۲۱درصد؛ سهم بزرگ بیمه سلامت از بازار بیمه

حامد ولی‌پور، هم‌بنیانگذار استارتاپ بیمیتو، می‌گوید که فروش آنلاین بیمه موجب افزایش ضریب اعتماد و اعتقاد به استارتاپ‌ها در بدنه سنتی بازار بیمه می‌شود. ضمناً در ایران سیستم‌های یکپارچه اطلاعاتی و زیرساختی وجود ندارد که خود مانعی برای آنلاین‌شدن همه جنبه‌های بازار بیمه است.

ولی‌پور می‌گوید که بعد از جلب اعتماد این بازار به دیگر لایه‌های بیمه هم ورود خواهند کرد. هم‌بنیانگذار بیمیتو مایل نیست که به آنها بیمه‌فروش یا دلایل بیمه بگویند. در ادامه، گفتگوی «شنبه» را با این فعال استارتاپی بخوانید.

• حضور استارتاپ‌ها در بازار بیمه سلامت چه کمک و ارزشی ایجاد کرده است؟

در زمینه بیمه‌های اجتماعی دو دسته بیمه دریافت می‌شود: یکی بیمه‌های پایه که شرکت‌های تأمین اجتماعی آن را ارائه می‌دهند و بیشتر افراد از این نوع بیمه برخوردار هستند. البته پوشش‌های بیمه‌ای دیگری هم وجود دارد، از جمله بیمه‌های تکمیل درمان. ما از نخستین شرکت‌هایی هستیم که به این حوزه وارد شده‌ایم.

یک شرکت هیچگاه حاضر نمی‌شد که افراد را بیمه کند، بدون اینکه ضمانتی در مورد دریافت سایر بیمه‌نامه‌های آن شرکت دریافت کند. پیش‌تر، افرادی که در شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ کار نمی‌کردند، نمی‌توانستند از خدمات و مزیت‌های بیمه تکمیلی بهره‌مند شوند.

اکنون، سیستم جدیدی طراحی شده و ما هم به عنوان یک کسب‌وکار آنلاین آن خدمات را ارائه می‌دهیم. افراد، حتی اگر در سازمان‌های بزرگ کار نکنند، می‌توانند خودشان اقدام کنند و به صورت انفرادی بیمه درمان تکمیلی دریافت نمایند. خدمات آنلاین در این زمینه خیلی به فراگیرشدن این بیمه کمک کرده است.

• یکی از نقدهای وارده به استارتاپ‌های بیمه این است که می‌گویند این شرکت‌ها عملاً بیمه‌فروش‌اند و دلّال بیمه. بنابراین، ارزش افزوده‌ای ایجاد نکرده‌اند. چه پاسخی به این نقد داری؟

اینشورتک در سطح جهان از ۱۱ حوزه مختلف تشکیل شده است که هر کدام کارهای متفاوتی انجام می‌دهند. استارتاپ‌های بیمه ایران هم بر مبنای یکی از همین مدل‌ها کار می‌کنند.

و ساده‌ترین مدل هم هست.

من اسمش را ساده‌ترین مدل نمی‌گذارم. چون الان در سایر کشورها هم اقتصادی‌ترین مدلِ اینشورتک همین مدل است. بزرگترین استارتاپ‌های بیمه دنیا هم همین کار را انجام می‌دهند. ضمن اینکه بزرگ‌شدن عدد و رقم فروش بیمه از طرف شرکت‌های آنلاین بیمه‌ای موجب می‌شود که در بدنه بازار بیمه اعتبار کسب کنند و بتوانند وارد این بازارهای سنتی و سفت و سخت شوند.

الان، فروش آنلاین بیمه بهترین جا به‌منظور اعتمادسازی نسبت به استارتاپ‌ها و نشان‌دادن ارزشش‌شان به بازار بیمه است. قطعاً قدم‌ بعدی حرکت به سوی لایه‌های دیگر بازار بیمه است.

• مزیت این مدل چیست؟

مزیتش این است که در بدنه صنعت بیمه که سال‌ها هیچ تغییری به خود ندیده بود، باور کارکردن با تکنولوژی را نهادینه می‌کند. یعنی ما بیمه را می‌فروشیم. وقتی فروش را بالا بریم، اعتماد و اعتقاد آنها به ما بیشتر می‌شود. بنابراین، می‌توانیم با آنها وارد مذاکرات شویم و کم‌کم دیگر لایه‌های اینشورتک را هم برایشان جذاب جلوه دهیم.

• مثلاً چه لایه‌هایی؟

شرکت‌های بیمه برای محاسبه حق بیمه دریافتی توسط بیمه‌گذار به اطلاعاتی نیاز دارند. اما این اطلاعات چگونه به دست می‌آید؟ بخشی از این اطلاعات حدس زده می‌شود! بخشی هم براساس اطلاعات پیشین بیمه‌گذارها به دست می‌آید.

مثلاً می‌گویند که ما شرکتی هزار نفری را بیمه می‌کنیم. درصدی را به عنوان ریسک برای خودشان در نظر می‌گیرند و درصد حق بیمه را هم محاسبه می‌کنند. البته این درصدها دقیق و کامل نیست. اما اگر شرکت‌های تکنولوژی وارد این حوزه شوند، این آنالیز را به صورت بسیار دقیق‌تری ارائه می‌کنند.

یعنی رفتار سلامت افراد را کنترل می‌کنند تا اطلاعات در جای نامناسب درج نشود. یعنی افراد به فراخور میزان بیماری و نوع بیماری حق بیمه پرداخت می‌کنند، نه خیلی کمتر و نه خیلی بیشتر.

