مسائل حقوقی استارتاپ‌ها از جمله مواردی است که اکثر استارتاپ‌ها در ابتدای شکل‌گیری کمتر به آن توجه کرده و اغلب آن را بی‌اهمیت تلقی می‌کنند. در صورتی که در برخی موارد همین مسائلی که شاید در نگاه اول پیش‌پا‌افتاده به نظر می‌رسد، می‌تواند برایشان دردسرساز باشد. استارتاپ آپلا به نشانی uplaw.ir تلاش می‌کند تا استارتاپ‌ها را با مسائل حقوقی خود آشنا کرده و در این زمینه به آنها کمک کند.
محسن خانی به همراه احسان موسوی، مهتاب خرازیان و مهرناز عطایی آپلا را بنیانگذاری کرده‌اند. هر چهار نفر ۲۱ ساله هستند. محسن، مهتاب و مهرناز دانشجوی حقوق هستند و احسان دانشجوی نرم‌افزار. با محسن هم‌صحبت شدیم تا داستان شکل‌گیری استارتاپشان را روایت کند.
من با احسان از ۱۳ سالگی وارد اکوسیستم استارتاپی شدیم و از همان زمان به این فکر می‌کردیم که استارتاپ خود را داشته باشیم. من در حوزه طراحی گرافیک کار می‌کردم و احسان نیز برنامه‌نویسی می‌کرد. با هم یک بازی آنلاین راه انداختیم و بعد از آن حضورمان در اکوسیستم استارتاپی بیشتر شد. در ۱۸ سالگی به دنبال ایده‌ای می‌گشتیم که بیزینس خود را راه بیندازیم.
با تجربه‌ای که در اکوسیستم پیدا کرده بودیم، می‌دیدیم که اکثر استارتاپ‌ها با مسائل حقوقی کسب‌وکار دست و پنجه نرم می‌کنند و در این زمینه با خلأ دانشی روبه‌رو هستند. بر همین اساس تصمیم گرفتیم استارتاپی در این حوزه راه بیندازیم. ایده آپلا تقریبا از ۲ سال پیش در ذهنمان شکل گرفت و در حال حاضر ۶ ماه است که کار را شروع کرده‌ایم و دیگر اعضای تیم نیز به ما پیوستند. آپلا باعث شد که من تصمیم بگیرم در دانشگاه هم رشته حقوق را انتخاب کنم و دانشم را در این حوزه افزایش دهم.
-
آپلا چه کار می‌کند؟
آپلا یک مرجع حقوقی برای کسب‌وکارهای نوپاست. استارتاپ‌ها از زمانی که شکل می‌گیرند تا پس از اینکه شرکت خود را ثبت می‌کنند و دارای شخصیت حقوقی می‌شوند، درگیر مسائل حقوقی هستند که این مسائل شامل موارد مختلفی می‌شود؛ از انعقاد قرارداد گرفته تا ثبت شرکت و تنظیم اساسنامه و هر موردی که با مسائل حقوقی می‌تواند مرتبط باشد.
بر همین اساس در آپلا خدمات حقوقی مختلفی که شامل تنظیم و بررسی قراردادهای استارتاپ‌ها، مشاوره حقوقی به استارتاپ‌ها و امور دعاوی استارتاپ‌ها می‌شود، ارائه می‌شود. در بخش تنظیم قراردادها هر نوع قراردادی که استارتاپ‌ها در هر مرحله از رشد خود نیاز دارند، پوشش داده می‌شود و سعی می‌شود به آنها کمک شود.
همچنین استارتاپ‌ها ممکن است با مشکلاتی روبه‌رو بشوند که به دعاوی دچار شوند. در این حالت نیز آپلا تلاش می‌کند با وکلایی که با آن همکاری دارند، در کنار استارتاپ‌ها باشد. وکلایی که از طرف آپلا معرفی می‌شوند، قیمت‌های رقابتی دارند و به استارتاپ‌ها در انجام کارهای دعاوی کمک می‌کنند. در بخش مشاوره حقوقی نیز استارتاپ‌ها می‌توانند از خدمات مشاوره استفاده کنند.
به عنوان مثال، ممکن است در جلسه با سرمایه‌گذار نیاز داشته باشند که یک نماینده حقوقی را در کنار خود داشته باشند در این حالت نیز می‌توانند از خدمات آپلا استفاده کنند. علاوه بر این، یکی دیگر از خدمات آپلا تنظیم صفحاتی از وب‌سایت‌های استارتاپ‌هاست که برایشان بار حقوقی دارد و بیشتر شامل صفحات قوانین و مقررات می‌شود.
