کسانی که اقدام به ثبت اختراع، علامت تجاری (برند یا لوگو) و طرح صنعتی میکنند، حتما در خصوص اعتبار مدت گواهیهای صادره دقت لازم را داشته باشند. برخی از این موضوع اطلاع ندارند که حقوق ناشی از ثبت اختراع، علامات تجاری و طرح صنعتی مدتدار بوده و اعتبار گواهیهای صادرشده منوط به عدم اتمام مدت و یا تمدید بهموقع آنهاست. در این نوشته به تفکیک مدت اعتبار هر یک را بررسی میکنیم:
توضیح 1- قانون استنادی در خصوص اعتبار گواهیهای صادره، قانون ثبت اختراعات، طرحهای صنعتی و علائم تجاری است که در این نوشته به اختصار قانون خوانده میشود.
توضیح 2- با توجه به اینکه تمامی گواهیهای صادره از تاریخ تسلیم اظهارنامه، متقاضی را مورد حمایت قرار میدهند، آغاز مدت نیز از تاریخ تسلیم اظهارنامه است.
توضیح 3 – در صورت عدم تمدید بهموقع گواهیهای صادره فاقد اعتبار شناخته میشوند. (مواد 66، 89 و 131 آیین نامه اجرایی قانون)
الف : اختراع (مدت اعتبار 20ساله با پرداخت هزینه تمدید سالانه)
بر اساس ماده 16 قانون، اعتبار گواهینامه اختراع با رعایت این ماده، پس از 20سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه اختراع منقضی میشود. بهمنظور حفظ اعتبار گواهینامه یا اظهارنامه اختراع، پس از گذشت یک سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه و قبل از شروع هر سال، مبلغی که به موجب آییننامه این قانون تعیین میشود، توسط متقاضی به اداره مالکیت صنعتی پرداخت میشود. تأخیر در پرداخت، حداکثر تا 6ماه در صورت پرداخت جریمه مجاز است. درصورتی که هزینه سالانه پرداخت نشود، اظهارنامه مربوط مسترد شده تلقی و یا گواهینامه اختراع، فاقد اعتبار میشود.
ب: علامت تجاری (مدت اعتبار 10سال و بدون محدودیت در تمدید)
به استناد بند «د» ماده 40 قانون مدت اعتبار ثبت علامت 10سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت آن است. این مدت با درخواست مالک آن برای دورههای متوالی 10ساله با پرداخت هزینه مقرر، قابل تمدید است. یک مهلت ارفاقی 6ماهه که از پایان دوره شروع میشود، برای پرداخت هزینه تمدید، با پرداخت جریمه تأخیر، درنظر گرفته میشود.
ج : طرح صنعتی (مدت اعتبار 5 سال با امکان تمدید تا دو دوره)
براساس بند «د» ماده 28 قانون مدت اعتبار طرح صنعتی 5سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت آن خواهد بود. این مدت را میتوان برای دو دوره 5ساله متوالی دیگر پس از پرداخت هزینه مربوط تمدید کرد. پس از انقضای هر دوره که از پایان دوره شروع میشود، یک مهلت 6ماهه برای پرداخت هزینه تمدید شده و همچنین جریمه تأخیر در نظر گرفته خواهد شد.
پرسشی که ممکن است مطرح شود آن است که در صورتی که اختراع یا علامت تجاری قبل از تصویب قانون به ثبت رسیده باشد آیا معتبر است و نحوه تمدید آن چگونه است؟ پاسخ پرسش اول مثبت بوده و در صورتی که اختراع یا علامت تجاری وفق مقررات به ثبت رسیده باشد، معتبر است در این صورت :
الف – در مورد اختراعات باید هزینههای سالانه مقرر در این قانون، برای مدت باقیمانده پرداخت شود.
ب – علائم باید در موعد مقرر در همان قانون تمدیدشده و پس از تمدید براساس طبقهبندی بینالمللی مجددا طبقهبندی شود.