مشارکت کارکنان در سود برای رقابت با بزرگان

بازه زمانی ۵۰سال برای فعالیت در حوزه فناوری، دوره‌ای طولانی است. شرکت در این مدت شاهد بروز چندین نقطه عطف و تغییرات اساسی در حوزه کاری خود بوده و در همین حال توانسته نقش راهبردی خود در الهام‌بخشی و نوآوری در این صنعت را دنبال کند. این دوره برای AMD از سال ۱۹۶۹ و پایه‌گذاری شرکت توسط جری سندرز در کالیفرنیا شروع شد.

شرکت ای.‌ام.‌دی‌ تولید‌کننده پردازنده‌های رایانه‌ای و فناوری‌های مربوط به آن است. این شرکت در ابتدا تراشه ریزپردازنده ویژه خود را خودش تولید می‌کرد اما بعدتر تصمیم گرفت تا بخش تولید را برون‌سپاری کند. شرکت امروز دومین تامین‌کننده ریزپردازنده و رقیب بزرگ شرکت اینتل است. همچنین پس از خرید شرکت ATI در سال ۲۰۰۶، در کنار شرکت انویدیا تبدیل به دو قطب انحصاری تولید و عرضه واحدهای پردازنده تصویری دنیا شده‌اند.

در سال ۱۹۶۹ جری سندرز، یکی از بنیانگذاران شرکت ای.‌ام.‌دی‌ به عنوان مدیر بازاریابی در شرکت فیرچایلد کار می‌کرد، تصمیم به جدا شدن از آن شرکت و پایه‌گذاری کسب‌وکار خودش داشت. ۷نفر دیگر از همکارانش نیز به دلیل نگرانی بابت حمایت‌نکردن شرکت از کارکنان، نداشتن فرصت رشد‌ و انعطاف‌پذیر نبودن مناسبات در شرکت تصمیم به ترک کار داشتند.

این گروه در واقع دنباله‌رو رابرت نویس و گوردون مور شدند که در سال ۱۹۶۸ شرکت خودشان، اینتل را پایه‌گذاری کرده بودند. نویس فردی است که در سال ۱۹۵۹ نخستین مدار مجتمع سیلیکونی را در شرکت فیرچایلد ساخته بود. به این ترتیب شرکت جدیدی به نام ای.‌ام.‌دی‌ با حضور تعدادی مهندس سابق شرکت فیرچایلد متولد شد و از همان زمان وارد رقابتی سخت با شرکت اینتل شد.

جری سندرز در سال ۲۰۰۲ پس از بازنشستگی، کارش در شرکت را خاتمه داد اما تا آن زمان هر کارمندی که برای کار وارد شرکت می‌شد، نسخه‌‌ای از این جمله را دریافت می‌کرد که «اولویت نخست با مردم است، محصول و سود پس از آنها هستند!»

جری سندرز که یکی از بنیانگذاران شرکت است، در بخش جنوبی شیکاگو به دنیا آمده و توسط والدین پدرش بزرگ شد. او که در نوجوانی یک مرتبه توسط اوباش خیابانی مورد حمله قرار گرفت و بدن غرق در خونش از خیابان نجات داده شده بود، توانست با دریافت یک بورسیه تحصیلی وارد دانشگاه شود و درجه کارشناسی در رشته مهندسی را در سال ۱۹۵۸ دریافت کند. جری پس از آن مدتی را برای شرکت هواپیمایی داگلاس، سپس برای موتورولا و پس از آن برای شرکت نیمه‌هادی فیرچایلد کار کرد. در سال ۱۹۶۹ وقتی که تعدادی از مهندسان شرکت فیرچایلد تصمیم گرفتند شرکتی را برای خودشان تاسیس کنند، جری هم به آنها ملحق و به عنوان رئیس شرکت مشغول به کار شد. در آن زمان هرکدام از کارکنان می‌توانست در سهام شرکت شریک شود که این اقدام در زمان خود یک نوآوری بود.

در دوره ریاست جری سندرز شرکت توانست برنامه فروش و بازاریابی موفقی را دنبال کند گرچه همچنان از رقبای خود عقب بود. سندرز در دوره رکود اقتصادی در سال ۱۹۷۴ برخلاف سایر شرکت‌ها، همچون فیرچایلد، که کارکنان خود را اخراج می‌کردند، از این کار خودداری کرد.

او در این دوره از کارکنان خواست که روزهای شنبه را هم کارکنند تا بتوانند محصولات جدید را زودتر به بازار عرضه کنند. در همین حال روزهای خوبی هم برای شرکت وجود داشت. آنها نخستین شرکت آمریکایی بودند که برنامه جبران خسارت کارمندان در تقسیم سود نقدی را اجرا کرد، در جریان این برنامه بود که کارکنان شرکت به طور مرتب چک‌های سود هزار دلاری یا بیشتر دریافت می‌کردند.

