بسترهای عرضه فعالیت‌های فریلنسری با گسترش اینترنت در مدت زمان کوتاهی رشد خوبی داشته‌اند که هم از طرفی دسترسی کاربران به دریافت خدمات با قیمت‌ها و کیفیت مناسب را فراهم کرده‌اند و هم از طرفی راهی را برای متخصصان در حوزه‌های مختلف برای درآمدزایی ایجاد کرده‌اند. استارتاپ دوپرو به نشانی dopro.ir یکی از این استارتاپ‌هاست که پلتفرمی را در حوزه طراحی و دریافت خدمات از طراحان راه انداخته است. عاطفه ثقفی و ندا طیبی این استارتاپ را بنیانگذاری کرده‌اند. عاطفه و ندا هر دو متولد تهران هستند و ۲۷ سال دارند. هم‌دانشگاهی بوده‌اند و در رشته نرم‌افزار در دانشگاه خوارزمی تحصیل کرده‌اند که ندا تحصیلات خود را در مقطع ارشد در همین دانشگاه در رشته هوش مصنوعی ادامه داده است. بعد از ۲ سال که در شرکت‌های مختلف مشغول به کار بودند، تصمیم می‌گیرند کار کارمندی را رها کنند و با هم کسب‌وکاری را راه بیندازند. عاطفه می‌گوید: «با توجه به تجربیاتی که در دانشگاه کسب کرده بودیم، به این نتیجه رسیدیم که افراد در کارهای گروهی موفق‌تر عمل می‌کنند. این چیزی بود که خودمان هم در دانشگاه از آن نتیجه گرفته بودیم. بر همین اساس تصمیم گرفتیم استارتاپی را راه بیندازیم تا گروهی از متخصصان را گرد هم آوریم تا در مورد مسائلی که با آن روبه‌رو هستند، تبادل آرا کنند. ایده در واقع نوعی جمع‌سپاری محسوب می‌شد و در ابتدا قصد داشتیم آن را در زمینه‌های مختلف پیاده کنیم ولی تصمیم گرفتیم این کار را با حوزه طراحی شروع کنیم. دلیل اینکه کار را با حوزه طراحی شروع کردیم، این بود که می‌دیدیم اکثر کارهایی که در حوزه طراحی اعم از طراحی کارت ویزیت، لوگو و غیره انجام می‌شد، اکثرا کپی‌کاری و بی‌کیفیت بودند و با این روش می‌توانستیم بستری را فراهم آوریم تا کارفرماها از طریق طراحان دیگر متوجه شوند که آیا کاری کپی شده یا نه.» در الکامپ ۹۶ نسخه اولیه دوپرو را به بازار معرفی کردند و به‌تدریج محصول را با دریافت بازخوردهای مختلف از بازار کامل کردند.
- دوپرو چه‌کار می‌کند
دوپرو پل ارتباطی بین طراحان و کارفرماها‌ست که طراحان در آن به کارفرماهایی که برای کارهای خود نیاز به طراحی دارند، معرفی می‌شوند. کارفرماها نیز می‌توانند با روش‌ها و الگوریتم‌های هوشمندی که در اختیارشان گذاشته می‌شود، طراح مناسب پروژه خود را پیدا کنند. اصلی‌ترین خدمتی که دوپرو ارائه می‌دهد، خدمت جمع‌سپاری است. به این ترتیب که زمانی که کارفرماها پروژه خود را با هزینه‌ای که در نظر دارند ثبت می‌کنند، طراحان مختلفی که برای آن پروژه ایده‌ای دارند، برای کارفرماها طراحی اولیه را انجام می‌دهند. این روش به کارفرماها کمک می‌کند ایده‌ها و طرح‌های مختلف را برای پروژه خود بررسی کنند و بهترین طرح را انتخاب كنند. از طرف دیگر این امکان برای طراحان ایجاد شده است که خودشان را بهتر معرفی کنند و از طریق پروژه‌هایی که در آن مشارکت می‌کنند، حق اتود دریافت کنند. «زمانی که کارفرما پروژه خود را در سایت ثبت می‌کند، ما ۴ قیمت براساس پروژه‌ای که ثبت کرده است به او پیشنهاد می‌دهیم. برای قیمت‌گذاری ما با شرکت‌ها و طراحان مختلف مذاکره کرده‌ایم و برای هر خدمتی که