دریافت خدمات مشاوره برای استارتاپ‌ها از جمله مواردی است که دغدغه‌برانگیز است. از طرفی دسترسی به خدمات مشاوره و از طرف دیگر هزینه این خدمات معمولا مانعی برای دریافت این خدمات به حساب می‌آید. استارتاپ اپوایزر با شناسایی این دغدغه تسهیلاتی را برای دریافت خدمات مشاوره رایگان برای شرکت‌های دانش‌بنیان فراهم کرده است. اپوایزر توسط حامد افشاری که متولد ۵۶ است و دکترای مکانیک دارد، بنیانگذاری شده است.
او می‌گوید: «اپوایزر حاصل پیشینه فعالیت‌هایی است که ما در حوزه خدمات راه انداختیم. این خدمات در قالب یک موسسه با هدف افزایش نرخ موفقیت شرکت‌ها و کاهش زمان تجاری‌شدن آنها شکل گرفت. تلاش ما در موسسه این بود که زمان تجاری‌سازی محصولات را کاهش دهیم و نرخ پایداری شرکت‌هایی که در فرآیند تجاری‌سازی می‌توانند موفق باشند، بالا ببریم. با توجه به پیشینه‌ای که در این حوزه داشتیم، متوجه شدیم بسیاری از افرادی که به فکر راه‌اندازی استارتاپ می‌افتند، افراد فنی هستند و اکثرا برای مدیریت استارتاپ خود نیاز به مشاوره دارند. از همین جا ایده اپوایزر شکل گرفت و در کنار موسسه خدمات مشاوره را در قالب استارتاپ اپوایزر راه انداختیم.»
در مورد اپوایزر بیشتر توضیح دهید، آن را چطور تعریف می کنید؟
اپوایزر در واقع یک پلتفرم ارائه خدمات مشاوره‌ای است. ما در اپوایزر به دنبال این هدف هستیم که علاوه بر ارائه خدمات مشاوره به شرکت‌های داخلی، به شرکت‌های ایرانی که قصد توسعه محصول خود در خارج از کشور را دارند و هم به شرکت‌های بین‌المللی که قصد ادامه فعالیت در ایران دارند، مشاوره بدهیم. در حال حاضر خدمات مشاوره‌ای برای توسعه و صادرات محصول به صورت تخصصی به کشورهای چین، عراق، سوریه، هند، اندونزی و اتحادیه اروپا ارائه می‌دهیم.
در اپوایزر چه خدماتی ارائه می‌دهید و چه فرآیندی در آن باید طی شود تا مشاوره توسط شرکت‌ها دریافت شود؟
اپوایزر دو رویکرد دارد؛ از طرفی ما به دنبال این هستیم که برای تحقق دو هدفی که گفته شد با دولت و سازمان‌های مختلف مذاکره می‌کنیم تا بتوانیم به شرکت‌ها در جهت توانمندسازی کمک کنیم. بر همین اساس قصد داریم حمایت‌های دولتی را به سمت خدمات بکشانیم و با پیگیری‌هایی که انجام دادیم، موفق شدیم تسهیلاتی را برای ارائه خدمات مشاوره به شرکت‌های دانش‌بنیان دریافت کنیم. بر همین اساس تعداد ساعات مشخصی که حدود ۱۰ساعت مشاوره در ماه در اپوایزر برای شرکت‌های دانش‌بنیان رایگان است.
به این ترتیب کاربری که در اپوایزر وارد می‌شود، اگر دانش‌بنیان باشد، می‌تواند از این تسهیلات استفاده کند و اگر هم دانش‌بنیان نباشد، می‌تواند خدمت مورد نظر خود را از میان پیشخوان‌های بیمه و مالیات، توسعه بازار و فروش، حقوق و مالکیت فکری، صادرات و واردات، مشاوره عمومی مدیریت، تامین مالی و حوزه‌های فنی انتخاب کند و مشاورانی که در حوزه مشاوره می‌دهند، مشاهده کند و براساس قیمت خدمت و امتیازی که مشاوران دارند، مشاور مورد نظر خود را انتخاب کند و در ساعت مورد نظر براساس نوع مشاوره‌ای که می‌تواند حضوری، تلفنی و یا ویدئو‌کنفرانسی باشد، مشاوره دریافت کند.