سندرز همچنین مسئولیت پیگیری حق امتیاز با شرکت اینتل را دنبال کرد که باعث شد شرکت تبدیل به دومین منبع تامین ریزپردازنده برای شرکت آی.‌بی.‌ام‌ شود و این توافق شرکت را تا بدان حد رشد داد که تبدیل به تنها رقیب شرکت اینتل شد. شرکت از ابتدا روی ساخت مدارهای مجتمع منطقی متمرکز شد. در همین حال از آنجا که دستیابی به محصولاتی که قابل اعتماد باشند برای مشتریان در صنعت مخابرات و رایانه اهمیت زیادی داشت، شرکت تطبیق با استانداردهای نظامی آمریکا را از همان ابتدا تضمین کرد. آنها در ماه‌های پایانی سال ۱۹۶۹ نخستین محصول خود را تولید کردند.

در سال ۱۹۷۰ شرکت محصول دیگری را تولید و روانه بازار کرد که با موفقیت زیادی مواجه شد. شرکت در سال ۱۹۷۱ وارد مسیر تولید حافظه RAM شد و توانست جمع فروش سالانه خود را به ۴٫۶ میلیون دلار برساند.

در حالی‌که مدت زیادی از تاسیس شرکت نگذشته بود، در سال ۱۹۷۲ سهام خود را به صورت عمومی عرضه کرد‌ و تا سال ۱۹۷۳ موفق شد در مقام دومین منبع تامین‌کننده نیازهای مدارهای MOS/LSI برای اینتل قرار بگیرد. این روند همچنان با سرعت ادامه داشت و تا سال ۱۹۷۵ شرکت موفق به تولید ۲۱۲ محصول شد که ۴۹ عدد از آنها اختصاصی و متعلق به خودش بود‌ و پس از آنکه اینتل در سال ۱۹۷۱ توانست نخستین پردازنده خود به نام ۴۰۰۴ را تولیدکند، شرکت ای.‌ام.‌دی‌ هم همین مسیر را دنبال کرد و وارد بازار ریزپردازنده‌ها شد.

در سال ۱۹۷۵ با مهندسی معکوس پردازنده ۸۰۸۰ شرکت اینتل، آنها هم پردازنده خود به نام Am9080 را تولید کردند؛ اما بعدتر که اینتل کدهای حفاظتی را در داخل پردازنده‌های خود تعبیه کرد، شرکت تلاش کرد تا با رقیب قدیمی به توافق دست یابد و حق امتیاز مربوطه را از اینتل دریافت کرد.

در سال ۱۹۷۷ اشتیاق شرکت زیمنس برای ورود به بازار آمریکا منجر به مشارکت بین این دو شد و زیمنس ۲۰درصد از سهام شرکت را خرید. تزریق این سرمایه به شرکت در افزایش توان تولید محصولات جدید کمک بزرگی کرد. این همکاری باعث خلق شرکت جدیدی به نامAdvanced Micro Computers شد. شرکت جدید به ای.‌ام.‌دی‌ امکان حضور در بازار توسعه و تولید ریزکامپیوترها را داد.

اما پس از تولید پردازنده Zilog Z800 مشخص شد که ادامه مسیر همکاری برای دو شرکت مقدور نیست و ای.‌ام.‌دی‌ سهام بخش آمریکایی شرکت را در سال ۱۹۷۹ خریده و Advanced Micro Computers را در سال ۱۹۸۱ تعطیل کرد. مجموع فروش شرکت در سال مالی ۱۹۷۸ به سطح ۱۰۰ میلیون دلار رسید و شرکت از سال ۱۹۷۹ وارد بازار بورس نیویورک شد.

شرکت ای.‌ام.‌دی‌ بر اساس گزارش‌ها تا سال۲۰۱۸ موفق شده با به کار گرفتن ۱۰،۱۰۰ نفر کارمند درآمدی معادل ۶٫۴۸ میلیارد دلار را ثبت کند‌ و بر همین اساس درآمد عملیاتی معادل ۴۵۱ میلیون دلار را به دست آورده که ۳۳۷ میلیون دلار آن سود خالص شرکت بوده. در همین حال شرکت در آستانه جشن ۵۰سالگی خود دارایی‌هایی به ارزش ۴٫۵۵۶ میلیارد دلار داشته است. جری سندرز در سال ۲۰۰۲ پس از بازنشستگی، کارش در شرکت را خاتمه داد اما تا آن زمان هر کارمندی که برای کار وارد شرکت می‌شد، نسخه‌‌ای از این جمله را دریافت می‌کرد که «اولویت نخست با مردم است، محصول و سود پس از آنها هستند!»