در سایت ارائه می‌شود، کشف قیمت صورت گرفته است تا قیمت‌ها معقول باشد. بعد از این مرحله کارفرما قیمت مورد نظر خود را انتخاب و پرداخت می‌کند. این هزینه پیش ما امانت می‌ماند تا بعد از اینکه طرح تکمیل شد و به تایید کارفرما رسید، به حساب طراح مورد نظر واریز شود. طراحان در مدت زمانی که کارفرما برای انجام پروژه تعیین کرده است، طرح‌های خود را به او ارائه می‌دهند و کارفرماها نیز می‌توانند با طراحان در تعامل باشند و به طرح‌ها امتیاز می‌دهند. پس از آن کارفرما از بین اتودهایی که زده شده، چند نمونه را انتخاب می‌کند که به این طرح‌ها حق اتود تعلق می‌گیرد. در نهایت یک طرح به عنوان طرح نهایی برگزیده می‌شود. در سیستم امتیازدهی دوپرو کارفرما باید به تمام طرح‌هایی که برای پروژه ثبت می‌شود، امتیاز بدهد. این امتیاز روی رزومه طراحان تاثیر‌گذار است. به این ترتیب که اگر کارفرمایی تمایل داشته فقط با یک طراح کار کند و از سیستم جمع‌سپاری استفاده نکند، ما طراحانی را که دارای امتیاز بیشتری هستند به او پیشنهاد می‌کنیم.» تا‌کنون حدود ۲۰۰۰ طراح با دوپرو همکاری کرده‌اند که ۴۰ درصد آنها از این طریق درآمد داشته‌اند و حدود ۵۰۰ کارفرما نیز ثبت‌نام کرده‌اند که از این تعداد حدود ۵۰درصد، پروژه‌های خود را ثبت کرده‌اند.
- شیوه درآمدزایی
ثبت‌نام طراحان در سایت رایگان است و شیوه درآمدزایی در دوپرو براساس دریافت کمیسیون به ازای هر پروژه است. علاوه بر این، طراحان برای معرفی بهتر در سایت لازم است بسته تهیه کنند. «با اکانت رایگان طراحان می‌توانند یک طرح را برای هر پروژه آپلود کنند و حداکثر ۳ نمونه کار از خود را ارائه کنند ولی برای ارسال طرح‌های بیشتر باید یکی از پلن‌های ما را برای ۲ ماه به مبلغ ۲۰ هزار تومان و برای ۶ ماه ۵۰ هزار تومان خریداری کنند که در این حالت تا ۳۰ نمونه کار را می‌توانند در سایت برای معرفی خود بارگذاری کنند و طرح‌های بیشتری را نیز برای پروژه‌ها ارسال کنند. پلن حرفه‌ای نیز برای طراحان در نظر گرفته شده که در آن می‌توانند اطلاعات بیشتری از خود را بارگذاری کنند و در واقع یک سایت برایشان طراحی می‌شود و هزینه استفاده از آن سالانه حدود ۵۰۰ هزارتومان است.» عاطفه می‌گوید از همان روزهای اول به مرحله درآمدزایی رسیده‌اند و نقطه سر به سر را رد کردند و کار را با سرمایه اندکی شروع کردند «ما هر دو نیروی فنی بودیم و کارها را خودمان پیش می‌بردیم و همین موضوع باعث شد که در هزینه‌ها صرفه‌جویی شود.» او می‌گوید در یک بازار میلیاردی فعالیت می‌کنند و اگر بتوانند درصد کوچکی از این بازار را به‌دست بیاورند، موفق شده‌اند. «ما حوزه طراحی گرافیک را به عنوان هدف خود قرار داده‌ایم و بعد از اینکه به نقطه مطلوب در این حوزه برسیم، قصد داریم وارد حوزه‌های دیگر طراحی مانند ۳D و صنعتی نیز بشویم.» آنها در این راه با چالش‌هایی نیز روبه‌رو بوده‌اند. عاطفه می‌گوید نبود الگو و نمونه‌های قابل مقایسه در اکوسیستم استارتاپ مهم‌ترین چالش‌شان بوده که به نظر او مشکل اکثر استارتاپ‌هاست چون باید به مشکلی بربخورند تا بدانند چطور باید آن را حل کنند و معیاری برای پیش‌بینی و مقایسه در اختیار ندارند.