پلتفرم ویدئویی اسکورپ در سال 2017 موفق شد عنوان بهترین رشد استارتاپی ترکیه را از آن خود کند. این سرویس که به کاربران اجازه می‌دهد ویدئوهای 15 ثانیه‌ای خود را از گوشی‌های آی‌اواس و اندروید، با انتخاب موضوعات مختلف، به اشتراک بگذارند، تنها طی 8 ماه اولیه آغاز کارش به 600 هزار کاربر ثابت دست یافت. استارتاپ اسکورپ در سپتامبر سال 2014 توسط 2 دانشجو به نام‌های ایزت زاکوتو و سرکان آیشیک تأسیس شد. آنها با کمک تیم 25 نفره خود موفق شدند شبکه وسیعی از جوانان را مجذوب خدمات خود کنند. اسکورپ یکی از اعضای مرکز انکوباتور دانشگاه کوچ استانبول است. این مرکز، مربیان، فضای اداری و سایر منابع موردنیاز را در اختیار استارتاپ‌هایی می‌گذارد که پتانسیل بالایی برای رشد و مقیاس‌پذیری دارند. امروز نرخ ماهانه کاربران فعال اسکورپ به 3.5 میلیون نفر و میزان متوسط فعالیت روزانه‌ای که در این پلتفرم صورت می‌گیرد به 100 هزار دانلود می‌رسد. همچنین تاکنون بیش از یک‌میلیون موضوع، سوژه فیلم‌های کاربران قرارگرفته و طبق آمار، اعضای فعال روزانه 50 ویدئو را از این پلتفرم دانلود می‌کنند.
مکزیک، هند، برزیل و کشورهای خاورمیانه، بازارهای اصلی اسکورپ به شمار می‌روند. آیشیک، هم‌بنیانگذار اسکورپ می‌گوید: «بهترین راه شناختن یک نفر این است که با او در مورد موضوعات مختلف صحبت کنید. ما از همان ماه اول، وقتی فقط 10هزار کاربر داشتیم، شاهد بودیم که جوانان چگونه موضوعات سیاسی و اجتماعی روز را مورد بحث قرار می‌دهند، به‌صورت گروهی در مورد یک سوژه ویدئو ضبط می‌کنند و نظرشان را با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند. حتی برای خودمان هم بسیار جالب بود.» فعالان اکوسیستم استارتاپی ترکیه معتقدند که اسکورپ، شبکه‌ای اجتماعی شبیه به Quora یا Reddit خواهد بود.
- طراحی محصول
ایده اصلی آیشیک و زاکوتو، پروژه‌ای بود که محتوای ویدئویی کوتاه تولیدی کاربران را منتشر می‌کرد. آنها می‌دانستند که جوانان در مورد مسائلی نظیر ارتباطات اجتماعی، ورزش و هنر، شور و هیجان بیشتری دارند و می‌خواستند پلتفرمی طراحی کنند که کاربران از طریق آن، افکار خود را به‌آسانی به تصویر بکشند و منتشر کنند. پلتفرم اسکورپ، به کاربران اجازه می‌دهد ویدئوها را بر اساس موضوعات متنوع، مرتب کنند و به‌این‌ترتیب بحث‌های جالب و موردعلاقه خود را بیابند و صدا یا ویدئوی خود را به بحث اضافه کنند. ازآنجاکه گوشی‌های هوشمند، نفوذ زیادی در زندگی جوانان امروز دارد، تیم اسکورپ از یک پایگاه کاربری بالقوه وسیع برخوردار است. بنیانگذاران جوان معتقدند که با تعیین محدودیت 15 ثانیه‌ای، مدت‌زمان کافی را برای انتقال پیام و محتوا در اختیار مخاطبان می‌گذارند و درعین‌حال، با کوتاه نگه‌داشتن زمان، توجه کاربران را تا انتهای هر ویدئو حفظ می‌کنند.
- یک مدل پایدار درآمد
تیم اسکورپ از روش جدیدی برای بهره‌گیری از تبلیغات بومی استفاده کرد. در مرحله اول، آنها با برندهای مشهوری مثل نایک، برای تبلیغاتشان قرارداد بستند و در مرحله بعد، کاربران را تشویق کردند که در مورد این اسپانسرها، ویدئو بسازند و به اشتراک بگذارند. همین استراتژی، جریان درآمدی رضایت‌بخشی را برای آنها به همراه داشت.
