برندی 150 ساله که از یک روستا شروع کرد

هرچند برند نوکیا با گوشی‌های موبایلش شهرت جهانی یافته، در کنار آن محصولات دیگری چون تلویزیون، لاستیک و حتی چکمه‌های لاستیکی هم با نام این برند به بازار آمده‌اند. تاریخ 150 ساله نوکیا می‌گوید که تولد این برند به سال 1865 بازمی‌گردد، زمانی که تولید محصولاتش در کارگاهی روستایی در جنوب غربی فنلاند آغاز شد. آن روزها فردریک ایدستام و لئو میشلن، بنیان‌گذاران اولیه این برند، هرگز گمان نمی‌کردند زمانی عنوان برند جهانی به خود بگیرند، هرچند از سال 1912 که نوکیا در کنار تجهیزات مخابراتی و ارتباطی‌اش تصمیم به ساخت اولین گوشی‌های موبایلش گرفت، اولین شرکت موبایل جهان بود. آنچه از نام نوکیا به ما رسیده، به سه سال بعد از تولد این برند بازمی‌گردد. وقتی ایدستام دومین کارخانه تولید نیروی برق آبی را در شهر نوکیای فنلاند راه‌اندازی کرد و این نام را برای تمام مجموعه‌اش برگزید. کم‌کم سرمایه شرکت افزوده شد و محصولات دیگری چون دوچرخه، لاستیک اتومبیل، چکمه، کابل‌های ارتباطی و تلویزیون هم به فهرست تولیداتش اضافه شدند. نوکیا آن روزها مجموعه‌ای از کارخانه‌های پراکنده بود که هرکدام بخشی از تولیداتش را عهده‌دار بودند و به نظر می‌رسد سال 1992 که جورما اولیلا به سمت مدیرعاملی این برند برگزیده شد، نوکیا به طور کامل حال‌وروز دیگری به خود گرفته بود. مدیریت او همزمان با بحران اقتصادی فنلاند در دهه 80 میلادی بود و او تصمیم گرفت فعالیت شرکت را به سمت تولید گوشی‌های موبایل ببرد و بازوی بخش الکترونیکی این برند همه‌کاره را عضلانی کند. از آنجایی که پیش‌تر پای محصولات این برند به کشورهایی چون هند و چین باز شده بود، نوکیا تصوری کلی درباره ذائقه مخاطبانش داشت و توانست مطابق میل آنها ساخت و فروش موبایل‌های ارزان‌قیمتش را گسترده‌تر کند. آن زمان خبری از شرکت‌هایی چون اپل و سامسونگ نبود و غول موبایلی روزگار شرکت موتورلا بود، که نوکیا توانست در سال 1998 گوی سبقت را از آن برباید. طراحی موبایل‌های نوکیا با محوریت nokia DNA  شکل گرفته بود و هدفش این بود که هر طرحی در عین متمایز بود شباهتی به مدل‌های پیشین خود داشته باشد و نشان دهد که از کدام هویت حرف می‌زند، هرچند نوکیا با تمام گستردگی بازارش هرگز نتوانست به جایگاه شایسته‌ای در آمریکا دست پیدا کند. اپراتورهای تلفن همراه آمریکا همواره به دنبال گوشی‌های سفارشی و مدل‌های خاص بودند که موبایل‌های نوپایی چون سامسونگ و الجی آن را اجابت می‌کردند. دیده نشدن در بازار آمریکا معضلی بود که همواره نام نوکیا آن را یدک می‌کشید و همین باعث شد حتی زمانی که یکی از مدیران سابق مایکروسافت سمت مدیرعاملی شرکت را بر عهده گرفت، نتواند آن را سرپا نگه دارد. شکوه یک‌قرنه نوکیا با روی کار آمدن نازک‌اندام‌های تاشو و بعدتر هوشمندهای اندرویدی فروریخت و حتی لومیای نوکیا هم نتوانست آن را زنده نگه دارد.