• چرا تاکنون چنین شرکت‌هایی ایجاد نشده است، در حالی که می‌تواند مزیت‌های زیادی برای شرکت‌های بیمه و بیمه‌گزارها ایجاد کند؟

برای انجام چنین کاری به زیرساخت‌هایی نیاز است. در ابتدا باید همه مراکز درمانی کشور به هم متصل باشند و اطلاعات به صورت شفاف برای شرکت‌های بیمه قابل استعلام باشد تا اگر این شرکت‌ها خواستند فردی را تحت پوشش قرار بدهند به تمامی اطلاعات درمانی و سوابق درمانی او دسترسی داشته باشند.

همچنین، متوجه می‌شوند که افراد سایر شرکت‌ها و مراکز از چه بیمه‌ای استفاده کرده‌اند و چه سوابقی در این زمینه دارند و سلامت و بیماری‌شان چه روندی داشته است. شرکت‌ها می‌توانند با جمع‌آوری این اطلاعات ریسک را دقیق‌تر محاسبه کنند تا اگر فردی محاسبه ریسک بالایی ندارد حق بیمه بالایی نپردازد.

این اتفاق به ارزان‌شدن بیمه منجر می‌شود. چون جذابیت دریافت بیمه برای افراد جامعه بالا می‌رود. در این صورت، ضریب نفوذ بیمه در جامعه افزایش می‌یابد و کیفیت زندگی افراد بالاتر می‌رود که این خود یکی از شاخص‌های اصلی توسعه‌یافتگی هر کشوری است.

شرکت‌های تکنولوژی و آی‌تی‌محور می‌توانند در بخش مربوط به سیستم‌های پرداخت خسارت حضور داشته باشند. یکی از نگرانی‌های همیشگی افرادی که بیمه دریافت می‌کنند این است که نمی‌دانند بیمه‌ای که دارند، در صورت خسارت‌دیدن، از آنها حمایت می‌کند یا نه.

حوزه دیگری از درمان که برای ورود شرکت‌های تکنولوژی‌محور مناسب است به بیمه‌گذارانی مربوط می‌شود که با درج اطلاعات غلط درصدد گول‌زدن شرکت‌های بیمه هستند. سیستم‌های تکنولوژی‌محور به‌منظور مبارزه با کژمنشی بیمه‌گذاران ایجاد شده‌اند و اطلاعات غلط را تشخیص و ریسک شرکت‌های بیمه را کاهش می‌دهند

سیستم‌های پرداخت خسارت این کار را به راحتی انجام می‌دهند. به این صورت که همه مراکز درمانی را به هم متصل می‌کنند، از یک مطب کوچک گرفته تا بیمارستان‌های بزرگ. لازم است که این سیستم یکپارچه ایجاد و به شرکت‌های بیمه متصل و زیرساخت بانکی هم به شبکه اضافه شود تا دیتای مربوط به بیمار وارد شبکه هوشمند شود و از طریق هوش مصنوعی محاسبه دقیق صورت گیرد و بلافاصله میزان خسارت مشخص و به سیستم بانکی اعلام شود و بیمار هزینه‌اش را در لحظه دریافت کند.

می‌توان برنامه‌ای نوشت و این مراکز را به هم وصل کرد. این کار به لحاظ فنی اصلاً پیچیده نیست. زیرساخت اینترنتی نیازمند آن است که در هر مرکز، اداره و مکانی اینترنت وجود داشته باشد. اما مهم این است که باور به تکنولوژی و در نتیجه شفافیت در مسئولان ایجاد و مقاومت‌ها شکسته شود.

حوزه دیگری از درمان که برای ورود شرکت‌های تکنولوژی‌محور مناسب است به بیمه‌گذارانی مربوط می‌شود که با درج اطلاعات غلط درصدد گول‌زدن شرکت‌های بیمه هستند. سیستم‌های تکنولوژی‌محور به‌منظور مبارزه با کژمنشی بیمه‌گذاران ایجاد شده‌اند و اطلاعات غلط را تشخیص و ریسک شرکت‌های بیمه را کاهش می‌دهند. در نتیجه، حق بیمه عادلانه‌تر و ارزان‌تری به بیمه‌گذاران تعلق می‌گیرد.

• چرا این سیستم یکپارچه در ایران ایجاد نشده است؟

چون در ایران در زمینه زیرساخت‌های اطلاعات یکپارچه فرهنگ‌سازی نشده است. مثلاً شما به اداره ثبت احوال که مراجعه کنید، اطلاعات املاک شما را ندارند و بالعکس. ادارات دیگر هم به همین ترتیب. مسئولان از دیتای مردم کشور حرف می‌زنند و نگرانی‌های امنیتی را مطرح می‌کنند. در حالی که سال‌های متوالی است که این موضوع در سطح جهان اجرایی شده است.

ارزش افزوده جدی دیگری که شرکت‌های تکنولوژی می‌توانند به بازار بیمه اضافه کنند حذف کاغذ و بوروکراسی اداری است. براساس آماری که از دو سال پیش دارم، سالانه در ایران تنها برای بیمه شخص ثالث، ۲۲۰میلیارد تومان هزینه می‌شود. این رقم با نرخ امروز کاغذ احتمالاً به بیش از ۵۰۰میلیارد تومان رسیده است.

• اندازه بازار بیمه سلامت در ایران چقدر است؟

اندازه کل بازار بیمه در ایران تا ۵۰هزار میلیارد تومان است. بر اساس آمار سالنامه آماری بیمه مرکزی ۲۱درصد از کل بازار بیمه مربوط به بیمه سلامت است که حدود ۱۰هزار میلیارد تومان می‌شود. البته این رقم جداً از مبلغ بیمه درمان پایه (مانند تأمین اجتماعی) است. برای آشنایی بیشتر با بیمه بازار