مخاطب هدف ما استارتاپ‌ها هستند. با بررسی‌هایی که انجام داده‌ایم حداقل ۲۷۰۰ استارتاپ در حال فعالیت هستند که این تعداد هر روز در حال افزایش است
-
استارتاپ‌ها چطور می‌توانند از خدمات آپلا استفاده کنند؟
در حال حاضر در وب‌سایت، بانکی از قراردادها داریم که برخی رایگان و برخی پولی هستند. یکی از قراردادهای شاخصی که بسیار مورد نیاز استارتاپ‌هاست، قرارداد هم‌بنیانگذاران استارتاپ‌هاست که تقریبا برای اولین‌بار منتشر شده و به صورت رایگان در اختیار استارتاپ‌ها قرار داده شده است.
علاوه بر قراردادهای آماده‌ای که در وب‌سایت وجود دارد، فرمی برای مشاوره و تنظیم قرارداد نیز در نظر گرفته‌ایم که استارتاپ‌ها می‌توانند درخواست خود را ثبت کنند تا ما به آن رسیدگی کنیم. علاوه بر این، بخش سوالات حقوقی نیز در سایت در نظر گرفته شده که استارتاپ‌ها می‌توانند سوالات حقوقی خود را در آن مطرح کنند و از مشاوران ما بپرسند.
-
هزینه استفاده از خدمات در آپلا چقدر است؟
ما تلاش کردیم قیمت‌ها رقابتی باشد. متوسط قیمتی که برای قراردادها در نظر گرفته‌ایم، بین ۳۰ تا ۷۰ هزار تومان است و قیمت بررسی و تنظیم قرارداد نیز بستگی به مرحله‌ای دارد که استارتاپ در آن قرار دارد و ما بسته‌هایی را در نظر گرفته‌ایم که استارتاپ‌ها با توجه به مرحله‌ای در آن قرار دارند، می‌توانند آن را خریداری کنند. به عنوان مثال، هزینه استفاده از خدمات برای استارتاپ‌های نوپا حدود ۸۰ هزار تومان است. خدمات مشاوره نیز به سه صورت آنلاین، اسکایپی یا حضوری انجام می‌شود که به طور متوسط از ساعتی ۶۰ هزار تومان شروع می‌شود.
-
تاکنون چه تعداد استارتاپ از خدمات استفاده کرده‌اند؟
ما امسال همکار و فاندر حقوقی جشنواره وب و موبایل ایران هستیم و در کنار آن به استارتاپ‌های دیگری هم مشاوره می‌دهیم. علاوه بر این، مشاور حقوقی خانه استارتاپ کرج هم هستیم و تقریبا بعد از ۵هفته‌ای که از تست mvp می‌گذرد، ۵ استارتاپ را از نظر حقوقی پوشش داده‌ایم.
-
در حال حاضر در چه مرحله‌ای هستید؟ از نقطه سر به سر عبور کرده‌اید؟
بله نقطه سر به سر را رد کرده‌ایم و در مرحله تست mvp هستیم و در یکی دو ماه آینده از فیچرهای جدید رونمایی می‌کنیم.
-
با چه سرمایه اولیه‌ای کار را شروع کردید؟
ما به صورت بوت استرپ کار را پیش بردیم و با هزینه حدود ۸۰۰ هزار تومان کار را شروع کردیم.
-
چند رقیب در اکوسیستم شناسایی کردید و اینکه وجود رقیب را تهدید می‌دانید یا فرصت؟
خدمات حقوقی استارتاپ‌ها در حال حاضر به صورت کلی به دو حوزه خدمات حقوقی آنلاین و جست‌وجوی آنلاین وکیل تقسیم می‌شوند. در حوزه خدمات حقوقی آنلاین یکی دو استارتاپ دیگر هم به غیر از ما فعالیت می‌کنند و ما وجود رقیب را بیشتر فرصت تلقی می‌کنیم تا تهدید، چراکه رقیب باعث می‌شود در این حوزه فرهنگ‌سازی بیشتری صورت گیرد. مزیت رقابتی ما نسبت به سایر رقبا این است که ما روی استارتاپ‌های نوپا تمرکز کرده‌ایم و سایرین بیشتر روی شرکت‌های ثبت‌شده تمرکز دارند.
-
حجم بازار را چقدر ارزیابی کرده‌اید؟
بازار گسترده است و مخاطب هدف ما استارتاپ‌ها هستند. با بررسی‌هایی که انجام داده‌ایم حداقل ۲۷۰۰ استارتاپ در حال فعالیت هستند که این تعداد هر روز در حال افزایش است. هدف‌گذاری‌ای که داریم این است که با فیچرهای فعلی تا پایان امسال بتوانیم یک‌سوم بازار را به‌دست بیاوریم.
-
مهم‌ترین چالشی که دارید، چه چیزی بوده است؟
عدم آگاهی از مسائل حقوقی توسط استارتاپ‌هاست و معمولا نیازی احساس نمی‌کنند که به این مسائل بپردازند. ما این چالش را سعی کرده‌ایم با تولید محتوا و آگاهی‌رسانی به استارتاپ‌ها بر‌طرف کنیم تا بیشتر با مسائل حقوقی خود آشنا شوند و آگاه باشند که عدم توجه به این مسائل می‌تواند برایشان دردسرساز باشد.
