای آنکه اثبات کند میتواند درآمدی به جیب بزند و در آن زمان بزرگترین علاقهاش اسکی بود، تعدادی اسنوبرد و لوازم اسکی از عمدهفروشی خرید و تصمیم گرفت آنها را بفروشد و سودی عایدش شود. بعد از دو ماه سر و کله زدن با مغازهداران شهر اوتاوا و راهاندازی صفحههای فروش محصولات اسکی در فیسبوک که همگی ناکارآمد بودند، تصمیم گرفت راه بهتری برای فروش پیدا کند. به گفته خودش چند سال برنامهنویسی خواندن در دانشگاه سرانجام به کارش آمد و با یک گرافیک ابتدایی مشغول طراحی پلتفرمی برای فروش آنلاین شد. خودش میگوید: «عصر جمعه بود و با خودم گفتم اگر بتوانم در دو روز آخر هفته یک نرمافزار فروش طراحی کنم، به هر قیمتی خودم را از شر اسنوبردها خلاص میکنم». همین ایده به ظاهر ساده به همراه ۲۰۰ هزار دلار کمک خانواده زمینهساز طراحی نرمافزاری به نام «شاپیفای» شد که امروز بزرگترین نرمافزار آنلاین خردهفروشی برای مغازهداران و بیزينسهای کانادایی است.
- استارتاپی که سخت استارت خورد
توبیاس لوتکه به همراه یکی از رفقایش به نام اسکات لیک، شاپیفای را در سال ۲۰۰۶ لانچ کردند و تا دو سال بعد هیچ سودی از آن به دست نیاوردند. آنها تقریبا درآمدی نداشتند و از آنجا که پای سرمایهگذار خارجی هم در میان نبود، چندان برای استارت خوردن کارشان فشاری نداشتند. تا اینکه اسکات کار را ترک کرد و توبیاس دریافت که باید تکانی به ایدهاش بدهد. او دو نفر را به عنوان مدیر داخلی و مسئول طراحی به تیم یک نفرهاش اضافه کرد و در سال ۲۰۰۸ با طراحی دوباره اپلیکیشن و شروع همکاری خردهفروشیهای اونتاریو با شاپیفای، شرکت کم کم به درآمد دست یافت. در سال ۲۰۱۰ شاپیفای توجه سرمایهگذاران را جلب کرد و توانست ۷ میلیون دلار سرمایه به دست بیاورد و یک سال بعد رقم سرمایهگذاری روی این پلتفرم به ۱۵ میلیون دلار رسید. به نظر میرسید آن شروع آرام و بیصدا سرانجام غوغایی حداقل در کانادا به پا کرده بود، چرا که تا پایان سال ۲۰۱۳ بیش از ۲۱ هزار مغازه فروش آنلاین خود را به واسطه این نرمافزار انجام میدادند و بیش از ۲۷۰ میلیون دلار محصول به واسطه این اپلیکیشن به فروش رفت.
البته باید گفت فروش مستقیم محصولات که ایده اولیه راهاندازی شاپیفای بود، هرگز در آن محقق نشد، بلکه این نرمافزار فقط واسطهای برای فروشگاهها و افرادی بود که قصد داشتند محصولات خود را بفروشند. در واقع شاپیفای مجموعهای از گزینهها و ابزارها به کاربرانش میدهد تا به واسطه آن فروشگاه آنلاین خود را راهاندازی کنند. شاپیفای از یک سو میزبان فروشندگان است و از طرف دیگر محصولات را به دست مشتری میرساند. در این پلتفرم بیش از صد تم برای فروشگاههای مختلف طراحی شده و هر فروشنده با توجه به محصولی که برای فروش دارد، تم و گزینههای مورد نظر خود را به فروشگاه مجازیاش اضافه میکند. ضمن اینکه یک گزینه کاربری رایگان یکماهه در شاپیفای وجود دارد و فروشندگان میتوانند شانس این پلتفرم در فروش آنلاین خود را تا یک ماه رایگان ارزیابی کنند.
- مارکتی برای کاناداییها
توبیاس درباره استارتاپ دهسالهاش میگوید: «من برای پیشبردن شاپیفای هر مسئولیتی در آن را امتحان کردم، از طراحی سایت گرفته تا چانهزدن با شرکتهای خردهفروشی و حمایت از حقوق مصرفکننده. گاهی فکر میکنم ایده اولیه خیلی برایم دمدستی و ابتدایی شکل گرفته بود، وقتی داستان استارتاپها را میخوانم، همیشه ردپایی از کارآفرینی و ایدههای خلاق در زندگی و کودکی بنیانگذارانش میبینم، اما باید قبول کنم که هیچ کدام از اینها برایم اتفاق نیفتاده بود و روزهای اول فقط به فکر فروش اسنوبردهایی بودم که بابتشان پول زیادی پرداخت کرده بودم. اما امروز شاپیفای را مثل بچهام دوست دارم و میدانم این نرمافزار خدمت زیادی به کسبوکارهای کوچک و بیزينسهای خرد کانادایی کرده است.» هرچند امروز شاپیفای نرمافزاری است که در ۱۰۰ کشور دنیا از آن استفاده میشود و بیش از ۳۲۵ هزار بیزينس و فروشگاه فروش آنلاین خود را از طریق آن انجام میدهند، خدمات جانبی فروش که از طریق این نرمافزار عرضه میشود، تنها در کانادا و آمریکا قابل دسترسی است و بسیاری معتقدند كه در روند رشد یک استارتاپ، آن هم بعد از ده سال، خدمات جانبی آن باید بیش از این حرفها رشد کند.
با وجود این محدودیتها، امروز شاپیفای میتواند ادعا کند در قالب یک استارتاپ بومی خدمت زیادی به فروش آنلاین کانادا کرده و مارکتی ساخته که هنوز در این کشور بیرقیب است.