اما گسترش استفاده از تلفنهای هوشمند و دسترسی مناسب به اینترنت همراه و جوان‌بودن جمعیت و میل آنها به استفاده از خدمات نوین را هم باید به‌دلایل موفقیت این شرکتها اضافه کرد. خیلیها فکر میکردند تب این پدیده هم خیلی‌زود خواهد خوابید؛ اما ظاهرا تازه در آغاز یک رقابت شدیدتر در این حوزه قرار داریم چرا‌که حالا پای «ماکسیم» هم به میان آمده است؛ تاکسی اینترنتی روسی که وارد بازار کشورمان شده و می‌خواهد بازار را از دست اسنپ و تپسی در‌بیاورد یا شاید هم بخش دیگری از بازار سنتی حمل‌و‌نقل درون‌شهری را در تهران نشانه گرفته است. برخی کارشناسان بر این باورند که خود این خبر هم آغازی بر یک رقابت دیگر است. ایران که فقط تهران نیست و دور نیست روزی که تاکسی اینترنتی به سایر شهرهای کلان کشورمان هم برود و حتی حمل‌و‌نقل برون‌شهری را هم به قبضه خود درآورد. سرعت زیاد در گسترش، خاصیت فعالیتهایی با بنیه و مبتنی بر فناوریهای نوین است. زیرساختهای اینترنتی هم که آماده است. پس چرا که نه؟
اعلام رقم یک میلیون دلار سرمایه گذاری در ماکسیم نا امید کننده‌است و شاید ورود ماکسیم هم مثل آژانسی فقط سر و صدا باشد. اما با این حال ورود یک شرکت با مالکیت صددرصد خارجی بدون اینکه ایرانی ها سهمی در آن داشته باشد بار دیگر زنگ‌های خطر را برای آینده اکوسیستم استارتاپی ایران به صدا در آورده است
ماکسیم هم آمد
شرکت روسی تاکسی اینترنتی ماکسیم به‌عنوان رقیب اسنپ و تپسی حالا به‌طور رسمی اعلام کرده که در ایران فعالیت‌های خود را شروع کرده و آمده است برای طولانی‌مدت بماند. حمید برزگر، مدیرعامل این شرکت تاکسی‌یاب به کانال استارتاپ ۳۶۰ گفته است: «ماکسیم می‌خواهد جایگاه اول بازار تاکسی اینترنتی را در ایران داشته باشد و به قول روس‌ها زمان این را ثابت می‌کند.» به گفته برزگر، ماکسیم هم‌اکنون ۶۰۰ راننده دارد و سرویس آزمایشی خودش را شروع کرده و می‌خواهد حدود ۱۵۰۰ نفر به‌جز راننده هم برای عملیات این شرکت استخدام کند. راه‌اندازی کال‌سنتر بزرگ یکی از مهم‌ترین هدف‌های این شرکت است و به گفته مدیرعامل آن می‌توان بدون نیاز به اپلیکیشن و با تماس با این مرکز تماس در‌خواست تاکسی کرد.
آنچه که این‌روزها در کلانشهر تهران با عنوان اسنپ و تپسی شناخته می‌شود و حالا با رقیبی تازه به نام ماکسیم هم مواجه شده، نمونه‌های ایرانی اپلیکیشن حمل‌و‌نقل «اوبر» هستند. نکته جالب اینکه در زمان آغاز به کار اوبر هم مقاومتهایی که این روزها از سوی اصناف سنتی در کشورمان در برابر نمونه‌های وطنی آن شاهد هستیم وجود داشته اما به قول همان روس‌ها، زمان ثابت کرده که برنده بازی «فناوری» است. سال ۲۰۰۹ بود که تحول عظیمی در سیستم حمل‌و‌نقل عمومی اتفاق افتاد. خاستگاه این تغییر، کالیفرنیا در ایالات متحده آمریکا بود. ایده جدیدی که توسط گرت کمپ به یک طرح انقلابی تبدیل شد، خیلی‌زود با پشتیبانی و شراکت تریویس کلینیک در قامت سرمایه‌گذار، آغازگر راهی شد که می‌توان آن را تغییر عظیم در سیستم حمل‌و‌نقل عنوان کرد. اوبر وارد بازار کار شد. ورودش بازار را رقابتی نکرد بلکه با قدرت آن را به انحصار خود درآورد. با ورود اپلیکیشن اوبر به عرصه حمل‌و‌نقل در کالیفرنیا، آنچه که اتفاق افتاد، این بود که اوبر 70درصد از حمل‌و‌نقل‌های روزانه کالیفرنیا را زیر لوای خود قرار داد. تاکسی‌های معمولی شهری چاره‌ای جز پایین‌آوردن نرخ‌های خود نداشتند تا بتوانند این انحصار را بشکنند و فضا را رقابتی کنند؛ اتفاقی که قطعا به مذاق آنها خوش نمی‌آمد و بعدها جرقه اعتراضاتی را زد که شعله‌های آتش آن روز‌به‌روز گسترده‌تر می‌شد.
