نمی‌خواهید ضامن همکاری که قرار است وام بگیرد، شوید؟ امشب حوصله مهمانی‌رفتن ندارید اما دوست‌تان دلش گرفته و نتوانسته‌اید به خواسته‌اش نه بگویید؟ رئیستان از شما می‌خواهد که این جمعه را هم کار کنید با وجود همه کارهای عقب‌مانده‌ای که در خانه دارید به او بله می‌گویید؟ بسیاری از افراد مثل شما در «نه» گفتن ناتوان هستند. آنها درست مانند شما وقت به زبان آوردن این جمله دچار اضطراب می‌شوند و ترجیح می‌دهند به خودشان سخت بگیرند و با یک «بله» فرد مقابلشان را راضی نگه‌دارند. روانشناسان می‌گویند «نه» گفتن هنر است؛ هنری که خیلی از افراد آن را نیاموخته‌اند؛ هنری که اگر فرا‌بگیریدش، زندگی‌تان زیر و رو می‌شود.
- بپذیرید که این شروع مشکل است
بله گفتن به یک اتفاق ناخوشایند یا درخواست نامطلوب، شروعی برای وارد‌شدن به مسیری آزار‌دهنده است اما به زبان نیاوردن این واژه هم کار هر کسی نیست. اغلب ما یاد گرفته‌ایم که به‌خاطر راضی و خوشحال نگه‌داشتن اطرافیانمان «بله» بگوییم و اغلبمان با استفاده نابجا از این واژه، اضطراب زیادی را به خود تحمیل می‌کنیم. اگر شما هم به سندرم «بله قربان»گویی دچار هستید، از این نکات کمک بگیرید. بله گفتن بیجا می‌تواند آرامش شما را مختل کند.
- خط قرمزهایتان را روشن کنید
قبل از آنکه به هر رابطه کاری وارد شوید، خط قرمزهایتان را روشن کنید. وقتی تکلیفتان با خودتان روشن است، می‌توانید به سادگی مواضع‌تان را برای آدم‌های اطرافتان هم روشن کنید و اجازه ورود به محدوده‌های ممنوعه را به آنها ندهید. اگر خودتان را درست به دیگران معرفی کنید، کمتر در شرایطی قرار می‌گیرید که مجبور به تایید خواسته‌های غیرمنطقی‌شان شوید.
- از واکنش‌ها نترسید
ترس از آسیب‌دیدن رابطه، ایجاد نزاع یا دلخور‌شدن فرد مقابل، اصلی‌ترین دلایلی است که آدم‌ها به‌خاطرشان به اجبار بله می‌گویند. شاید این موضوع ریشه در تربیت و فرهنگ ما داشته باشد اما شما نمی‌توانید به‌خاطر ترس از آسیب‌دیدن یک رابطه، آن را در مسیری ناخوشایند ادامه دهید. تکلیفتان را اول با خودتان و سپس با آدم‌های اطرافتان روشن کنید و بپذیرید که نه‌گفتن به یک خواسته، نه گفتن به یک رابطه نیست. شاید نگران از دست دادن محبت دوست، همکار یا عزیزی باشید که می‌ترسید با نه گفتن از شما فاصله بگیرد. همین ترس نشانه قرار داشتن‌تان در رابطه‌ای ناسالم و سست است که شما را مجبور به پذیرش موقعیت‌های ناخوشایند می‌کند. به نظرتان وقت آن نرسیده که کارهای اساسی‌تری برای سالم‌شدن این رابطه انجام دهید؟
- جمله طلایی را پیدا کنید
قرار نیست نه گفتن شما به قیمت رنجیدن دیگران تمام شود و قرار نیست به قیمت آزار‌دادن خودتان، دل اطرافیانتان را به دست بیاورید. اگر دلتان به تایید یک خواسته نیست، جمله مناسبی برای نه گفتن به فرد مقابلتان پیدا کنید و زیر بار کاری که نمی‌خواهید به آن تن دهید، نروید. شاید بتوانید در چند جمله کوتاه دلیل این نه گفتن را برایش توضیح دهید، یا اینکه با لحن و کلامتان به او بگویید دوستش دارید و برایش احترام قائلید، اما به دلیلی نمی‌توانید خواسته‌اش را بپذیرید.
- در آب نمک نخیسانید
می‌ترسید با گفتن نه فرد مقابلتان را برنجانید؟ به همین دلیل به او وعده آینده را می‌دهید و منتظر نگهش می‌دارید. اگر با این شیوه می‌خواهید برای خودتان زمان بیشتری را بخرید، باید بگوییم که خودتان را از چاله به چاه می‌اندازید. وعده‌دادن انتظار دیگران را بالا می‌برد و نه گفتن در موقعیت بعدی را دشوارتر از امروز می‌کند. پس از همان لحظه، احساسات‌تان نسبت به خواسته فرد مقابل را در لباسی مناسب بپیچید و قاطعانه اما با زبانی مناسب با او در میانشان بگذارید.
- خودتان را موظف به نه گفتن ندانید
قرار نیست انتقام همه بله‌های بیهوده‌ای که گفته‌اید را از آدم‌ها بگیرید و با بی‌وقفه نه‌گفتن به آدم‌های اطرافتان در برابرشان بایستید. نه گفتن یک هنر است! درست! اما قرار نیست همه موقعیت‌های زندگی‌تان را با این هنر همراه کنید. اگر می‌توانید با کمی انعطاف به دوستی لطف کنید، چرا باید از بله گفتن بترسید؟ اگر خواسته فرد مقابلتان باعث پا گذاشتن روی خط قرمزهای زندگی‌تان نمی‌شود، چرا باید از انجام‌دادنش سر باز بزنید؟