متوسط هزینه مشاوره‌ها برای استارتاپ‌هایی که دانش‌بنیان نیستند، چقدر است؟
معمولا هزینه هر ساعت مشاوره بین ۵۰ هزار تومان و ۳۵۰ هزار تومان متغیر است. در حال حاضر حدود ۱۱۰ مشاور با ما همکاری دارند که حدود ۶۴ درصد آنها حقیقی و ۳۶ درصد مشاوران حقوقی هستند.
استارتاپ اپوایزر سال گذشته برای شرکت‌های دانش‌بنیان ۸ میلیارد تومان معافیت مالیاتی گرفته است.
چه معیارهایی برای انتخاب مشاوران دارید؟
شاخص‌های مختلفی برای انتخاب در نظر گرفتیم از جمله اینکه کسانی که در پیشخوان‌های مورد نظر فعالیت می‌کنند، باید در زمینه مورد‌نظر سابقه داشته باشند. بعد از آن در چندین مشاوره ابتدایی فرد به صورت رایگان به افراد مشاوره می‌دهد تا بازخورد مشتریان نسبت به مشاور بررسی شود. اگر ۷۰ درصد رضایتمندی در ۵ مشاوره اول حاصل شد، تایید نهایی صورت می‌گیرد و با مشاور قرارداد بسته می‌شود.
تا کنون چه تعداد استارتاپ از این خدمات استفاده کرده اند؟
تقریبا از سال گذشته تا‌کنون حدود ۱۰۰۰شرکت از این خدمات استفاده کرده‌اند و حدود ۴۵۰۰ جلسه مشاوره توسط اپوایزر طرح‌ریزی شده که بیشتر مشاوره‌ها در حوزه‌های حقوقی و مالیاتی بوده است. به عنوان مثال، در سال ۹۷ حدود ۸ میلیارد تومان به نفع شرکت‌های دانش‌بنیان بخشودگی مالیاتی از طریق اپوایزر گرفته شده است.
با چه سرمایه اولیه کار را شروع کردید؟
ما در سال ۹۷ حدود ۸۰۰ میلیون در زمینه زیر‌ساخت هزینه کرده‌ایم.
در این مدتی که در حوزه مشاوره فعال بوده‌اید، چه ارزیابی از بازار داشتید. چقدر فرهنگ استفاده از مشاوره در میان استارتاپ‌ها جا افتاده و چقدر لزوم آن را احساس می‌کنند؟
فرهنگ به‌تدریج در حال شکل‌گیری است. شاید ۱۰ سال پیش این حوزه، حوزه لوکسی به حساب می‌آمد و شرکت‌ها برای خدمات مشاوره کمتر هزینه می‌کردند، ولی در حال حاضر لزوم استفاده از این خدمات بیشتر احساس می‌شود و شرکت‌ها بیشتر برای آن هزینه می‌کنند. در مورد اپوایزر نیز این روند رو به رشد بوده و متقاضیان از کار استقبال کرده‌اند.
در این مدت با چه چالش‌هایی روبه‌رو بوده‌اید؟
مهم‌ترین چالش ما حوزه‌های نقدینگی و تامین مالی بوده است؛ چرا‌که کار ما به‌گونه‌ای است که برای توسعه نیازمند تبلیغات هستیم و این حوزه بسیار هزینه‌بر است. ما تا‌کنون بوت‌استرپ پیش رفته‌ایم و پیش‌بینی می‌کنیم در سال آینده درآمدها، هزینه‌ها را جبران کند.