دعوا بر سر میلیاردها تومان گردش مالی روزانه است
شاید به نظر بسیاری از ما که زیاد اهل حساب و کتاب نیستیم، دعوا و بحثهای دامنهدار بر سر فعالیت تاکسیها در کلانشهرها بی‌مورد باشد و حتی ورود شرکتهای خارجی به این عرصه را هم شوخی بدانیم؛ اما واقعیت این است که دعوا بر سر میلیاردها تومان گردش مالی روزانه آن هم فعلا فقط در تهران است.
آمار میگوید: رانندهای با ۵ساعت كار شبانه با تاكسي اينترنتي، درآمد متوسط خالص ۸۰ هزار تومان خواهد داشت و درآمد ناخالصش هم حدود ۱۲۰هزار‌تومان است؛ با حسابي سرانگشتي، ۵ساعت كار روزانه در يك تاكسي اينترنتي، در انتهاي ماه درآمدي ۲ميليون و ۴۰۰ هزار توماني خواهد داشت اما همه‌چيز محدود به محاسبات حدودي مي‌شود و اطلاعات دقيقي درباره گردش مالي و ارزش شركت‌هاي نوين وجود ندارد.
برآوردها نشان میدهد میزان گردش مالی فعلی اسنپ و تپسی با بیش از 120هزار راننده، باید رقمی بیش از 50میلیارد تومان در روز باشد. اگرچه این حساب‌وکتاب‌ها دقیق نیست اما دور از انتظار نیست که شرکتی از کشور همسایه شمالی، سودای دستیابی به رتبه اول این بازار را داشته باشد. کسب‌وکارهای نوپا، عمر نسبتا کمتری نسبت به سایر فعالیتها در کشورمان دارند. لذا طبیعی است که پتانسیل و جذب این حوزه بیش از سایر بخش‌ها باشد و از این‌رو‌ست که ورود تاکسی اینترنتی دیگری که در روسیه با برند تجاری «ماکسیم» فعالیت می‌کند، زیاد هم جای تعجب ندارد.
تاکسی‌های اینترنتی در ایران در آغاز راه
آخرین آمار و اطلاعات نشان میدهد بعد از اوج‌گرفتن فعالیت اسنپ و تپسی از درآمد آژانسهای تاکسی در تهران کم شده است؛ یعنی هنوز جای افزایش درآمد برای فعالیت این نوع شرکتها وجود دارد. ماکسیم که تازه‌وارد این عرصه است، اعلام کرده که وارد جنگ قیمتی با این دو برند نخواهد شد. آنها میدانند هنوز جنگی70درصدی آن هم فقط در تهران پیش رو دارند. سازمان این شرکت هم تفاوتهایی با اسنپ و تپسی دارد و قرار نیست در خیابان از رانندهها ثبت کنند؛ یعنی تحولی هم از نظر ارائه خدمات در راه است. اسنپ و تپسی هر چند خود منشأ تحولی مهم در این عرصه هستند اما فعالیت‌شان هم خالی از اشکال نیست. اعتراضها به فعالیت آنها در ماههای اخیر از جنبههای مختلف بالا گرفته و شرکتهای جدید فضایی مناسب برای بازارسازی دارند. نگاهی به ارزش شرکتهای مشابه خارجی فعال در این عرصه نشان میدهد این کسب‌و‌کار مبتنی بر فناوری هنوز در ایران در اول جاده پیشرفت است. براساس آمار ارائه‌شده ارزش شرکت اوبر به عنوان بزرگترین شرکت تاکسی اینترنتی در جهان 68 میلیارد دلار است و ارزش دی‌دی، یکی از شرکتهای تاکسی اینترنتی چین هم حدود 50 میلیارد دلار برآورد می‌شود. بنابراین این کسب‌و‌کار باید به رسمیت شناخته شود و به جای برخی موضعگیریهای عجیب که این روزها شاهدش هستیم، باید قوانین مناسب برای آن هم با سرعت طراحی و تصویب شود. شرکتهای ایرانی هم باید بجنبدند که از قافله عقب نمانند. اعلام رقم یک میلیون دلار سرمایه گذاری در ماکسیم نا امید کننده‌است و شاید ورود ماکسیم هم مثل آژانسی فقط سر و صدا باشد. اما با این حال ورود یک شرکت با مالکیت صددرصد خارجی بدون اینکه ایرانی ها سهمی در آن داشته باشد بار دیگر زنگ‌های خطر را برای آینده اکوسیستم استارتاپی ایران به صدا در آورده است.
