بچه بازار است. از سال دوم دبستان کار کرده و زیر و بم بازار را میشناسد. نه اینکه سن زیادی داشته باشد. متولد ۱۳۶۶ است. ۳۲ ساله و اهل کرمان است. لهجهاش حسابی کرمانیبودنش را فریاد میزند و البته سبزینگی مردمان کویر را هم بر چهره دارد. چغربودن و نترسبودن بچههای کویر هم زیر رگهای متورمش نفس میکشند.
از ابتدا تا انتهای گفتوگو از نترسیدن، عقب ننشستن و تسلیمنشدن حرف میزند. صحبت از سیدهادی علوی، همبنیانگذار و مدیرعامل استارتاپ تومن است. تومن که حتی هنوز یکساله هم نشده، الان تیمش بیش از ۱۱۰نفر نیرو دارد که ۶۲ نفرشان در تهران مستقر هستند و از این تعداد ۴۰نفر از تحصیلکردههای دانشگاه صنعتی شریف هستند.
هادی کارهای زیادی تا این سن انجام داده؛ از پروژههای ملی چندین میلیاردی گرفته تا راهاندازی استارتاپ در حوزه پخش. بچه یک خانواده با سطح متوسط مالی بوده و پدرش شغل دولتی و فرهنگی داشته و در حوزه آب منطقهای کشور فعالیت کرده است.
ورودی ۸۵ دانشگاه شریف است، اما مشکلی برایش ایجاد میشود و برای تحصیل به دانشگاه کرمان انتقالی میگیرد. اما از سال ۸۹، دوباره به دانشگاه شریف در رشته برق برمیگردد. بعد از دوره ارشد، دوره ارشد MBA را در همین دانشگاه میخواند.
از شرکت تعاونی تا راهاندازی استارتاپ
«از دبیرستان کار اقتصادی میکردم.» دبیرستانی بوده که شرکت تعاونی مواد غذایی تشکیل میدهد. از دوران کارشناسی در تجارت پسته هم وارد شده و بعد از ورود به تهران، شرکتی را در زمینه برق و کامپیوتر به نام آماد راهاندازی میکنند و از وزارتخانههای معدن، دفاع و بهداشت پروژه میگیرند.
بعد شرکت پخش مواد غذایی ویژه رستورانها به نام آوند را راهاندازی میکند. در سال ۹۶، با دوستانش شرکت کیوبیت را شروع میکنند که قرار بوده با مدل استارتاپ استدیو کار کند. محصولی را در حوزه گیم راهاندازی میکنند و بعد از ۶ماه و در ابتدای سال ۹۷، تومن را شروع کردهاند. ۳همبنیانگذار دارد و هادی مدیرعامل است. بهزاد معماری، احمدرضا آرمانی و رضا شورکایی همبنیانگذارانش هستند.
یک زونکن مجوز داریم
ایده تومن از پنج شش سال پیش در ذهنش بوده و میگوید حتی شرکت پخش را هم که شروع کردم میخواستم به یک کسبوکار مالی بینجامد. در ابتدای سال ۹۷، شرایط پیادهسازی ایده تومن فراهم میشود. کارسختی در پیش دارند چون در حوزه پیمنت بحث اعتماد خیلی پررنگ است و اگر کسبوکاری یک بار شکست بخورد، برگشت دوباره یا غیرممکن است یا خیلی سخت.
ضمن اینکه مجوزها در این حوزه نقش پررنگی دارند. هادی میگوید ما الان یک زونکن مجوز داریم، چون همین که اسم پیمنت به میان میآید، همه فکر میکنند که قرار است پول پارو شود و هر سازمانی از آن سهم میخواهد و میخواهند مجوزی برایت تعریف کنند.
تومن مال خود ماست
تیم تومن سختیهای زیادی طی همین چند ماه فعالیت، متحمل شدهاند: «هر لحظه انگی به ما میچسبانند. به نهادهای مختلف ما را منتسب میکنند یا میگویند به فلان خانواده تعلق دارید و خلاصه خون ما را در شیشه کردهاند.
ما وارد حوزه استارتاپی شدیم که کار بزرگتری انجام دهیم. در حالی که با کسبوکار آماد پروژههای چندین میلیارد تومانی دریافت میکردیم. مثلا اولین پروژه دیسپاچینگ یعنی مدیریت هوشمند معادن را در مقابل یک شرکت بزرگ برزیلی با بودجه یکدهمی برنده شدیم، اما از آماد بیرون آمدم و به سراغ MBA رفتم چون میخواستم کسبوکاری داشته باشم که سروکارم با مردم باشد.
الان هم اگر یک تماس با تومن گرفته شود و مسئله آن مشتری حل نشود، فرد جوابدهنده فردا نمیتواند سر کار بیاید. در همه بخشهای تومن این میزان از سختگیری وجود دارد. در حال حاضر بیش از ۸۰ کیف پول در ایران داریم اما کیف پولی که مردم به آن اعتماد کرده باشند، خیلی کم داریم. حتی اپلیکیشنی مانند آپ با آن همه یوزربیس، مردم در آن شارژی نمیکنند و کسی در آن پول نمیخواباند. اما مردم به تومن اعتماد کردهاند چون ما پاسخگوی نیازهایشان هستیم.»
اگر تومن موفق نشود…
«اگر تومن توانست موافق بشود یعنی اوضاع استارتاپی ایران سالم است اما اگر تومن از بین برود، باید فاتحه استارتاپهای ایرانی را بخوانید؛ یعنی امکان ندارد که چند جوان بدون رانت بتوانند کاری از پیش ببرند. یعنی اکوسیستم استارتاپی هم مانند بازار عدس و ماش است و رانت و زد و بند دارد.»
هادی با بیان این جملات ادامه میدهد: «بازار را ناسالم کردهاند و رقیب ما به رانندگان کارت هدیه ۵۰هزار تومانی داده که QRکد تومن را بکَنند و QRکد آنها را نصب کنند. یا به عدهای پول دادهاند که در کافهبازار کامنتهای منفی علیه تومن بنویسند.
این مسائل در حالی است که ما همیشه سعی کردهایم که با سالم کارکردن، اعتماد رانندگان را جلب کنیم. به همین دلیل فرایند تسویه را به دو صورت آنی و هر روز ساعت ۶ صبح انجام میدهیم. فرایند تسویه اتومات است ولی هر روز از ساعت ۵ تا ۷، تیم تسویه در اتاقی به نام تسویه، جمع میشوند و تا تسویه تمام نشود، بیرون نمیآیند.
خروجی این مسئله این بوده که طی این ۸ ماه، حدود ۳۶هزار پذیرنده داریم. هم بین تاکسیها و هم بین فروشگاهها. تلاش برای ما مهمترین مزیت است و به همین دلیل از روزی که تومن راه افتاده فقط ۳ روز تعطیلی داشتهایم و همگی شبانهروز کار میکنیم، چون هدف مشخصی داریم و میخواهیم موفق بشویم و تسلیم نمیشویم.»