در مقابل، شرکت کاربرانی را که در این طرح شرکت می‌کنند، در درآمد حاصله از تلاش‌شان، سهیم می‌کند و تشویق‌های ویژه دیگری را نیز برای آنان در نظر گرفته است. بخش دیگری از مدل درآمدی اسکورپ، از فروش بلیت‌هایی حاصل می‌شود که برای شرکت در رویدادها و تورهای شرکت‌های اسپانسر، به کاربران علاقه‌مند فروخته می‌شود.
- کمپین‌های تبلیغاتی
یکی از مهم‌ترین عوامل رشد چشمگیر اسکورپ، رویکرد هوشمندانه مؤسسان آن در کمپین‌های تبلیغاتی است. به‌عنوان‌مثال، در یکی از کمپین‌هایی که با حمایت مالی برند غذایی دوریتوس برگزار می‌شد، آیشیک از مخاطبان پرسید: «شجاعانه‌ترین کاری که در 5 سال اخیر انجام داده‌اید، چه بود؟» این سؤال که به‌طور ضمنی برای ترغیب مردم به تست تورتیلای جدید و تند دوریتوس مطرح‌شده بود، ازآنجاکه دغدغه‌های ذهنی کاربران را به چالش می‌کشید، باعث شد این سوژه بیش از 6 میلیون ویدئوی بازخورد داشته باشد.
همه کمپین‌ها، قبل از اینکه وزن کامل را برای حضور اجتماعی پیدا کنند، در اینستاگرم، فیس‌بوک و یوتیوب مورد تست A/B قرار می‌گیرند. در مرحله بعد، موضوع بحث به اشتراک گذاشته می‌شود و کاربران پاسخ‌های ویدئویی خود را به سوژه مربوطه، پیوست می‌کنند.
آیشیک معتقد است که اسکورپ دو مشکل اصلی برندها را درزمینه تعاملات اجتماعی حل می‌کند. نخست آنکه اغلب اوقات هزینه‌های تولیدی بالاست و راه ساده‌ای برای تست A/B محتوای یک کمپین وجود ندارد. به‌علاوه دسترسی به جمعیت زیادی از جوانان که به رویکردهای نوین بهتر از تبلیغات سنتی پاسخ می‌دهند، کار ساده‌ای نیست.
درحالی‌که استقبال جهانی از این پلتفرم اشتراک‌گذاری ویدئو افزایش می‌یابد، مؤسسان تلاش می‌کنند چه در سطح کشور ترکیه و چه خارج از مرزها، آگاهی عموم را از فرهنگ و تاریخ کشور خود بالا ببرند. آنها با مطرح‌کردن سؤال‌هایی که ایده جوانان را در مورد چالش‌های فرهنگی و اجتماعی جویا می‌شود، می‌کوشند به اهداف رسانه خود عمق بیشتری ببخشند. همچنین با تشویق و استقبال از ویدئوهایی که تجربه کاربران را از سفر به مناطق توریستی ترکیه به تصویر می‌کشد، سهم خود را در بهبود اقتصاد کشورشان ایفا می‌کنند. این اقدام آنها موردتقدیر رئیس سازمان گردشگری ترکیه قرارگرفته است.
- اسکورپ تا کجا توسعه خواهد یافت؟
تیم اسکورپ در نیم‌سال اول شروع کار، تمرکز خود را به بازار ترکیه محدود کرده بود و تنها درصد کمی از ویدئوها به زبان انگلیسی ساخته می‌شدند، ولی بنیانگذاران متوجه شدند که با ادامه این روند نمی‌توانند نظر سرمایه‌گذاران بیشتری را به استارتاپ خود جلب کنند، چراکه اغلب سرمایه‌گذاران متمایل بودند پول خود را به پروژه‌هایی اختصاص دهند که در بازارهای بین‌المللی نیز حضور دارند.
این موضوع چالش زیاد بزرگی نبود، چراکه تکنولوژی و استراتژی اسکورپ این امکان را فراهم می‌کرد که موضوعات موردبحث را به سایر زبان‌های بین‌المللی نیز مطرح کنند. چند ماه پس‌ازاین تغییرات، تعداد کاربران به‌شدت افزایش یافت و جوانان زیادی از خارج از مرزها، به مشتریان وفادار این پلتفرم تبدیل شدند. اسکورپ موفق شد محبوبیت خود را علاوه بر کشورهای آسیایی، در مکزیک، برزیل و آرژانتین نیز افزایش دهد. آمریکا و انگلیس، بازارهای هدف بعدی این شبکه اجتماعی هستند، هرچند بنیانگذاران واقفند که محصولشان هنوز نوپاست و به کشش بیشتری نیاز دارد.
