تفاوت هوش تجاری و آنالیز تجاری

هوش تجاری (Business Intelligence) که به اختصار به آن BI گفته می‌شود و تجزیه و تحلیل یا آنالیز تجاری (Business Analysis) که به اختصار BA نامیده می‌شود دو بخش مختلف اما به هم مرتبط در حوزه مدیریت کسب و کار هستند. اگرچه آن‌ها در بعضی از موارد اشتراکاتی دارند، اما هدف و تمرکز آن‌ها متفاوت است.

هوش تجاری چیست؟

هوش تجاری به مجموعه‌ای از فرایندها، فناوری‌ها و ابزارهای استفاده شده برای جمع‌آوری، تحلیل و ارائه داده‌ها و اطلاعات در راستای گرفتن تصمیمات کسب و کاری آگاهانه اشاره دارد. هوش تجاری شامل جمع‌آوری داده‌ها از منابع مختلف، تبدیل آنها به بینش‌های معنادار و ارائه آنها به صورت گزارشات، داشبوردها و تصاویر است. هدف اصلی هوش تجاری ارائه یک دید جامع از فعالیت‌های کسب و کار با توجه به اتفاقات گذشته، روند فعلی و پیش‌بینی‌ آینده است تا از آن در تصمیم‌گیری‌های استراتژیک استفاده شود. 

هوش تجاری چه ویژگی‌های کلیدی دارد؟

ویژگی‌های کلیدی هوش تجاری شامل موارد زیر است:

۱- تجمیع و یکپارچه‌سازی داده‌ها

ابزارهای هوش تجاری داده‌ها را از منابع مختلف مانند دیتابیس‌ها، صفحات وب و سیستم‌های خارجی جمع‌آوری می‌کنند.

۲- تحلیل داده‌ها و گزارش‌دهی

 ابزارهای هوش تجاری از داده‌ها برای شناسایی روندها، الگوها، ارتباطات و تحلیل اطلاعات استفاده می‌کنند و نتایج را به صورت گزارشات، نمودارها و داشبوردها ارائه می‌دهند.

۳- نظارت بر عملکرد

استفاده از هوش تجاری امکان پیگیری و نظارت بر شاخص‌های عملکرد کلیدی (KPI) را برای ارزیابی عملکرد کسب و کار و شناسایی نقاط قوت و ضعف فراهم می‌کند.

آنالیز تجاری (BA) چیست؟

آنالیز تجاری روی درک نیازهای کسب و کار، شناسایی مشکلات یا فرصت‌ها و ارائه تمرکز دارد و راهکارهایی برای بهبود فرآیندها، سیستم‌ها یا محصولات ارائه می‌دهد. تحلیلگران تجاری باید همکاری نزدیکی با ذینفعانی مانند مدیران، کاربران و توسعه‌دهندگان محصول داشته باشد تا نیازها را جمع‌آوری، جریان کارها را تحلیل و محدوده پروژه‌ها را تعریف کنند.

آنالیز تجاری چه ویژگی‌های کلیدی دارد؟

ویژگی‌های کلیدی آنالیز تجاری شامل موارد زیر است:

۱- جمع‌آوری نیازمندی‌ها

تحلیلگران تجاری با ذی‌نفعان همکاری می‌کنند تا نیازمندی‌ها و اهداف کسب و کار را جمع‌آوری، مستندسازی و تحلیل کنند.

۲- مدل‌سازی فرایند 

تحلیلگران تجاری فرایندهای کسب و کار را  تحلیل و بررسی می‌کنند تا موانع، ناکارآمدی و بخش‌های که نیاز به بهبود دارند را شناسایی کنند.

۳-ارزیابی راهکارها

 تحلیلگران تجاری راهکارها را ارزیابی و هزینه و فرصت آن را بررسی می‌کنند. سپس گزینه‌های مناسب‌تری را برای تامین نیازهای کسب و کار پیشنهاد می‌کنند.

۴- مدیریت تغییر

تحلیلگران تجاری با بررسی تاثیر راهکارهای پیشنهادی برای تغییر، برای آن برنامه‌های اجرایی تعریف و به این صورت به مدیریت تغییر در سازمان‌ها کمک می‌کنند.

