بر اساس قانون، هر شخص حقیقی یا حقوقی میتواند در اداره مالکیت معنوی و با رعایت شرایط مقرر، نسبت به ثبت علامت تجاری برای کسبوکار خود، اقدام کند. در این نوشته امکان اجازه بهرهبرداری از علامت تجاری از طریق قراردادهای مجوز بهرهبرداری مورد بررسی قرار میگیرد. با توجه به اینکه علامت تجاری از حقوق مادی و قابل انتقال است، افراد میتوانند به دیگران اجازه استفاده از علامت تجاری خود را بدهند.
مثلا برند نیکو در تولید انواع شیرینیجات، این امکان را به یک یا چند تولیدکننده شیرینی میدهد که علامت تجاری نیکو را روی محصولات خود درج کنند. در این خصوص چند نکته را باید مدنظر قرار داد:
بر اساس ماده ۱۴۱ قانون ثبت علائم تجاری، در قرارداد مجوز بهرهبرداری باید صریحا به این نکته اشاره شود که آیا اجازه به صورت انحصاری صادر میشود یا خیر. به بیان دیگر، ارائهکننده مجوز حق دارد که جز به شخص «الف»، به دیگری مثلا شخص «ب» هم مجوز بهرهبرداری از علامت تجاری خود را بدهد یا خیر.
همچنین باید مشخص شود آیا اجازهگیرنده فعلی حق اعطای اجازههای بعدی را دارد یا خیر.
این بدان معناست که شخص «الف» به عنوان اجازهگیرنده، بدون اینکه از صاحب اصلی علامت تجاری اجازه مجدد بگیرد، خود میتواند به دیگران نیز مجوز بهرهبرداری از علامت تجاری را بدهد یا خیر. باید بدانیم که اگر انحصاری یا غیرانحصاریبودن بهرهبرداری از علامت در مجوز ذکر نشود، هر مجوز بهرهبرداری که به ثبت میرسد، غیر انحصاری تلقی میشود.
مجوز بهرهبرداری ابتدا در قالب یک قرارداد عادی یا رسمی بین اجازهدهنده و اجازهگیرنده تنظیم میشود و تمام شرایط آن به تفصیل و با جزئیات ذکر میشود.
پس از تنظیم قرارداد، درخواست ثبت مجوز بهرهبرداری باید توسط مالک علامت با تصریح به موارد ذیل تسلیم مرجع ثبت شود:
الف: اسم و نشانی و تابعیت اجازهگیرنده و نماینده قانونی وی در صورت وجود؛
ب: در صورتی که اجازهدهنده، کالا یا خدمات متنوعی را ارائه میدهد اما قرارداد مجوز بهرهبرداری فقط ناظر به یک یا چند مورد از آن کالا یا خدمات است، حتما میبایست این مورد در درخواست منعکس شود. برای درخواست ثبت مجوز بهرهبرداری علاوه بر موارد بالا، مدارک زیر نیز میبایست ضمیمه شود:
الف: مدرک قانونی مبنی بر اعطای اجازه بهرهبرداری که به امضای اجازهدهنده و اجازهگیرنده رسیده است؛ در واقع همان قرارداد عادی یا رسمی
ب: اصل آخرین گواهینامه معتبر علامت
ج: مدارک نمایندگی قانونی، اگر از وکیل استفاده میکنید یا اجازهدهنده یا گیرنده شخصیت حقوقی هستند، حتما میبایست مدارک نمایندگی ضمیمه باشد.
د: رسید مربوط به پرداخت هزینهها.
خلاصه آنکه علامت تجاری ثبتشده به مالک آن این امکان را میدهد که به دیگران اجازه بهرهبرداری از آن را تحت شرایطی اعطا کند. اگر قصد اعطای مجوز بهرهبرداری از علامت تجاری خود به دیگران را دارید، میتوانید از طریق مرکز مالکیت معنوی اقدامات لازم را انجام دهید.