شهرام شاهکار در توییترش و در پاسخ به نقد محمدرضا فرحی درباره ارزشگذاری اسنپ با خطاب قرار دادن او و تشکرکردن بابت نقدش چند توییت کرده که مجموع آنها را به شکل پیوسته منتشر کردهایم. البته محمدرضا فرحی مجددا به این مطلب پاسخی داده که میتوانید آن را در شنبهپرس بخوانید.
محمدرضا جان ممنونم که نقدت را درباره مدل ارزشگذاری مقایسهای (analytical benchmarking) اسنپ با استدلال همراه کردی و فقط به رد مدل تخمینی ما یا بیان این فرض که هدف از ارائه آن گمراهسازی مخاطب بوده، بسنده نکردی، اما معتقدم تعدیلهای مورد بحثت در مدل ما هم لحاظ شدند.
در مورد «مخدوشبودن آمار سفرهای رقبا» حتی با فرض اینکه سفرهای روزانه اوبر کمتر از ۱۵میلیون است، اوبر در ارزشگذاری مقایسهای ضریب بالاتری میگیرد، نه پایینتر. فارغ از این، مبنای مقایسه ما (تصویر اسلاید) ضریب همتایان منطقهای کریم و اُلا بوده، نه همتایان بینالمللی.
دو مبنای مقایسهای مایعنی اُلا که در هند و کریم که در امارات، پاکستان، عراق، مصر، اردن، مراکش، فلسطین و … فعالند) در اکثر شهرهایشان به لحاظ ساختار هزینه سفرها و در نتیجه کمیسیون، شباهت بسیار زیادی به ۵ شهر بزرگ اسنپ در ایران (یعنی بخش اصلی کسبوکار ما) دارد.
از آنجا که صورت مالی همتایان منطقهای و بینالمللی ما به دلیل عدم حضور در بورس در دسترس نیست، تعداد سفرها بهعنوان اصلیترین شاخص کمی پلتفرمها در نظر گرفته شده است. دقیقا به همین دلیل هم مبنای قیاس ما تعداد سفرهای روزانه بوده، نه شاخصهای مالی دقیقی مثل NMV یا EBITDA.
در مدل ارزشگذاری ما، نکته کاملا شفافی وجود داشت که در رسانهها منعکس نشد: تخمین ما از ارزش اسنپ، در قیاس با کریم و اُلا صرفا بر مبنای تعداد سفرهای روزانه (به دلایلی که در بالا اشاره کردم) و لحاظ کردن تعدیلهای مختلف است. به همین دلیل هم بازهای از ارزش تخمینی اسنپ ارائه کردیم و نه یک عدد مطلق برای ارزشگذاری قطعی آن.
در مورد «پتانسیل رشد» و قیاس اسنپ با اُلا نباید فراموش کنیم که اُلا و کریم هر دو در بازارشان رقیب جدی و بزرگی مثل اوبر دارند و این تاثیر مستقیمی بر Gross Profit و سهم بازار آنها دارد. اُلا بعد از ۸ سال در ۱۱۰ شهر هند با حدود ۱۳۰ میلیون جمعیت فعال است (یعنی۱۰درصد جمعیت هند). اُلا به دلیل محدودیت در ضریب نفوذ اینترنت همراه و فقدان زیرساخت جادهای مناسب باقی جمعیت هند را تحت پوشش قرار نداده است؛ بازار پویای حملونقل ایران را باید با بازار ۱۳۰میلیونی هند مقایسه کرد.
پتانسیل رشد اسنپ، به بازار جابهجایی مسافر با خودرو به صورت دربستی، محدود نمیشود و سرویس ride-sharing، اسنپباکس، اسنپفود و سایر کسبوکارهای گروه اینترنت ایران هم جزء پتانسیلهای بالفعل رشد اسنپ هستند (نزدیکترین مدل، به چشمانداز اسنپ، Go-Jek اندونزی است.)
همه میدانیم که ارزشگذاری قطعی یک کسبوکار زمانی اتفاق میافتد که با فروش بخشی از سهام شرکت به سرمایهگذار جدید در یک معامله واقعی انجام شود و فقط آن زمان است که میتوانیم مبنای دقیقی برای مقایسه با ارزش تخمینی خود داشته باشیم.
کلام آخر: حتی با فرض دسترسی به اطلاعات مالی همتایان، باز هم دقیقترین و پیچیدهترین مدلهای ارزشگذاری مقایسهای و یا مدلهای ارزشگذاری دیگر مثل Discounted Cashflow فقط یک مدل هستند؛ همانطور که تخمین شما از ارزش اسنپ (۳۵۰-۷۵۰میلیون دلار) بیانگر یک مدل است و نه ارزش قطعی آن.