هوش تجاری و آنالیز تجاری چه تفاوت‌هایی دارند؟

در جدول زیر تفاوت‌های هوش تجاری و آنالیز تجاری را به طور خلاصه بررسی می‌کنیم:

هوش تجاری و آنالیز تجاری در ایران

بسیاری از سازمان‌ها در ایران به ارزش و اهمیت استفاده از هوش تجاری (BI) و آنالیز تجاری (BA) را در تصمیم‌گیری‌ها، بهینه‌سازی فرآیندها و رشد کسب و کار پی برده‌اند.

ابزارها و روش‌های هوش تجاری به کسب‌وکارها کمک می‌کنند تا دید جامعی از عملکردهای خود پیدا کنند، روندها را شناسایی کنند، بر خود عملکرد نظارت داشته باشند و تصمیمات خود را بر اساس داده‌ها بگیرند.

همچنین آنالیز تجاری در کسب و کارهای ایران نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند، جایی که حرفه‌ای‌ها نیازمندی‌های کسب و کار را تجزیه و تحلیل و جمع‌آوری می‌کنند و راهکارهایی برای بهبود فرآیندها، سیستم‌ها و محصولات پیشنهاد می‌دهند. سازمان‌های ایرانی تحلیلگران تجاری را استخدام می‌کنند تا با ذی‌نفعان همکاری و درک بهتری از اهداف مشترک پیدا کنند. سپس برای تحقق این اهداف برنامه‌ اجرایی تعریف کنند.

در سال‌های اخیر، با توجه به رشد تکنولوژی و داده محور‌تر شدن کسب و کارها و اهمیت برآورده کردن مناسب نیازهای مشتری به ویژه در صنایعی مانند مالی، تلکام، خدمات، تبلیغات، گردشگری و … تقاضا برای جایگاه شغلی مرتبط با هوش تجاری و آنالیز تجاری در ایران بیش‌تر شده است. شرکت‌ها به افرادی با تخصص در هوش تجاری و آنالیز تجاری نیاز دارند تا سریع‌تر به اهداف استراتژیک خود برسند. 

شرکت ویستا سامانه آسا

شرکت ویستا سامانه آسا که با نام «آسا» هم شناخته می‌شود، یک شرکت فعال در حوزه IT و از زیرمجموعه‌های «گروه مالی آگاه» است. کار اصلی آسا برآورده کردن نیازهای نرم‌افزاری مجموعه و به ویژه کارگزاری آگاه است. آماده کردن یک بستر معاملاتی امن و کاربردی برای سهامداران یکی از هدف‌های اصلی آسا شناخته می‌شود. 

آسا از سال ۱۳۹۱ و با یک تیم کوچک شروع به کار کرد و در حال حاضر حدود ۳۵۰ نفر از متخصصان حوزه‌های مختلف تکنولوژی در آن مشغول به کار هستند. تیم‌های هوش تجاری و تحلیل نرم‌افزار، از تیم‌های مهم آسا هستند که از رویکردهای به‌روز برای حل چالش‌ها استفاده می‌کنند. اگر شما هم دوست دارید عضوی از تیم هوش تجاری یا تحلیل آسا باشید، می‌توانید موقعیت‌های شغلی آسا در وبسایت asax.ir  ببیند. همچنین در بلاگ آسا مقاله‌های مختلفی در حوزه هوش تجاری و تحلیل نرم‌افزار منتشر شده است که می‌‌تواند به شما در بالاتر بردن دانش شما در این حوزه‌ها کمک کند. 

کلام آخر

هوش تجاری روی تجزیه و تحلیل و داده کاوی و گزارش‌دهی تمرکز دارد تا بینش‌هایی برای تصمیم‌گیری فراهم کند، در حالی که آنالیز تجاری روی درک و تعریف نیازمندی‌های کسب و کار و ارائه راهکارها برای بهبود فرآیندها تمرکز دارد. هر دو این حوزه‌ها نقش بسیار مهمی در تصمیم‌گیری‌ها و بهبود عملکرد کلی کسب و کار دارند.